Son dönemde pozitif unsurların öne çıkarılmaya çalışıldığı ve canlanma sinyallerinin gelmeye başladığı Avrupa Birliği – Türkiye ilişkileri Birlik üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının gündemindeydi. Genişleme sürecine dahil ülkelerin geçen bir yıldaki performanslarını değerlendiren kararlar Avrupa Birliği dışişleri bakanları tarafından onaylandı. Türkiye’nin payına hem uyarı hem destek düştü. Avrupa Birliği bakanları bir yandan Türkiye’yi hukukun üstünlüğü ve temel haklar konusunda uyarırken diğer yandan da belli alanlarda işbirliğini hızlandırmaya teşvik etti.
Avrupa Birliği Genel İşler Konseyi’nin sonuç bildirisi bazı alanlarda yaşanan gelişmelerden ciddi endişe duyulduğunu ortaya koyuyor. Türkiye’nin Avrupa Birliği müktesebatına uyumda, özellikle ekonomik kriterlerde olmak üzere birçok alanda iyi bir hazırlık seviyesine ulaştığının altının çizildiği belgede, “Buna rağmen bazı gelişmeler ciddi endişeye neden oluyor” vurgusuna yer veriliyor.
Türkiye’nin, Avrupa Birliği Komisyonu’nun raporunda belirlenen, özellikle de hukukun üstünlüğü ve temel haklarla ilgili ana eksikleri acilen gidermeye ihtiyacının olduğunun altının çizildiği belgede, “Avrupa Birliği, eleştirel medyaya, gazetecilere, yazarlara ve sosyal medya platformları ile kullanıcılarına açılan davaları özel bir endişeyle not eder” ifadelerine yer veriliyor.
Yargının bağımsızlığına ve tarafsızlığına zarar vermenin ve ifade özgülüğü ile toplanma özgürlüğündeki belirgin gerilemenin tersine çevrilmesi için acil şekilde adımlar atılması gereği üzerinde duran Avrupa Birliği, Türkiye’ye güçler ayrılığı ilkesine ve aralarında kadın, çocuk ve azınlık mensupları haklarının da bulunduğu insan haklarına, din özgürlüğüne ve mülkiyet haklarına tam saygının sağlanması ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) tüm kararlarının uygulanması çağrısı yaptı.
Hiç ilerleme sağlanmamış ya da çok az ilerleme sağlanmış yolsuzlukla mücadele gibi alanların ele alınmasının da öncelik olması gerektiği üzerinde duran ve hukukun üstünlüğü ile temel haklar alanlarında işbirliğinin hızlandırılmasının Türkiye’yi Avrupa Birliği’ne daha yakınlaştıracağının kaydedildiği bildiride, “bir aday ve önemli bir ortak olan Türkiye’yle ilişkilere verilen önem” tekrar teyit ediliyor.
Avrupa Birliği’nin, Türkiye’deki siyasi ve ekonomik reformlar için çıpa olmayı sürdürmesinin istendiği belgede, Türkiye’nin 5. (kamu alımları), 8. (rekabet politikası) ve 19. (sosyal politika ve istihdam) başlıkların açılış kriterlerini yerine getirmede ilerleme sağlama niyeti olması halinde buna tam destek vermeye hazır olduğu belirtiliyor.
Avrupa Birliği Komisyonu’nun bir dizi başlık için 2016’nın ilk çeyreğinde hazırlık belgeleri sunma niyetini not eden dışişleri bakanları, iki milyondan fazla Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan ve ihtiyaçlarıyla ilgilenen Türkiye’yi cömertliğinden dolayı takdir ediyor.
Türk topraklarında düzenlenen her terör saldırısını ve şiddeti kınayan ve Türk halkıyla dayanışma içinde olduğunu bildiren Avrupa Birliği, insan haklarına, temel özgürlüklere ve uluslararası hukuka saygıyla terörle mücadele desteğini beyan etti.
Türkiye’nin güneydoğusundaki durumla ilgili olarak terörist şiddete son verilmesi çağrısı yapan ve Kürt sorununa kalıcı bir siyasi çözüm bulunması amacıyla tüm taraflara barış görüşmelerine kaldığı yerden devam etmeyi ısrarla tavsiye eden Avrupa Birliği, Geri Kabul Anlaşması’nın (GKA) tüm üye ülkelere tam ve etkili uygulanmasının ve tüm Birlik üyesi ülkelerin vatandaşlarının Türk topraklarına ayrımcılık yapmaksızın vizeden muaf şekilde erişiminin öneminin altı çizdi.
Bildiride Türkiye’ye bir üye ülkeye yönelik her tür tehdit ve eylemden kaçınması ısrarla tavsiye edilirken, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin tüm egemenlik haklarının altı bir kez daha çizildi.
