ABD Başkanı Joe Biden göreve geldiği gün, eski Başkan Donald Trump'ın ABD-Meksika sınırında izlediği politikaları değiştirmeye başladı.
Biden, Trump'ın ulusal acil durum ilanını iptal etti, tartışmalı sınır duvarı inşaatını askıya aldı ve hükümetin göçmen aileleri ayıran ve sınırdışı edilmelerini sağlayan uygulamalarını sonlandırma sözü verdi.
Göçmen politikasında neredeyse bir gecede gerçekleşen bu ani değişim, sınır boyunca varolan koşulları ve göçmenlerin beklentilerini de değiştirdi. Bu durum, Meksika ve Orta Amerika'dan gelen yüz binlerce göçmeni, daha esnek sınırlar ve onları yasal statüye taşıyacak yolun açılması için de ümitlendirdi. Ancak güvenlik güçleri ve bölge sakinlerinin, karavanların dönüşü, kaos ve potansiyel şiddet konusundaki endişelerini de artırdı.
Biden yönetiminin sınır politikası değişiklikleri, bu hafta bu konudaki raporların kamuoyuna sızmasıyla önemli ölçüde hızlandı. Buna göre, yönetim ABD'ye varışlarından itibaren 72 saat içinde sığınma talebinde bulunan çoğu ebeveyn ve çocuğu hızla yapılacak COVID-19 testi ve sabıka geçmişi sorgulamalarının ardından serbest bırakmayı planlıyor.
ABD bekleyen sığınmacıları almaya hazırlanıyor
İzlenecek bu yeni politika, Trump ve Obama döneminde, ailelerin 21 güne kadar alıkonulabildiği protokollerde keskin bir değişime işaret ediyor. Üst düzey bir Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza yetkilisine göre, bu değişikliğin bu yıl daha fazla refakatsiz çocuğun ve göçmen ailelerin ülkeye gelişini teşvik etmesi muhtemel.
Bununla birlikte, Trump döneminden kalan Corona virüsü salgını ve halk sağlığını gerekçe göstererek, yasadışı yollarla ülkeye girmeye çalışan göçmenlerin sınırdışı edilmesi yönündeki bir politika hala devrede.
Sınırı kendi başlarına geçmeye çalışan çocuklar ise uygulama dışı tutuluyordu. Bu çocuklar, göçmenlik işlemlerini beklerken başka bir kurumun himayesi aranmadan önce, ABD Gümrük ve Sınır Koruması tarafından 21 gün değil yalnızca üç güne kadar alıkonulabiliyorlardı.
Sınırda kalabalık artıyor
1 Mart'ta, İç Güvenlik Bakanı Bakanı Alejandro Mayorkas, gazetecilere, sınırda herhangi bir kriz olmadığı, sadece mevcut kaynaklarla çözmeye çalıştıkları zorluklar olduğu konusunda güvence vermeye çalıştı.
Ancak bölgedeki durum, Mayorkas'ın çizdiği iyimser tablodan oldukça farklı.
Sınırı geçmeye çalışan kişi sayısı 2020'nin Nisan ayından bu yana istikrarlı bir şekilde arttı. ABD Gümrük ve Sınır Muhafaza yetkililerine göre bu artışın nedenlerinden biri, Orta ve Güney Amerika'da pandemi ve doğal afetlerle ekonomik koşulların giderek kötüleşmesiyle daha çok kişinin bu tehlikeli yolculuğa çıkmayı göze alması.
Merkezi San Diego'da bulunan insani yardım kuruluşu Border Angels, uyuşturucu kartellerinin faaliyetleri nedeniyle kuzeye göç eden Meksikalı ailelerin sayısında artış olduğunu bildirdi. Orta Amerikalılar, Haitililer ve Afrikalılar da ABD'ye sığınmanın yollarını arıyor.
ABD'ye girmek isteyen sığınmacıların beklemesi gerektiğine işaret eden Mayorkas, "Sistemi sıfırdan inşa etmek zaman alıyor" dedi. Mayorkas, Beyaz Saray’ın basın brifingde gazetecilere Trump yönetimi altında göçmenlik sisteminin tükenme noktasına geldiğini söyledi.
2020'nin Ekim ayında ABD sınırını geçmeye çalışan aile sayısı 4 bin 700'ün biraz üzerindeyken, 2021’in ilk ayında bu sayı 7 bin 500’e kadar çıktı. Bu süreçte sınırda tutuklanan çocukların ve bekar yetişkinlerin sayısı da arttı.
Şubat ayının sonlarında, Teksas'ın Rio Grande Valley bölgesinde devriye görevi yürüten Brian Hastings, Twitter'dan paylaştığı mesajda, 24 saat içinde çoğu ailelerden ve refakatsiz çocuklardan oluşan 500'den fazla kişinin sınırı geçmeye çalıştığını belirtti.
Sınır Devriyesi, 2019'un Ocak ayında ABD-Meksika sınırında 47 binden fazla göçmenin yakalandığını bildirdi. 2009'un aynı ayındaysa 44 binden fazla kişi yakalanmıştı.
Sığınmacılara ‘‘Meksika’da kalın’’ çağrısı
ABD politikasındaki değişiklikler, Trump'ın Göçmen Koruma Protokolleri kapsamında Meksika'da kalmaya zorlanan başka bir göçmen grubu tarafından da yakından izleniyor. Bu aynı zamanda sınır devriye görevlilerinin Meksikalı olmayan sığınmacıları, davalarının incelenip işleme konulmasını beklemek üzere Meksika'ya geri göndermesine izin veren "Meksika'da kalma" politikası olarak da biliniyor.
Yeni yönetim altında göç politikasında yaşanan hızlı değişiklikler bazı sığınmacılar için kafa karıştırıcı hale geldi. ABD'de davalarının görülmesini bekleyen sığınmacıların kaldığı Meksika'daki 15 merkezi yöneten Border Angels'ın genel müdürü Dulce Garcia, yakın zamanda bu merkezin sakinlerinin yarısının sınırda şanslarını denemeye başladığını söylüyor.
"Göçmenlik Sisteminde Çok Büyük Değişiklikler Olacak"
ABD’li yetkililer, Göçmen Koruma Protokolleri kapsamındaki yaklaşık 25 bin kişinin işlemlerine başlamak için insani yardım kuruluşlarıyla birlikte çalışıyorlar. 19 Şubat'tan itibaren, Meksika'da bekleyen 25 kişilik ilk grup, California’nın San Diego sınırından ABD'ye girdi. Mayorkas, yetkililerin sığınma işlemlerinin yapıldığı liman sayısının yanı sıra işlem gören kişi sayısını da arttırdığını söyledi.
Uluslararası Kurtarma Komitesi'nin üst düzey yöneticilerinden Ellen Beattie, "Gördüğümüz kadarıyla, Biden yönetiminin politikası çok daha insancıl ve korumaya odaklı bir politika. Buna çeşitli işkence yöntemlerinin, çete şiddeti ve aile içi şiddet gibi sorunların tanınması da dahil" diyor.
Bu arada bir görev gücü de Trump yönetimi altında ayrılmış aileleri yeniden bir araya getirmek için çalışıyor. Biden yönetimi, ailelerin ABD'de yeniden bir araya gelmesi halinde, ülkede kalmaları için gereken yasal yolları araştırıyor.
Yetkililer, sınırı geçmeye çalışan ailelerin ve refakatsiz çocukların sayısında artış görürken, aynı zamanda daha fazla ciddi suç faaliyetleri gözlemliyorlar.
Sınır devriye görevlileri, sınır duvarı, insan gücü ve teknolojinin işlerini yapmalarına yardımcı olacağını söylüyor.
Yalnızca Şubat ayında, Teksas’ın Rio Grande bölgesindeki görevliler, kokain gibi yüzlerce kilo uyuşturucunun yanı sıra ABD'ye yeniden girmeye çalışan mahkum edilmiş cinsel suçluları da ortaya çıkardı.
