Milli Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, İstanbul’da Karadeniz tahıl anlaşması için yapılan görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini söyledi. Görüşmelere, Türkiye, Rusya ve Ukrayna savunma bakan yardımcıları ve Birleşmiş Milletler yetkilileri katıldı.
Açıklamada, tarafların 18 Mayıs’ta sona erecek olan anlaşmayla ilgili dörtlü formatta teknik toplantılara devam etme kararı aldıkları belirtildi.
Birleşmiş Milletler ve Türkiye, Moskova’nın Ukrayna’da başlattığı savaş sonrası şiddetlenen küresel gıda krizini çözmek için geçen Temmuz’da Karadeniz Tahıl Girişimi’ne arabuluculuk yaptı.
Anlaşma, Ukrayna’daki üç limandan tahıl ve gübrelerin güvenli bir şekilde ihraç edilmesini sağlıyor.
Rusya, kendi tahıl ve gübre ihracatının önündeki engelleri kaldırmaya yönelik talepleri karşılanmadığı sürece anlaşmayı 18 Mayıs’tan sonraya uzatmayacağını söylüyor.
Rusya, Karadeniz'deki bir Ukrayna limanına Rus amonyağı taşıyan bir boru hattının yeniden çalışmasını istiyor. BM de bu talebi destekliyor.
Rusya'nın tarımsal ihracatı Ukrayna’daki savaş sonrası uygulanan Batı yaptırımlarına dahil değil. Ancak Moskova, ödemeler, lojistik ve sigorta üzerindeki yaptırımların, ihracatına engel yarattığını savunuyor.
ABD'nin BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield gazetecilere, "Açıkçası Rusya’nın ihracatı gayet iyi. Tahıl ve gübre ihracı Ukrayna’yı işgali öncesiyle yaklaşık aynı seviyede, belki de daha yüksek" dedi.
Rusya ayrıca, Rus tarım bankası Rosselkhozbank’ın SWIFT ödeme sistemine erişiminin geri verilmesini talep ediyor. AB geçen Haziran, bankanın SWIFT’e erişimini kesmişti.
BM, alternatif olarak diğer bankaların ödemelere yardımcı olabileceğini önerdi.
Birleşmiş Milletler İstanbul’da iki gün süren görüşmeler sonrası bugün yaptığı açıklamada, "Toplantıda, Birleşmiş Milletler'in Togliatti-Odesa amonyak boru hattının yeniden başlatılması, anlaşmanın daha uzun bir süre için uzatılması, istikrarlı operasyonlar ve ihracat için Ortak Koordinasyon Merkezi'nde iyileştirmeler gibi önerileri ve ayrıca tarafların gündeme getirdiği diğer konular ele alındı" dedi
BM açıklamada, "Taraflar görüşlerini sundular ve bu konular üzerine çalışmayı kabul ettiler" dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün Karadeniz tahıl anlaşmasının en az iki ay daha uzatılabileceğini düşündüğünü söylemişti.
Kremlin ise bugün yaptığı açıklamada, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in gerekirse Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile anlaşmanın uzatılması için gerekirse kısa süre içinde konuşabileceğini söyledi. Öte yandan Kremlin, şu anda böyle bir planın olmadığını belirtti.
Ukrayna Başbakan Yardımcısı Oleksandr Kubrakov ise bugün anlaşmanın daha uzun bir süre uzatılması ve kapsamının genişletilmesi gerektiğini söyledi.
Kubrakov Facebook'ta yaptığı paylaşımda, " İstanbul'da, Tahıl Girişimi'nin işleyişi hakkındaki müzakereler tamamlandı" dedi.
Müzakerelerin sonucuna ilişkin ayrıntı vermeyen Kubrakov, görüşmelerin sanal ortamda devam edeceğini söyledi.
Kubrakov, "Ukrayna heyeti, Tahıl Girişimi'nin daha uzun bir süre için uzatılması ve kapsamının genişletilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı. Böylelikle hem küresel pazarlar hem de Ukrayna pazarları öngörülebilirlik ve güven kazanacaktır" dedi.
