Resmi verilere göre 2023 Ocak-Kasım enflasyonunun yüzde 182,9 olduğu Venezuela’da, yüksek enflasyonun en önemli nedenlerinden biri de önlenemeyen kur artışı. Ocak ayı başında 17,84 bolivar olan resmi dolar kuru, bugün itibarıyla 35,81 düzeyinde. Karaborsada da satılan dolar 27 Aralık itibarıyla 39 bolivara kadar işlem görüyor.
Uzmanlar kur artışının en temel nedenleri arasında 2017 Kasım ayında, aylık enflasyonun yüzde 50 barajını aşmasıyla başlayan ve ulusal para bolivardan 11 adet sıfırın atıldığı 50 aylık hiper enflasyon sürecinde Bolivar’a duyulan güvenin tamamen kaybolması ve petrol üretiminde kaydedilen büyük çaplı kaybın olduğunu kaydediyor.
Kur artışının gündelik yaşamdaki en önemli etkilerinden biri fiyat artışı. Temel tüketim maddelerinin hemen hepsinin ithal edildiği ülkede fiyat etiketleri ya dolarla ya da dolara endekslenmiş durumda olduğu için kur artışı fiyatlara doğrudan yansıyor.
Venezuela Merkez Bankası (BCV) verilerine göre yıllık yüzde 282,7 seviyesinde enflasyonun kaydedildiği Güney Amerika ülkesi dünya enflasyon sıralamasında da ilk sıralarda yer alsa da ülkede Mart ayından bu yana aylık olarak tek haneli enflasyon yaşanıyor.
Mart 2022’den bu yana asgari ücrete zam yapılmadı
Hükümetin kur artışını dizginlemek için uyguladığı yöntemlerden biri de kamu harcamalarında ve sosyal yardımlarda radikal bir şekilde kesintiye gitmek oldu. Bugün 130 bolivar olan net asgari ücretlere 21 aydır zam yapılmıyor. 2022’nin Mart ayında 30 dolara karşılık gelen asgari ücret bugün 4 doların altında.
Bu durumdan en çok etkilenen kesimlerse maaşını Bolivar’la alan 3 milyon kamu çalışanı ve sayıları 5 milyonu geçen emekliler.
Kamu Emekçileri Federasyonu UNEP Başkanı Antonio Suarez, enflasyon ve ekonomik küçülme yaşanan süreçlerde hükümetlerin ilk başvurduğu çare olarak çalışanların ve emeklilerin maaş ve kazanılmış haklarında kesintiye gidilmesinin artık kimse için bir sır olmadığını, Venezuela’da da yaşanan sürecin bu olduğunu söylüyor.
VOA Türkçe’ye konuşan Suarez, “Sorun sadece ulusal paranın dolar karşısında değer kaybetmesi değil. Ülkedeki mal ve hizmetlerin fiyatı dolar bazında da artıyor. Hükümet daha önce yaptığı gibi karşılıksız para basıp, maaşları arttırmak ile enflasyonu dizginlemek arasında bir tercih yapıyor ve asgari ücreti ve emekli maaşlarını arttırmıyor. Çalışanların aylık gelirleriyle temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı.
Beş kişilik bir aile için zorunlu mutfak giderinin yaklaşık 500 dolar olarak hesaplandığı ülkede, hükümet çalışanlara net maaşın yanısıra toplamda 70 dolara tekabül eden prim veriyor.
Forum