Birleşmiş Milletler Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli’nin hafta başında yayınladığı rapora göre iklim değişikliğinin tek sorumlusu insanoğlu. Dünyanın geri dönüşü olmayan biçimde ısınmasını önlemek için sera gazı salımının büyük ölçüde kısıtlanması gerekiyor. Raporun bulguları 195 dünya hükümeti tarafından onaylandı.
Yunan adası Eğriboz’da yaz sıcağının etkisiyle alevler balta girmemiş ormanları küle çevirirken ada sakinleri alevlerin kızıla boyadığı gökyüzünün altında evlerini tahliye ediyor.
Bu, hava sıcaklıklarının 45 santigrat dereceyi bulduğu Yunanistan, Türkiye ve İtalya’da yaşanan yüzlerce yangından yalnızca biri.
Boğaziçi Üniversitesi’nden iklim uzmanı Levent Kurnaz, “Akdeniz’de bu yangınlar bundan böyle sıklıkla görülecek. Bu sadece başlangıç. Durum bundan çok daha kötü olacak” diyor.
Aşırı sıcaklar ve kuraklık Akdeniz, Sibirya ve California’daki yangınların tetikleyicisi.
“İklim değişikliğine insan faaliyetleri neden oluyor”
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 200 bilimadamı tarafından hazırlanan raporu hava sıcaklığının şimdiden sanayi devrimi öncesine göre 1,1 santigrat derece arttığını ortaya koyuyor. BM Genel Sekreteri bulguları “insanlık için kırmızı alarm” olarak değerlendirdi.
2021 yılının “Sanayi Devrimi’nden bu yana geçen her 40 yıl kayıtlara geçen en sıcak yıl” olduğuna vurgu yapan, panelin üyelerinden Ko Barrett, “İklim değişikliğine insan faaliyetlerinin neden olduğu bir gerçek. İnsan etkisi; sıcak dalgaları, şiddetli yağış ve kuraklık gibi aşırı hava olaylarının daha sık ve yoğun yaşanmasına neden oluyor” şeklinde konuştu.
Rapor ortalama küresel sıcaklığın 2015’te Paris İklim Zirvesi’nde konulan sınır olan ve bilimadamlarının tepe noktası olarak gördükleri 2030’a kadar sanayi devrimi öncesine göre 1,5 santigrat derece artacağı uyarısında bulunuyor. Rapora göre sıcaklıklar önceki tahminlerden 10 yıl erken bu seviyeye ulaşacak.
Raporda deniz seviyesinin yüzyılın sonunda iki metreye kadar yükselmesi önlenemezse kıyı bölgelerinde yaşayan milyonlarca kişinin tehdit altında kalacağı belirtiliyor.
Yine rapora göre Kuzey Kutbu'nun 2050 yılına kadar en az bir buzsuz yaz görmesi mümkün.
Ancak bilimadamları bir çıkış yolu olduğu görüşünde. En kötü senaryo önlenebilir, küresel emisyonların büyük ölçüde kesilmesiyle küresel ısınma tersine dönebilir.
Raporun yazarlarından Bill Collings, “Bunlar küçük değişiklikler değil. Sadece uçlardan birazcık kırpmakla olacak şeyler değil. Bu enerjiyi kullanma ve tüketme yollarımızı tamamen değiştirmemiz anlamına geliyor. Yüzyılın ortasına kadar sıfır emisyon seviyesine çekmemiz gereken gazların başında karbondioksit geliyor. Ancak metanın da azaltılması gereken önemli bir gaz olduğunu görüyoruz. Gördüğümüz sıcaklık artışının neredeyse yarım santigrat derecelik kısmına da o neden oldu” diyor.
Joe Biden yönetimindeki Amerika, Paris İklim Anlaşması’na geri döndü, dünya liderleri Kasım ayında İngiltere’deki COP26 iklim zirvesine katıldı. Bilimadamları bu konudaki ivmenin artmasını bekliyor.
Biden’ın iklim özel temsilcisi John Kerry hafta başında yaptığı açıklamada tüm büyük ekonomilerin bu hassas on yılda agresif iklim önlemleri alması gerektiğini söyledi.
Raporun dünya hükümetleri tarafından talep edildiğinin altını çizen uzman Collins, “Biz onların istediğini hazırladık. Siyasi kararlar almaları gerektiğini söylüyorlar” dedi.
Bu kararlar arasında insanlığın felaket boyutundaki iklim değişikliğini önleyip önlemeyeceği de var. İklim değişikliğinin etkileri şimdiden dünyanın birçok bölgesinde görülüyor.
