Fransız Sanofi ve İngiliz GlaxoSmithKline ilaç firmaları Corona virüsü aşılarının klinik deneylerinde yaşlılarda yeterli derecede bağışıklık oluşmadığını bildirdi. İki firma da aşılarının piyasaya çıkış tarihini gelecek yılın sonuna erteledi. Bu durum Corona virüsü salgınıyla küresel mücadelede gerileme yaşanabileceği endişesine neden oldu.
Dünyada 1 milyon 500 binden fazla kişinin ölümüne neden olan salgın karşısında aşı seçeneklerinin çeşitli olması mücadeleyi kolaylaştıracak bir unsur olarak görülüyordu.
Aralarında Avrupa Birliği üyeleri, ABD ve İngiltere’nin de bulunduğu birçok hükümet bu firmalarla şimdiden yüzlerce milyon dolarlık aşı anlaşmaları imzalamıştı.
Cuma günü yapılan açıklamanın ardından Fransız Sanofi firmasının hisseleri yüzde 2,8; İngiliz GSK’nın hisseleriyse yüzde 0,2 düştü.
İki şirket Şubat ayında yeni bir çalışma başlatmaya hazırlandıklarını ve 2021’in sonunda daha etkili bir aşıyı piyasaya sunmayı umduklarını bildirdi.
Bu geri adım, human papilloma virüsü, hepatit B ve boğmaca gibi patojenlere karşı kullanılan köklü aşı teknolojilerini olumsuz etkileyebilir. Bu aşı teknolojisinde laboratuvarda geliştirilmiş proteinler vücuda verilerek, bağışıklık sisteminin virüse karşı savunma geliştirmesi teşvik ediliyor.
İki firmanın aşı çalışmasının beklenen başarıyı göstermemesi Pfizer-BioNTech ve Moderna firmalarının aşılarında kullandıkları daha yeni yöntemlerin liderliğini de pekiştirmiş oldu. Bu görece yeni yöntemde elçi RNA genetik teknolojisiyle vücudun proteinleri kendisininüretmesi sağlanıyor. Hem Pfizer-BioNTech’in hem de Moderna’nın aşısı klinik deneyler sonucunda yüzde 95 oranında başarı göstermişti.
Önde gelen iki ilaç firmasının aşı çalışmalarının beklentiyi ilk aşamada karşılamaması hükümetlerin farklı firmalarla aşı anlaşmaları yapma nedenini de açıklıyor.
Öte yandan Avustralya da Queensland Üniversitesi tarafından geliştirilen Corona virüsü aşısının üretimini durdurdu. Deneyler aşının bazı hastalarda HIV antikoru üretilmesini de tetiklediğini ve bu nedenle sahte HIV pozitif vakalarına neden olduğunu ortaya koydu.
Sanofi, Cuma günü klinik deneylerinin sonuçlarıyla ilgili yaptığı açıklamada birinci ve ikinci aşama deneylerin 18-49 yaş arasında alınan bağışıklık sonucunun hastalığı yenmekte yeterli olduğunu ortaya koyduğunu, ancak daha yaşlılarda bağışıklık düzeyinin yetersiz kaldığını bunun da yetersiz antijen konsantrasyonundan kaynaklandığını bildirdi.
Fransa’nın Creteil kentindeki Henri-Mondor Hastanesi klinik immünoloji ve salgın hastalıklar bölümü başkanı olan Jean-Daniel Lelievre, ‘‘Bu tür aşılar için bu sonuç şaşırtıcı değil. Yaşlılar için daha fazla antijen gerektiğini biliyoruz. Ancak birinci ve ikinci aşama klinik deneylerde ilaç üreticileri toleransı test eder, güçlü dozları test edemez. Sanofi ve GSK’nın aşılarını iyileştireceğini düşünüyorum’’ diye konuştu.
Sanofi’nin üçüncü aşama klinik deneylere bu ay geçmesi bekleniyordu, ancak firma bunun yerine Şubat ayında faz 2b çalışması başlatacağını açıkladı.
Yapılan açıklamada yeni çalışmada onaylanmış bir aşı ile karşılaştırmalı ilerleneceği belirtildi.
Verilerin olumlu olması halinde üçüncü aşama çalışmalarına 2021’in ikinci çeyreğinde başlanacak. Bu durumda aşının onayı 2021’in ikinci yarısına kalacak. Bu da aşının piyasaya çıkmasını 2021’in ortasıyla son çeyreği arasında bir zamana ertelemiş olacak.