Avrupa Birliği (AB) Rusya‘nın Ukrayna'ya saldırısı ile başlayan savaştan sonra jeopolitik nedenlerle genişlemeye hız verme kararı alırken, Ukrayna ve Moldova‘ya aday ülke statüsü verdi.
Aralık ayında yapılacak AB zirvesinde de, söz konusu iki ülkenin AB'ye katılım sürecinin başlatılıp başlatılmayacağına ve Gürcistan’a aday ülke statüsünün verilmesine ilişkin bir karar alınması bekleniyor.
1999'dan beri aday ülke statüsünde bulunan Türkiye'nin yanısıra, 20 yıl önce AB perspektifi sunulan Batı Balkan ülkeleri Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya, Bosna Hersek, Arnavutluk ve Kosova da aday ülke statüsünde.
En "kıdemli" aday olan Türkiye'nin AB'ye katılım müzakerelerinin yıllardır donmuş vaziyette olması nedeniyle, adı genişleme sürecinde son zamanlarda hiç geçmiyordu.
Berlin’de Alman Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un davetiyle bugün düzenlenen "Daha Büyük, Daha Güçlü Bir Birlik - Avrupa Birliği'ni Genişlemeye, Gelecekteki Üyeleri de Katılıma Uygun Hale Getirmek" başlıklı konferansa Türkiye’nin de davet edilmesi olumlu bir mesaj olarak yorumlandı.
AB’nin genişleme sürecinde hem birliğin hem de aday ülkelerin atması gereken adımlara ilişkin görüş alışverişinin gündemi belirlediği konferansta Türkiye, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan tarafından temsil edildi.
Dışişleri Bakanlığı, sosyal medya platformu X üzerinden yapıtığı paylaşımlarda, Fidan'ın konferans kapsamında Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba ile biraraya geldiği belirtildi, ancak görüşmelerin içeriği konusunda ayrıntılı açıklama yapılmadı.
Fidan, geçen hafta başında Kahire’de de Annalena Baerbock ile görüşmüş, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, Gazze’ye yönelik insani yardımlar ve Gazze’den tahliye konuları ele alınmıştı.
Bakan Fidan’ın konferansta söz alarak, "AB üyeliği konusunda bakış açımızı değiştirmediğimizi söyleyebilirim. Bugün AB üyelerinin yeni jeopolitik koşullar altında yeni bir ruhla genişleme konusunda yeni bir tartışma başlatması önemlidir" şeklinde konuştuğu öğrenildi.
Baerbock: "AB’ye yeni üyeler alınmadan reform şart"
Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock konferansın açılışında yaptığı konuşmada, yeni üyeler kabul edilmeden önce Avrupa Birliği‘nin temelden reforme edilmesi gerektiğini söyledi.
AB'nin hareket kabiliyetine sahip güçlü bir birlik olması için iç reformların yapılması gerektiğini ifade eden bakan, "Ukrayna ve Ortadoğu'daki savaşlar gözönüne alındığında, jeopolitik açıdan birliği güçlü ve yeniden konumlandıracak bir süreci başlatmamız şart. Bunun sonucunda genişleyebilriz" dedi.
Avrupa Birliği’nin, Rusya'nın Ukrayna’ya saldırmasına birlik üyelerinin toplu halde ve ortak tavır koymasını "AB'nin büyük bir dış politika başarısı" olarak niteleyen Baerbock, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısı konusunda ise üyeler arasında "farklı bakış açıları ve farklı roller" olmasını eleştirdi. Ukrayna ve Moldavya’ya yönelik olarak adaylık statüsü ve tam üyelik sözü veren bakan, "Avrupa’nın kalbi Kiev’de atıyor" diye konuştu.
Türkiye’nin AB süreci Erdoğan’ın ziyaretinde ele alınacak
Annalena Baerbock, Türkiye ile ilişkiler konusunda somut bir açıklama yapmadı. Türkiye'nin 2005'te başlayan AB katılım müzakereleri, Fransa ve Güney Kıbrıs‘ın siyasi gerekçelerle blokajı nedeniyle yıllardır ilerleyemiyor. Diğer yandan AB yetkilileri, Türkiye'nin insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi alanlarda reformlar yapması gerektiğini vurguluyor ve ülkeyi bu yüzden eleştiriyor.
Avusturya üyelik müzakerelerinin resmen sonlandırılmasını isterken, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve diğer bazı AB liderleri Türkiye için "AB'nin stratejik öneme sahip komşusu" tanımını kullanmayı tercih ediyor.
AB ile üyelik sürecinin, Cumhurbaşakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 17-18 Kasım tarihlerinde Berlin’e yapacağı resmi ziyarette de en önemli gündem maddelerinden olması bekleniyor.
Avrupa Parlamentosu'nun bundan kısa bir süre önce yayınladığı Türkiye raporunun ardından, Cumhurbaşkan Erdoğan "gerekirse yolları ayırırız" açıklaması yapmıştı. Berlin’deki görüşmeler kapsamında, Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ve Türk vatandaşlarına AB'nin vize muafiyeti sağlaması gibi başlıkların masaya yatırılacağı tahmin ediliyor.
Forum