Finlandiya Perşembe günü Rus petrolü taşıyan bir gemiye, kendisini Estonya'ya bağlayan Estlink 2 denizaltı elektrik kablosunun ve fiber optik hatların kesilmesine neden olduğu şüphesiyle el koydu ve Cuma günü NATO'dan destek istediğini açıkladı.
Baltık Denizi ülkeleri, Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana elektrik kabloları, telekom bağlantıları ve doğalgaz boru hatlarında meydana gelen bir dizi kesintinin ardından sabotaj eylemlerine karşı yüksek alarm durumunda. Ancak denizaltı ekipmanı da arıza ve kazalara maruz kalabiliyor.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Estonya ile anlaştık ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'ye de arzumuzun daha güçlü bir NATO varlığına sahip olmak olduğunu ilettik” dedi.
Stubb ile Finlandiya öncülüğündeki soruşturmayı görüştüğünü ve desteğini ifade ettiğini söyleyen Rutte, sosyal medya platformu X'te yaptığı paylaşımda “NATO Baltık Denizi'ndeki askeri varlığını arttıracak” dedi ancak ayrıntı vermedi.
Bir NATO yetkilisi de, belirli konuşlandırmalar konusunda ayrıntı vermeyi reddetti.
Üst düzey bir Avrupalı diplomatsa, “Bu noktada sadece askeri varlığın arttırılması için seçeneklerin hazırlandığını söyleyebilirim” dedi.
İsveç sahil güvenliğinden yapılan açıklamada, kritik denizaltı tesislerini korumak için gemi trafiği gözetiminin arttırıldığı, İsveç donanması ve diğer ülkelerle eşgüdüm halinde uçak ve gemiler konuşlandırıldığı kaydedildi.
Kremlin'den Cuma günü yapılan açıklamada, Finlandiya'nın Rus petrolü taşıyan gemiye el koymasının Moskova'yı çok endişelendirmediği belirtildi. Rusya geçmişte Baltık bölgesinde altyapıyla ilgili olaylara karıştığı iddialarını reddetmişti.
Estonya, donanmasının halen faaliyette olan Estlink 1 denizaltı kablosunu korumak üzere görevlendirildiğini bildirdi.
Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, X'te yaptığı açıklamada, “Bölgemizdeki kritik denizaltı altyapısına yönelik bir tehdit varsa buna da karşılık verilecektir” dedi.
Tsahkna, Perşembe günü yaptığı açıklamada, bölgedeki denizaltı tesislerine verilen zararın çok arttığını ve hepsinin kazalardan ya da denizcilikle ilgili beceriksizliklerden kaynaklandığına inanmanın zor olduğunu söyledi.
Estonya Adalet Bakanı da Cuma günü Reuters'e verdiği demeçte, yaşanan olayların yüzyıllardır yürürlükte olan denizcilik yasasının denizaltı altyapısına verilen zararı açıkça yasaklayacak şekilde güncellenmesi ihtiyacını ortaya koyduğunu söyledi.
Ülkelerin elektrik şebekesi operatörleri, 658 megavatlık (MW) Estlink 2 kesintisinin Çarşamba günü yerel saatle öğlen başladığını ve geriye sadece Finlandiya ile Estonya'yı birbirine bağlayan 358 MW'lık Estlink 1'in kaldığını söyledi.
Finlandiyalı müfettişler, el konulan Cook Adası'na kayıtlı Eagle S adlı geminin, çapasını deniz dibinde sürükleyerek hasara yol açmış olabileceğine inanıyor. Bu, son yıllarda yaşanan benzer birkaç olaydan biri.
Gölge filo
Finlandiya Cumhurbaşkanı Stubb, daha fazla tahribatı önlemek için Eagle S'i durdurmanın gerekli olduğunu söyledi ve “Deniz dibindeki çıpasıyla yoluna devam etseydi daha fazla hasar meydana gelecekti” dedi.
Finlandiya gümrük dairesi, geminin Rus petrolünün satışına yönelik yaptırımlardan kaçmaya çalışan ve eskiyen tankerlerden oluşan gölge filonun bir parçası olduğuna inandığını bildirdi.
Finlandiya polisi Cuma günü yaptığı açıklamada, Eagle S'i “ağır cezalık suç” şüphesiyle soruşturduklarını ve mürettebatın da sorgulandığını söyledi. Polis, Finlandiya sınır muhafızlarının deniz dibi incelemeleriyle soruşturmaya yardımcı olacağını aktardı.
MarineTraffic verilerine göre Eagle S'in sahibi olan Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Caravella LLCFZ, tekrarlanan yorum taleplerine yanıt vermedi.
Merkezi Hindistan'da bulunan ve MarineTraffic'e göre geminin teknik idaresini yürüten Peninsular Maritime ise yorum yapmadı.
Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, Perşembe günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın kablo hasarlarında herhangi bir rolü olup olmadığını söylemek için henüz erken olduğunu kaydetti.
Finlandiya'nın Fingrid ve Estonya'nın Elering şebeke operatörleri Estlink 2'nin onarımının aylar sürmesini ve tahmini olarak 1 Ağustos 2025'te hizmete dönmesini bekliyor.
Elering, kesintinin kış aylarında elektrik fiyatlarını arttırabileceğini ancak Estonya, Letonya ve Litvanya'nın Şubat ayında Rusya ve Belarus ile Sovyet döneminden kalma ortak elektrik şebekesinden ayrılması planını engellemeyeceğini söyledi.
Litvanya'dan Cuma günü yapılan açıklamada, olayın ardından donanmanın Baltık'ta gözetim ve devriye faaliyetlerini arttırdığı bildirildi.
Geçen ay Baltık Denizi'ndeki iki telekom kablosunda meydana gelen ihlalle ilgili olarak halen cezai soruşturma yürüten İsveç polisi, olası suçlu olarak Rusya'dan yola çıkan bir Çin gemisinin adını verdi.
Finlandiya ve Estonya polisi de geçen yıl Balticconnector doğalgaz boru hattına ve Rusya'dan gelen bir başka Çin gemisinin adının geçtiği birkaç telekom kablosuna verilen zararla ilgili soruşturmayı sürdürüyor.
Forum