Başkan Joe Biden, ABD istihbaratının Cemal Kaşıkçı raporunun ardından, Pazartesi günü Suudi Arabistan konusunda yeni bir açıklama yapacaklarını bildirdi.
ABD Ulusal İstihbarat Dairesi, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018 yılı Ekim ayında İstanbul’da öldürülmesini incelediği raporunda Kaşıkçı’nın yakalanması ya da öldürülmesi planına onayı Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın verdiği sonucuna varmıştı. ABD yönetimi de raporun açıklanmasının ardından Suudi Arabistan’a karşı bazı yaptırımlar ve vize yasakları getirmişti.
İstihbarat raporunda Kaşıkçı cinayetine onay verdiğinin belirtilmesine rağmen, ABD’nin yaptırım listesine Veliaht Prens Selman dahil edilmedi. Biden yönetimi, Cuma günü açıklanan kararların ardından, veliaht prense karşı daha sert bir tavır alması gerektiği şeklinde, Washington Post gazetesinin baş yazısı da dahil olmak üzere kimi çevrelerden eleştiriler aldı.
Beyaz Saray’dan ayrılırken gazetecilerin, Suudi veliaht prensin cezalandırılması ihtimaline dair bir sorusunu Biden, “Suudi Arabistan konusunda genel olarak ne yapacağımız hakkında Pazartesi günü bir açıklama olacak” diye yanıtladı.
Biden daha fazla ayrıntı vermedi.
Başkan Biden Cuma günü Univision haber kuruluşuna verdiği röportajda da Suudi Kralı’na ''onları insan hakları ihlallerinden sorumlu tutacağını'' söylediğini bildirmişti. Biden, Suudi Kral’a ABD’nin iki ülke ilişkilerinde Cuma ve Pazartesi günleri önemli değişiklikler açıklayacağını söylediğini de aktarmıştı.
Ölümünden önce Washington Post gazetesine köşe yazıları yazan gazeteci Cemal Kaşıkçı, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu binasına 2 Ekim 2018 tarihinde girdikten sonra bir daha çıkamadı ve daha sonra konsolosluk binasında öldürüldüğü anlaşıldı. Kaşıkçı’nın cesedine hala ulaşılabilmiş değil. Türkiye’nin cinayete karışan kişilerin iade edilmesi talebine karşın Suudi Arabistan yargılamayı kendisinin yapacağını belirterek, beş kişiye idam cezası vermişti.
Suudi Arabistan hükümeti, veliaht prensin cinayette parmağının olduğu suçlamalarını reddediyor. Riyad dün ABD istihbarat raporunun yayınlanmasının ardından yaptığı açıklamada da, rapordaki bulguları reddetti ve ‘‘Bu çirkin suçun sorumluları Suudi mahkemelerinde yargılandı ve adalet yerini buldu” ifadesini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, Cuma günü açıkladıkları yaptırımların, Suudi Arabistan tarafından ileride benzer icraatlar sergilenmesini önlemeyi amaçladığını kaydederek, "Yaptığımız şey, Suudiler'le ilişkileri koparmak değil, yeniden düzenlemek" demişti.
