Siyah Amerikalı George Floyd’un beyaz bir polisin kendisini tutuklamaya çalıştığı sırada ölmesinin ardından Amerika’nın geneline yayılan ırkçılık karşıtı protestolar devam ederken, ülkenin birçok bölgesinde ırkçılık ve ayrımcılık dönemini çağrıştıran heykeller yıkılıyor. Bazı yıkımlara yerel yetkililer onay verirken, bazı heykeller de göstericiler tarafından indiriliyor. Bu kez tartışma, liberal bir kent olarak bilinen New York’a taşındı.
Tartışmanın odağında eski başkanlardan Theodore Roosevelt’in bir heykeli var. Heykel 1939’dan bu yana Amerikan Doğal Tarih Müzesi’nin önünde.
1901’den 1909’a kadar görev yapan Amerika’nın 26. Başkanı Theodore Roosevelt bu heykelde yüksek bir at üstünde görülüyor. Yanındaysa kendisini ayakta izleyen bir Amerikan yerlisi ve siyah bir adamın heykeli var.
Heykele itirazı olanlar, heykelin sömürge dönemi ve beyazların üstünlüğünü çağrıştırdığı görüşünde.
Sırada Kristof Kolomb heykeli mi var?
New Yorklu göstericiler Theodore Roosevelt’in heykelinin yanı sıra, Kristof Kolomb heykelinin de kaldırılmasını istiyor.
Yeni Beyaz Panterler Partisi üyesi Jabal El Tariq, “Yüksek bir sütun üzerine dikilen Kristof Kolomb da aynı yüksek bir at üzerinde tasvir edilen Roosevelt gibi yüceltiliyor. Roosevelt’i artık atından indirmemiz gerektiği gibi, Kolomb’u da artık o sütundan indirmemiz gerekiyor. Kolomb da, bir zamanlar Amerikalı yerlilerin 'Çok tepeli ada' diye adlandırdığı Manhattan’a yakışmıyor” diyor.
Bu görüşü bilimsel olarak destekleyenler de var.
Bilim adamı Bryson Warren, “Artık çok kişi bu durumu hakaret olarak görüyor. Sonuçta bu ülkeyi ilk beyaz adamlar bulmadı. Binlerce yıl öncesinde burada yaşayan başkaları vardı. Bu toprakları biz keşfetmedik, zorla aldık.”
Vali Cuomo Kolomb heykelini kaldırılmasına karşı
New York Valisi Andrew Cuomo, eyaletin eski valisi Mario Cuomo’nun oğlu. Cuomolar New York’un en tanınmış İtalyan asıllı ailelerinden biri. Vali, kendisi de İtalyan olan Kristof Kolomb’un heykelinin yıkılmasına karşı.
“Kristof Kolomb ve onun bazı eylemlerine karşı görüşleri anlayışla karşılıyorum. Bu eylemleri kimse desteklemiyor. Ancak bu heykel, İtalyan kökenli Amerikalılar'ın New York’a katkısını temsil etmek için dikildi. Bundan dolayı da ben bu heykelin kalmasına destek veriyorum.”
Kent sakinleri ne düşünüyor?
Bu anıtların kalıp kalmaması konusunda New Yorklular farklı görüşlere sahip.
Kent sakinlerinden Leah Heflin, “Umurumda değil. Eğer beni temsil etmiyorsa bana karşı demektir. Bu heykeller gitmeli. Neden Martin Luther King’in heykelini dikmeyelim? Ya da Obama’nın? Her şeye baştan başlayalım. Bu heykelleri yıkalım. Amerika’yı kuran idealler başından yanlıştı. Baştan başlamamız gerekiyor” diyor.
Sergey Troianovsky adlı bir başka New Yorklu, “Bence bu kesinlikle korkunç bir karar olur. Ben Sovyetler Birliği’nde doğdum. Heykeller yıkıldı, tarih yeniden yazıldı. Ben bu kararlara kesinlikle karşıyım” ifadesini kullanıyor.
New York büyük bir kent. Birçok başka heykelin de büyüteç altına alınacağı kesin.
New York Belediye Başkanı ve siyah Amerikalı eşi, kente kadınları ve beyaz olmayanları temsil eden başka kişilerin de heykellerinin dikilmesini amaçlıyor.
