Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Batı ve Orta Afrika'da rastlanan maymun çiçeği virüsü enfeksiyonunun Avrupa'daki doğrulanmış ya da şüpheli vaka sayısının 100'ü aşması üzerine acil toplanma kararı aldı.
Maymun çiçeği vakaları Avrupa'da Belçika, Fransa, Almanya, İtalya, Portekiz, İspanya, İsveç ve İngiltere'yle Amerika, Kanada ve Avustralya'da görüldü.
İlk kez maymunlarda tespit edilen maymun çiçeği virüsü, yakın temasla bulaşıyor. Ancak Afrika kıtası dışına daha önce çok nadiren çıkan virüsün yayılması, kaygı yaratıyor.
Ancak uzmanlar, maymun çiçeği salgınının COVID-19 benzeri bir pandemiye dönüşmesini beklemiyor çünkü maymun çiçeği virüsü, COVID-19'a neden olan Corona virüsü kadar kolay yayılmıyor.
Genellikle hafif atlatılan virütik bir hastalık olan maymun çiçeği, genellikle yüksek ateşe ve deri üzerinde kabarıklıklara yol açıyor.
Almanya'da silahlı kuvvetlerin sağlık hizmetlerinden yapılan açıklamada "İngiltere, İspanya ve Portekiz'de doğrulanan vakalarla birlikte maymun çiçeğinin Avrupa'da görülen en büyük ve yaygın salgını yaşanıyor" denildi. Ülkede ilk vaka Cuma günü tespit edildi.
WHO bünyesinde bulunan ve küresel sağlığa yönelik tehdit oluşturan enfeksiyon riskleri hakkında tavsiyelerde bulunan, Pandemi ve Epidemi Olasılığı İçeren Enfeksiyon Tehlikeleri Teknik Tavsiye Grubu, Cuma günü acil toplantı kararı aldı.
Bu grup, maymun çiçeğinin, WHO'nun en yüksek alarm seviyesi olarak kabul edilen ve şu anda COVID-19 pandemisi için geçerli olan "uluslararası seviyede kaygı verici halk sağlığı acil durumu" statüsüyle tanımlanmasından sorumlu olan kurum değil.
Toplum içinde bulaşma
Alman Robert Koch Enstitüsü'nden Fabian Leendertz, maymun çiçeği salgınını epidemi olarak nitelendirdi.
Ancak Leendertz, "Bu epideminin uzun sürme olasılığı çok düşük. Vakalar, temaslı takibi sayesinde tecrit edildi. Gerektiği takdirde kullanılabilecek ilaçlar ve etkili aşılar var" dedi.
Ancak WHO'nun Avrupa şubesi başkanı, insanların yaklaşan yaz aylarında parti ve festival gibi etkinlikler için daha sık biraraya gelmesinin enfeksiyon vakalarının yayılmasını hızlandırmasından korkuyor.
Maymun çiçeği virüsünün aşısı yok. Ancak WHO'ya göre veriler, çiçek hastalığının kökünü kurutmak için kullanılan aşıların maymun çiçeğine karşı da yüzde 85 oranında etkili olduğunu gösteriyor.
İngiliz yetkililer, Perşembe günü yaptıkları açıklamada, bazı sağlık çalışanlarına ve maymun çiçeğine maruz kalmış olabilecek kişilere, çiçek aşısı olmaları önerisinde bulunduklarını bildirdi.
1970 yılından bu yana 11 Afrika ülkesinde maymun çiçeği vakaları tespit edildi. Nijerya'da 2017'den sonra büyük bir salgın oldu. Ülkede şimdiye kadarsa 46 şüpheli vaka tespit edildi. Bunların 15'i doğrulandı.
Avrupa'daki ilk vakaysa 7 Mayıs'ta, Nijerya'dan İngiltere'ye dönen bir yolcuda tespit edildi.
Oxford Üniversitesi'nden bir akademisyene göre, 7 Mayıs'tan bu yana Afrika kıtası dışında, 100'den fazla maymun çiçeği vakası tespit edildi.
Vakaların çoğu, Afrika kıtasına seyahatle ilişkili değil. Bu nedenle bu salgının nedeni netlik kazanmadı. Sağlık yetkilileri, toplum içinde bulaşma olasılığının bulunduğunu söylüyor.
Cinsel sağlık klinikleri
WHO, ilk vakaların üç sebep yüzünden sıradışı olduğunu kaydediyor. Bunlardan ilki, bir vaka dışında diğer tüm vakaların maymun çiçeğinin endemik olduğu bölgelere yapılan seyahatle bağlantılı olmaması; ikincisi, cinsel sağlık hizmeti veren kliniklerin vakaları tespit etmesi ve vakaların büyük çoğunluğunun hemcinsleriyle cinsel ilişkiye giren erkeklerde görülmesi; üçüncüsü, vakaların Avrupa'da ve ötesinde geniş bir coğrafi alana yayılmasının bulaşmanın bir süredir devam ettiğine işaret etmesi.
İngiltere Sağlık Güvenliği Dairesi, İngiltere'de 20 vakanın doğrulandığını bildirdi. Vakaların çoğu kendilerini eşcinsel ya da biseksüel olarak tanımlayan ya da hemcinsleriyle cinsel ilişkiye giren erkekler arasında tespit edildi.
Portekiz'de tespit edilen 14 vakanın hepsi, 20 ila 40 yaş arasında olan, kendilerini eşcinsel ya da biseksüel olarak tanımlayan ya da hemcinsleriyle cinsel ilişkiye giren ve cinsel sağlık kliniklerine başvuran erkekler.
İspanya'daki sağlık yetkilileriyse Cuma günü çoğu Madrid ve civarında, 23 yeni vakanın saptandığını açıkladı. Vakaların bir saunayla bağlantılı olduğu tespit edildi.
İtalya'nın Lazio bölgesinden sağlık yetkilisi Alessio D'Amato, hastalığın cinsel yolla bulaşan bir hastalık haline dönüştüğünü söylemek için çok erken olduğunu kaydetti. İtalya'da şimdiye kadar üç vaka ortaya çıktı.
Londra'daki Kings College'dan viroloji profesörü Stuart Neil, cinsel temasın, yakın temas olduğunu söylüyor.
Profesör Neil, "Maymun çiçeğinin cinsel yolla bulaştığı fikri biraz abartılı" diyor. Vakalar arasında bağlantı olup olmadığını anlamak için farklı vakalardan alınan virüslerin haritasının çıkarıldığını bildiren WHO'nun kısa süre içinde konuya ilişkin verileri güncellemesi bekleniyor.
