Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel salgın ilan ettiği yeni tip Corona virüsü, özellikle 60 yaş üstü bireyler için daha büyük bir risk oluşturuyor. Kalp, damar, diyabet, kanser gibi hastalıkları olan yaşlılar açısından bu risk daha da artıyor. Bu nedenle ileri yaştaki bireylerin açıklanan önlemlere uymaları büyük önem taşıyor.
VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fehmi Akçiçek, zorunlu olmadıkça evden çıkılmamasının alınacak önlemlerin başında geldiğini söyledi: “En çok risk altında olan yaşlı bireylerin, her viral hastalıkta olduğu gibi bu virüsten de korunmak için mümkün olduğu kadar diğer insanlarla ilişkilerini sınırlandırmaları gerekiyor. En azından önümüzdeki üç-dört hafta insanlarla ilişkilerini en aza indirmeliler”.
Gün içinde sık sık ve en az 20 saniye boyunca ellerin yıkanmasının Corona virüsünden koruyacağını söyleyen Prof. Dr. Akçiçek, “Yaşlı bireyler, eğer her gün banyo etme imkanları yoksa, hiç olmazsa her gün sabunlu suyla vücut temizliklerini yapmalı. Yaşlılarda görülen enfeksiyonların başlıca kaynağı kirli cilttir. Her sabah birkaç dakika sabunlu suyla cildin temizlenmesi enfeksiyonların önüne geçebilir” dedi.
İleri yaşlardaki insanlar için ev içinde geçecek günlerde hareketsiz kalmamanın da büyük önem taşıdığını vurgulayan Akçiçek, “Yaşlılar mutlaka evde egzersiz yapmalı. Özellikle direnç egzersizleri dediğimiz kasların gücünü arttıran ve alet kullanmaya gerek kalmadan sürdürülebilecek egzersizler çok yararlı olacaktır. Bu sayede, yaşlı bireylerin son derece sık başına gelen ev kazalarının başlıcaları olan düşme, baş dönmesi gibi problemlerle daha az karşılaşırlar” diye konuştu.
“Acil olmayan nedenlerle hastaneye gidilmemeli”
Akçiçek, yaşlıları acil olmayan şikayetleri nedeniyle hastanelere gitmemeleri gerektiği konusunda uyararak şunları söyledi: “Şu anda üniversite hastanemizi tamamen enfekte hastalara hizmet etmek için hazırlamaya çalışıyoruz. Ertelenebilir hastalıkları olan kişileri, rahatsızlıklarını daha sonra ele almak üzere evlerine taburcu ediyoruz. Amacımız bütün dikkatimizi toplumumuza yönelmiş en büyük tehdit olan Corona virüsüne verebilmek”.
Yaşlıların bu süreçte hastaneye gitmesinin virüsün bulaşmasına yol açabileceğini söyleyen Akçiçek, “Enfarktüs veya inme gibi hayati sorunlar yüzünden elbette acil servislere gelinmesinde engel yok. Ama bazı ileri yaşla ilgili, acil olmayan şikayetlerin hastane içerisinde anlaşılması ve tedavi edilmesi süreci beraberinde enfeksiyona yakalanma riskini de getirebilir” dedi.
“Raporunuz varsa, ilacınızı eczaneden alabilirsiniz”
Akçiçek, Sağlık Bakanlığı’nın hastanelerdeki yoğunluğu azaltmak için aldığı önlemlere dikkat çekerek, “İlaç raporlarının tarihi uzatıldı. Raporunuz varsa ilaçlarınızı almak için eczaneye başvurmanız yeterli oluyor. Diğer yandan artık internet üzerinden polikliniklerimize de başvurulabilecek. Bu sayede internetten bir hasta şikayetini anlatacak, bunlar eğer sık görülen şikayetler ise hekim arkadaşlarımız doğrudan internet üzerinden reçeteyi yazacak ve böylece hasta hiç hastaneye gelmeden şikayetiyle ilgili reçetesini alacak” dedi.
Akçiçek yaşlıların Corona virüsüyle ilgili sosyal medyada yayılan haberleri teyit etmesinin de zorluğuna işaret ederek, “Yalnızca Sağlık Bakanlığı’nın Corona virüsüyle ilgili açıklamaları takip edilmeli. Panik ve bilgi kirliliği virüsten daha tehlikeli” diye konuştu.
Ruh sağlığını da korumak gerekiyor
Bilgi kirliliği ve panik yaşlıların ruh sağlığını da olumsuz etkiliyor. VOA Türkçe’ye konuşan Ege Geriatri Derneği Genel Sekreteri psikolog Mevlüt Ülgen şu uyarıda bulundu: “Bu tür salgınlar insanlarda kaygı, endişe ve korku düzeyini yükseltir. Sağlıksız ve asılsız bilgiler de paylaşılırsa insanlarda panik duygusu artar. Yaşlılar bunu şu anda daha yoğun yaşıyor. Özellikle medyada Corona virüsten ölüm haberlerinin sürekli yaşlılarla birlikte verilmesi, en temel güdü olan yaşama güdüsünü tehdit ettiği için yaşlıları ruhsal anlamda kırılgan yapıyor”.
Ülgen, “Özellikle medyada yaşlıların risk altında olması, corona virüs ve ölüm haberlerinin sürekli yaşlılarla birlikte anılması, yaşlılar açısından olumsuz bir durum. Bu bilgilerin, daha sade ve yalın doğrudan önlemlere yönelik bilgiler olması gerekiyor” uyarısında bulundu.
Bu süreçte yaşlıların desteğe büyük ihtiyaç duyduğunu belirten Ülgen, virüse karşı alınan önlemlerin yaşlıları toplumdan uzaklaştırmaması gerektiğini vurguladı: “Yaşlıları korumak için fiziksel bir mesafe koymalıyız ancak bu, duygusal bir mesafeye dönüşmemeli. Bu anlamda yaşlılarla sadece ilişki biçimimizi değiştirmeliyiz. Bu süreçte onlarla duygusal temasımızı artırmalıyız ve ilgi göstermeliyiz. Önlemler uçlaştırılıp, ilişkisizliğe yol açarsa yaşlılar duygusal yıkımlar yaşayabilir. Evet bedensel temasımız sınırlı olacak ama duygusal temasımızın artması gerekiyor”.
