Suriye’de iç savaş ve Beşar Esat’ın devrilmesi sonrası sahadaki gelişmeleri takip eden Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ve bazı görgü tanıkları, Suriye’nin kuzeyinde bir Alevi türbesine yapılan saldırının videosunun dolaşıma girmesinin ardından Çarşamba günü ülkenin çeşitli bölgelerinde binlerce kişinin protesto düzenlediğini aktardı.
Suriye'nin İslamcı yeni liderliğindeki yetkililer, görüntülerin "eski" olduğunu ve saldırının arkasında "bilinmeyen grupların" bulunduğunu belirterek, videonun "yeniden dolaşıma sokulmasının çatışmayı körüklemeye" hizmet ettiğini iddia etti.
Görüntünün dolaşıma girmesinin ardından patlak veren protestolar, Şam'da yüzlerce kişinin Noel ağacının yakılmasına karşı protesto gösterisi yapmasından bir gün sonra gerçekleşti.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Çarşamba günü "binlerce kişinin" sokaklara döküldüğünü, Alevi azınlığın merkezi olan kıyı kentleri Tartus ve Lazkiye'de büyük gösteriler düzenlendiğini bildirdi.
İngiltere merkezli Gözlemevi, Humus kentinin bazı kesimlerinde ve devrik lider Beşar Esat'ın memleketi olan Kardaha dahil diğer bölgelerde protestolar yaşandığını bildirdi.
AFP'ye konuşan görgü tanıkları, Tartus, Lazkiye ve yakınlardaki Cebele'de gösterilerin başladığını, görüntülerde sokaklarda büyük kalabalıkların bulunduğunu, bazılarının "Alevi, Sünni, hepimiz barış istiyoruz" gibi sloganlar attığını söyledi.
Humus’ta sokağa çıkma yasağı
Resmi haber ajansı SANA, Humus'un merkezindeki polisin yerel saatle 18:00'den Perşembe sabahı saat 08:00'e kadar sokağa çıkma yasağı uyguladığını, Cebele'deki yerel yetkililerin de gece sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini bildirdi.
Suriye'de El-Kaide'nin eski uzantısı Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) örgütünün liderliğindeki yeni iktidar yönetiminin sözcüleri, Reuters haber ajansının sokağa çıkma yasağına ilişkin bilgi taleplerine ise henüz yanıt vermedi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Başkanı Rami Abdurrahman, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Humus kentinde güvenlik güçlerinin türbeye yapılan saldırıya karşı gösteri yapanları dağıtmak için ateş açması sonucu bir göstericinin öldüğünü, beşinin de yaralandığını" söyledi.
Gözlemevi, protestoların, Suriye'nin ikinci büyük kenti Halep'in Maysalun ilçesindeki önemli bir Alevi türbesine "savaşçılar tarafından yapıldığı belirtilen saldırıyı" gösteren bir videonun Çarşamba günü daha önce dolaşmaya başlamasının ardından patlak verdiğini söyledi.
Gözlemevine göre, beş işçi hayatını kaybetti, türbenin ateşe verildiği ifade edildi.
Gözlemevi Başkanı Rami Abdurrahman, sözkonusu görüntünün bu ayın başlarında, İslamcı grup Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) liderliğindeki isyancıların 1 Aralık'ta ani bir saldırı başlatarak Halep dahil büyük şehirlerin kontrolünü ele geçirmesinin ve bir hafta sonra Esat'ı devirmesinin ardından çekildiğini söyledi.
“Patlama riski”
AFP görüntüleri ve olayın tarihini bağımsız olarak doğrulayamadı.
Yeni hükümetin İçişleri Bakanlığı da görüntülerin "eski olduğunu ve bu ay Halep'in kurtarıldığı dönemden olduğunu" söyledi.
Saldırının "kimliği belirsiz gruplar" tarafından gerçekleştirildiği belirtilen bakanlık açıklamasında, görüntülerin "yeniden yayınlanmasının bu hassas dönemde Suriye halkı arasında ihtilaf yaratmaya" hizmet ettiği ifade edildi.
Reuters’ın olaya ilişkin haberine göre, İçişleri Bakanlığı, resmi Telegram hesabından yaptığı açıklamada, videoyu yayanların “mezhepsel çatışmayı kışkırtmaya çalıştığı izlenimi verdiğini” belirtti.
Bakanlık ayrıca eski rejimin bazı üyelerinin Çarşamba günü Suriye'nin kıyı bölgesinde İçişleri Bakanlığı güçlerine saldırdığını ve çok sayıda ölü ve yaralının olduğunu kaydetti.
Göstericilerden Ali Davud, Cebele'deki gösteriye binlerce kişinin katıldığını belirterek, "Türbeye saldıranların hesap vermesi çağrısında bulunuyoruz" dedi.
Görüntülerde, üç yıldızlı isyancı bayrağını taşıyan kalabalık bir topluluğun sokaklarda yürüdüğü görülüyor.
Protestocuların posterlerinden birinde, “Kutsal mekanların yakılmasına ve dinsel ayrımcılığa hayır, mezhepçiliğe hayır, özgür Suriye'ye evet” yazdığı gözlemlendi.
Lazkiye kentindeki protestocular, Suriye‘de Alevi toplumuna yönelik "ihlalleri" kınadı. "Şimdilik itidal çağrılarını dinliyoruz" diyen 30 yaşındaki Ghidak Mayya, topluma çok fazla baskı yapmanın "patlama riski taşıdığı" uyarısında bulundu.
33 yaşındaki Tartuslu protestocu Alaa, durumun daha da kötüleşebileceğinden endişe duyduğunu belirterek, "Tek bir damla kan bile bizi çok kötü bir senaryoya geri döndürebilir" dedi.
Suriye‘de Alevi (Nusayri) devrik lider Beşar Esat uzun süre kendisini Sünni Müslümanlar’ın çoğunlukta olduğu Suriye'de azınlık gruplarının koruyucusu olarak gösterdi.
Aleviler, hem azınlık bir dini grubu olmaları hem de Esat ailesiyle uzun süredir devam eden bağları nedeniyle toplumlarına karşı tepki oluşmasından endişe ediyor.
Salı günü, Şam'ın Hristiyan bölgelerinde yüzlerce gösterici, Suriye'nin Hama kenti yakınlarında bir Noel ağacının yakılmasını protesto etmişti.
Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) olayların ardından yeni bir ağacın yeniden kurulacağını belirtmişti.
Forum