2019’un son gününde Çin, Dünya Sağlık Örgütü’ne ülkede olağan dışı zatürre vakaları görüldüğünü bildirdiğinde dünya 2020’de bir virüse neredeyse 2 milyon kurban vereceğinden habersizdi. Vakalar Hubei eyaletinin 11 milyon nüfuslu Wuhan kentindeydi.
1 Ocak’ta hastaların bir bölümünün Hunan Deniz Ürünleri Pazarı’nda çalıştığının ortaya çıkması üzerine, pazar kapatıldı. Uzmanlar bir yandan da yeni yılın ilk haftasında virüsü tanımlamaya çalışıyordu. Yeni virüsün 2002-2003 yılında dünya çapında 770 kişiyi öldüren şiddetli akut solunum sendromu SARS virüsü olmadığı ortaya çıktı.
Dünya Sağlık Örgütü 7 Ocak’ta, Corona ailesine mensup yeni bir virüsün bu hastalıklara yol açtığını açıkladı. 2019-nCoV ismi verilen yeni tip Corona virüsü, SARS ve genel soğuk algınlığı virüsüyle aynı aileden geliyordu.
Çin yeni tip Corona virüsünden ilk ölümü 11 Ocak’ta açıkladı, deniz ürünleri pazarından alışveriş yapan 61 yaşındaki bir erkeğin virüse bağlı kalp yetmezliğinden 9 Ocak akşamı öldüğünü duyurdu. Yaşamını yitiren kişinin, önceden kronik karaciğer hastalığı bulunuyordu. Ölüm haberi milyonlarca kişinin seyahat ettiği Çin yeni yıl tatili döneminde geldi.
Japonya ve Tayland’dan ilk vaka haberleri gelirken 20 Ocak’ta Çin, virüsün insandan insana geçtiğini açıkladı. Birçok Asya ülkesinde hastalığın ilk görüldüğü Wuhan kentinden gelen kişilerin kontroldan geçirilmesi için havalimanları ve gümrük kapılarında önlemler uygulanmaya başladı.
23 Ocak’ta Wuhan’dan gelen karantina haberi Corona virüsü salgınının ciddiyetini gözler önüne seriyordu. Wuhan’dan çıkışlar yasaklandı; şehir dışına yapılacak uçuşlar ve tren seferleri durduruldu. Pekin, 25 Ocak’ta başlayacak tüm Çin yeni yılı etkinliklerini iptal etti. Aynı gün Dünya Sağlık Örgütü yeni tip Corona virüsünün Çin dışına yayıldığını gösteren kanıt bulunmadığını belirterek, “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” oluşturmadığını açıkladı.
27 Ocak’a gelindiğinde 18 şehirde 56 milyon kişi Çin’de karantina altındaydı. Yeni vaka sayısı hızla tırmanarak 4 bin 500’ü aştı. Corona salgını Avrupa ülkelerinde önce Fransa’ya ulaştı. Karantinaya alınan üç hastanın da Çin’e seyahat ettikleri açıklandı.
Dünya Sağlık Örgütü Ocak ayı sonunda küresel acil durum ilan ettiğinde, virüs ABD, Rusya, İtalya, Fransa, Almanya İngiltere, Hindistan, Kanada dahil 20’den fazla ülkeye yayılmıştı.
Virüs Şubat ayında 60 kadar ülkeye yayıldı
Şubat ayına girildiğinde Çin’de vaka sayısı 12 bine dayandı, can kaybı 159’du. Çin dışındaki ilk ölüm haberi 2 Şubat’ta Filipinler’den geldi.
5 Şubat’ta Güneydoğu Asya’da iki haftalık turunu tamamlayan yolcu gemisi Diamond Princess, Japonya’nın Yokohama limanında karantina altına alındı. 3 bin 600’den fazla yolcu ve en az 100 kişilik mürettebat taşıyan gemide Corona virüsü vakaları hızla tırmandı.
7 Şubat'ta ise tüm dünyada tepkilere neden olan bir ölüm haberi geldi. Corona virüsüyle ilgili ilk uyarıları yapan ve çalıştığı hastanede virüsü kapan Doktor Li Wenliang'ın öldüğü açıklandı. Polis Aralık ayında Li’nin de aralarında olduğu 8 doktora, ortaya çıkan virüs hakkında sosyal medya üzerinden arkadaşlarını bilgilendirdikleri için uyarı cezası vermişti.
11 Şubat'ta Dünya Sağlık Örgütü, yeni tip corona virüsünün adını “Covid-19” olarak belirledi. 14 Şubat: Mısır’ın bir vaka açıklamasıyla Corona virüsü Afrika kıtasına da giriş yapmış oldu. Avrupa’dan ilk ölüm haberi de Fransa’dan geldi.
19 Şubat’ta İran, sınırları içinde iki kişide Corona virüsü saptandığını ve bu kişilerin öldüğünü açıkladı. 20 ve 21 Şubat’ta Güney Kore’den ilk ölüm haberi geldi. 23 Şubat haftasına girildiğinde komşu ülkeler İran’la sınırlarını bir bir kapatmaya başladı. Üçüncü ölümün yaşandığı İtalya’da süren Venedik Karnavalı erken final yaptı; spor müsabakaları da ertelendi.
Şubat sonunda Corona virüsü 37 ülkeye daha yayıldı. Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre 60’a yakın ülkede vaka sayısı 86 bini, can kaybı 2,900’ü aştı. Vaka ve can kaybının çoğu Çin’deydi.
Mart’ta Dünya Sağlık Örgütü salgını ‘pandemi’ ilan etti
Mart ayında ülkeler peş peşe ilk vakalarını açıklamaya devam etti. 5 Mart’a gelindiğinde salgın 84 ülkeye sıçramıştı. 6 Mart: Reuters haber ajansına göre, dünya genelinde hastalığa yakalanan kişi sayısı 100 bini geçti. 8 Mart: İtalya'da Corona virüsü ile mücadele çerçevesinde ülkenin kuzeyinde 16 milyon kişinin yaşadığı bölge için karantina kararı çıktı.
9 Mart’ta dünya borsalarında ‘‘Kara Pazartesi’’ yaşandı. Wall Street’te borsa endekslerinin Pazartesi günü haftaya yüzde 7’lik kayıplarla başlamasının ardından işlemler 15 dakika süreyle durdu. Londra ve Frankfurt borsaları yüzde 7’nin üzerinde değer kaybetti. ABD ham petrol fiyatlarındaki yüzde 20 kayıp, 1991’deki Körfez Savaşı’ndan bu yana bir gün içinde yaşanan en büyük düşüş oldu.
Dünya Sağlık Örgütü, 11 Mart’ta Corona virüsü salgınını pandemi kategorisine aldı. 13 Mart’ta kendini karantinaya alan Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun eşi Sophie Trudeau da Corona virüsüne yakalandı.
17 Mart’ta Avrupa Birliği, sınırlarını birlik dışı ülkelere kapattı. 18 Mart’ta Corona Virüsü vaka sayısı tüm dünyada 200 bini aştı. Can kaybı 8 binin üzerine çıktı. Aynı gün Avrupa, 3 bin 421 can kaybıyla, pandeminin beşiği olan Asya'yı geçti. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin mücadelede çok geç kaldığını itiraf etti.
19 Mart Corona virüsünün başladığı Çin'in Hubei eyaleti ve Wuhan kentinde yeni vakanın sıfıra indiği yani hiç görülmediği ilk gün oldu. Çin genelinde yeni görülen 34 vakanınsa yurt dışından ülkeye girenler olduğu açıklandı. 20 Mart’ta Avrupa’da can kaybı 5 bini aştı.
23 Mart’ta. Dünya Sağlık Örgütü, pandeminin ivme kazandığı uyarısında bulundu. Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, ilk 100 bin vakanın ilk 67 gün içinde, ikinci 100 bin vakanın 11 günde ve üçüncü 100 bin vakanın sadece 4 günde ortaya çıktığına dikkat çekti.
25 Mart’ta Corona virüsün çıkış noktası Çin’in Hubei eyaletinde aylar süren sokağa çıkma yasağı kaldırıldı. Hubei’nin başkenti 11 milyon nüfuslu Wuhan’da yaşayanlara Aralık ayından bu yana ilk kez Hubei eyaleti sınırları içinde kalmak koşuluyla kentten çıkma izni verilirken, iki aydır kapalı olan köprü ve yollar da açıldı.
27 Mart’ta İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın Corona virüsü testi pozitif çıktı. Çin, salgını kontrol altına almasının ardından yurtdışında tırmanan vakalar nedeniyle yabancılara geçici olarak ülkeye giriş yasağı koydu. 28 Mart'ta salgın en az 177 ülke ve bölgeye yayılmıştı.
Mart sonunda vaka sayısı dünya genelinde 876 bini buldu; can kaybı 44 bini aştı. En az 10 ülke karantina tedbirlerini uygulamaya başladı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Bu, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra karşı karşıya kaldığımız en zorlu kriz" dedi; düşük ve orta gelirli ülkelerin salgınla ve neden olduğu sosyo-ekonomik şoklarla mücadelesine destek için Birleşmiş Milletler’in çok ortaklı yeni bir fon kurduğunu açıkladı.
Nisan’da can kaybı Mart ayının beş katına çıktı
Dünya Bankası 1 Nisan’da pandemi nedeniyle en az 11 milyon kişinin yoksulluğa sürüklenebileceği uyarısında bulundu. 2 Nisan’da Corona virüsünün dünya genelinde 1 milyondan fazla kişiye bulaştığı açıklandı. Can kaybı sayısı 50 bini geçti. 3 Nisan’da Ortadoğu ülkeleri arasında vaka sayısı bir haftada ikiye katlanarak 60 bine ulaştı.
5 Nisan’da Corona virüsü hastası olan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 10 günün sonunda duruma kötüye gidince hastaneye kaldırıldı; ertesi gün yoğun bakıma alındı.
8 Nisan’da Corona virüsünün çıkış noktası kabul edilen Çin'in Wuhan kentinde karantina koşulları ve seyahat yasağı uygulaması sona erdi. Karantinanın sona ermesiyle 55 bin kişinin trenlerle, 10 binden fazla kişinin de uçaklarla şehirden ayrıldığı bildirildi.
9 Nisan’da salgının, Brezilya'daki Amazon ormanlarında dış dünyadan izole bir şekilde yaşayan Yanomami kabilesine bile ulaştığı açıklandı. Kabilenin 15 yaşındaki bir erkek üyesinde virüs tespit edildi.
14 Nisan’da Avusturya Paskalya Bayramı öncesinde binlerce küçük işletme ve dükkanı açarak, Avrupa’da tedbirleri gevşeten ilk ülke oldu.
15 Nisan’da dünya genelinde vaka sayısı 2 milyonu geçti. 16 Nisan’da Dünya Sağlık örgütü, küresel vaka sayısının 1 milyonunun Avrupa'da olduğunu ve kıtada 84 bin kişinin öldüğünü açıkladı. 17 Nisan’da Suudi Arabistan Ramazan ayı ve bayramın evlerde geçirilmesi kararı aldı.
19 Nisan’da Şili, Corona virüsünden iyileşenlere bağışıklık kartı dağıtan ilk ülke oldu. 20 Nisan’da İsrail iyileşenlerin oranının ölüm oranını geçtiğini açıkladı ve tedbirleri gevşetmeye başladı.
22 Nisan’da Dünya Sağlık Örgütü Avrupa'da Corona virüsüne bağlı ölümlerin neredeyse yarısının yaşlı bakım evlerinde kaydedildiğini açıkladı.
25 Nisan’da başta Suudi Arabistan ve Kudüs olmak üzere, İslam dünyasının kutsal mekanları Ramazan ayının ilk gününde boş kaldı.
27 Nisan’da Corona virüsü salgınında dünya çapında vaka sayısı 3 milyonu aştı. Corona virüsünü atlatan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, görevinin başına döndü.
Nisan’ın son gününde tüm dünyada vaka sayısı 3 milyon 270 bini, can kaybı 235 bini geçmişti.
Mayıs ayında WHO’dan uyarı: ‘’Virüs asla ortadan kalkmayabilir’’
Mayıs ayı Dünya Sağlık Örgütü’nün, ABD Başkanı Trump'ın virüsün Çin'in Wuhan kentindeki bir laboratuvardan çıktığı iddiasını yalanlamasıyla başladı. Örgüt "Bu virüsün doğal kökenli olduğundan eminiz" açıklaması yaptı.
5 Mayıs’ta İngiltere, Avrupa'daki en fazla can kaybını açıkladı. Ülkede hayatını kaybedenlerin sayısı 30 bini aştı. 11 Mayıs’a gelindiğinde İspanya, İtalya, Almanya, Danimarka, İran, Yeni Zelanda ve Tayland karantina kısıtlamalarını gevşetmeye başlayan ülkeler arasına katıldı.
Dünya Sağlık Örgütü 13 Mayıs’ta, Corona virüsünün HIV gibi endemik hale gelebileceği yani asla ortadan kalkmayabileceği ve dünyanın bu virüsle yaşamayı öğrenmek zorunda kalacağı uyarısında bulundu.
15 Mayıs’ta Bangladeş'te 1 milyondan fazla Arakanlı mültecinin zor şartlar altında yaşadığı kamplarda ilk Corona virüsü vakasının tespit edildiği gün oldu.
18 Mayıs’ta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) internet üzerinden düzenlenen genel kurul toplantısında, Corona salgını sürecini nasıl yönettiğine ilişkin bağımsız soruşturma çağrılarına olumlu yanıt verdi. Toplantıda Çin’den örgüte 2 milyar dolar bağış sözü geldi.
20 Mayıs’ta Hollanda’da kürk üretimi için vizon yetiştirilen bir tesiste çalışan bir kişinin hayvanlardan Corona virüsü kaptığı açıklandı.
Dünyada vaka sayısı 5 milyonu geçtiğinde takvimler 21 Mayıs’ı gösteriyordu. ABD, Rusya ve Brezilya en fazla vakanın görüldüğü ilk üç ülke oldu. 30 Mayıs’ta salgının yeni merkez üssü kabul edilen Latin Amerika ülkelerinden rekor vaka ve can kaybı sayısı geldi. Brezilya'da can kaybı sayısı İspanya'yı geçerek 27 bin 878'e yükseldi.
Johns Hopkins Üniversitesi verilerine dünya Mayıs ayını 6 milyon 200 bine yakın vaka ve 374 binden fazla can kaybı ile kapadı.
Haziran’da ülkeler yeniden açılmaya başladı
2 Haziran’da İtalya sınırlarını turistlere açtı; Fransa da plajları, kültür ve spor merkezlerini yeniden kullanıma soktu. Salgının başlangıç noktası kabul edilen Çin'in Wuhan kentinde Sağlık Komisyonu, 9,9 milyonluk kent nüfusunun tamamının test edildiğini ve yeni vaka tespit edilmediğini açıkladı. Aynı gün Afrika kıtasında Corona virüsü vakaları 150 bini can kaybı 4 bin 300'ü geçti.
3 Haziran salgının Avrupa'da ilk ortaya çıktığı ve çok ağır bir şekilde seyrettiği İtalya'nın sınırlarını aylar sonra seyahat edenlere açtığı gün oldu.
6 Haziran’da Dünya Sağlık Örgütü, kumaş maskelerle ilgili tutumunu değiştirdi. Örgüt, ortak kullanıma açık kamusal alanlarda kumaş maskelerin doğru kullanılması durumunda koruyuculuğu olduğuna dair yeni kanıtlar olduğunu söyledi.
Emziren annelerin merak ettiği sorunun yanıtı 12 Haziran’da Dünya Sağlık Örgütü’nden (WHO) geldi. WHO, Corona virüsünün anneden bebeğe emzirme yoluyla geçmediğini ve mevcut bulguların, anne sütünün yararlarının olası risklerinden fazla olduğuna işaret ettiğini bildirdi.
Dünya Sağlık Örgütü, 21 Haziran’da Corona virüsü vaka sayılarında rekor düzeyde artış görüldüğünü açıkladı. Salgın başladığından bu yana ilk kez, bir günde 183 bin yeni vaka görüldü.
Suudi Arabistan 22 Haziran’da salgın nedeniyle bu yıl hac ibadetini sadece ülkede yaşayanlarla sınırlı tutacağını yurt dışından hacı kabul etmeyeceğini duyurdu.
27 Haziran’da dünya genelinde Corona virüsü enfeksiyonu vaka sayısı 10 milyonu aştı. Ertesi gün dünya genelinde can kaybı 500 bini geçti. Dünya Haziran ayını tamamladığında vaka sayısı 10 milyon 400 bini, can kaybı 508 bini aşmıştı.
WHO Temmuz’da virüsün hava yoluyla bulaşabileceğini kabul etti
Avrupa Birliği, Covid-19 salgını nedeniyle kapattığı sınırlarını, 1 Temmuz'dan itibaren 15 ülkeye açtı. Buna göre, Corona virüsü salgını nedeniyle kapatılan Schengen sınırları Avustralya, Kanada, Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda, Ruanda, Tayland, Uruguay, Cezayir, Tunus, Fas, Gürcistan, Karadağ ve Sırbistan’a açıldı.
3 Temmuz’da vaka sayısının bir haftada yaklaşık 600 bin artarak 2 milyon 734 bini aştığı Latin Amerika, Avrupa’daki vaka sayısının üzerine çıkarak ABD’den sonra en fazla vaka görülen bölge konumuna geldi. Latin Amerika’da salgından dolayı yaşamını yitirenlerin sayısıysa 122 bine yaklaştı.
7 Temmuz’da Brezilya’da salgın önlemlerini ciddiye almadığı için eleştirilen sağcı Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro’nun Corona virüsüne yakalandığı açıklandı.
Aynı gün Dünya Sağlık Örgütü Corona virüsünün havada asılı kalan minik parçacıklar yoluyla yayılmasının ve bulaşmasının mümkün olabileceğini gösteren yeni veriler olduğunu kabul etti.
Suudi Arabistan, Corona virüsü salgını döneminde Mekke’de hac ibadetini bu ay yerine getirecek olan yaklaşık bin hacı adayı için kılavuz yayımladı. Hacı adaylarına Zemzem suyunu sadece plastik şişelerden içme şartı getirildi.
10 Temmuz’da Suriye’nin kuzeyinde ilk Corona virüsü vakası kayıtlara geçti. Aynı gün Bolivya’da geçici Devlet Başkanı Jeanine Áñez de Corona virüsüne yakalandı. Áñez, test sonucunun pozitif çıkmasının ardından kendini karantinaya aldı.
14 Temmuz’da küresel vaka sayısındaki artış sadece 5 günde 1 milyonu aşarak rekor kırdı.
17 Temmuz’da ABD ve Brezilya’nın ardından Hindistan’da da vaka sayısı 1 milyonu aştı. 25 Temmuz’da Fransa ve İspanya’da Corona virüsü vaka sayıları artışı sürdü. İspanya eğlence hayatına kısıtlamalar getirdi. Fransız yetkililer salgınla mücadele geri gidildiği uyarısında bulundu.
26 Temmuz’da Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un, ülkede ilk Corona virüsü vakasının tespit edilmesinin ardından Kaesong kentinde acil durum ilan ettiği açıklandı.
28 Temmuz’da Çin, 105 yeni vaka bildirerek Nisan’dan bu yana en yüksek sayıyı açıklamış oldu. Temmuz sonuna gelindiğinde can kaybı dünya genelinde 675 binden fazlaydı; vaka sayısı 17 milyon 500 bini geçmişti.
Ağustos’ta vaka sayısı 25 milyonu aştı
Ağustos ayı protestolarla başladı. 1 Ağustos’ta Berlin'de Alman hükümeti tarafından alınan Corona virüsü tedbirleri binlerce kişi tarafından protesto edildi. Protestolara, aşırı sağcıların yanı sıra aşı karşıtlarının ve komplo teorilerine inananların katılması dikkat çekti. Organizatörler gösteriye 1 milyon 300 bin kişinin katıldığını söyledi, polis ise bu sayının 17 bin olduğunu açıkladı.
Mayıs ortasından bu yana pandeminin merkez üssü olan Latin Amerika’da yaşanan can kayıpları 5 Ağustos’ta 206 bin 800’ü aştı. Avrupa’daki 204 bin 470 ölü sayısını geçen can kaybıyla Latin Amerika salgında en fazla can kaybı yaşanan bölge oldu. Dünya Sağlık Örgütü, Corona virüsü salgınına yakalananlar arasında gençlerin sayısının son beş ay içinde üçe kat arttığını bildirdi.
10 Ağustos’ta dünya çapında vaka sayısı 20 milyonu geçti; can kaybı 736 bini buldu. Rusya bir günde 5 binden fazla yeni vaka açıkladı. 15 Ağustos’ta Fransa Sağlık Bakanlığı son 24 saate 2.500 yeni vaka kayda geçirdi. Karantina uygulamasının kaldırılmasının ardından üst üste üç gün yaşanan artışla toplam vaka sayısı 249 bin 611 oldu.
Beyrut'ta 4 Ağustos'taki patlamanın ardından Corona virüsü vakalarının artışa geçmesi üzerine Lübnan'da 17 Ağustos’ta iki hafta sokağa çıkma yasağı çağrısı yapıldı.
22 Ağustos’ta salgından en ağır etkilenen Avrupa ülkesi İtalya'da Mayıs ayından bu yana ilk defa bir günde 1.000 yeni vaka tespit edildi. Almanya'da 2,034 yeni vakayla Nisan ayından bu yana, bir günde en yüksek artış yaşandı.
24 Ağustos’ta Corona virüsü geçirmiş bir kişinin yeniden enfekte olduğu ilk vaka haberi Hong Kong’dan geldi. Araştırmacılar, 33 yaşındaki bir kişinin iyileştikten 4 ay sonra virüsün mutasyona uğramış bir türü nedeniyle tekrar Corona virüsüne yakalandığını açıkladı.
Ağustos sonunda Corona virüsü salgınında, dünya genelindeki vaka sayısı 25 milyonu aştı. Salgın nedeniyle 850 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Yaz aylarında salgının yayılma hızı düşse dahi virüsün tüm dünyaya yayılmış olması salgının hız kesmemesine neden oldu. Dünya genelinde Ağustos ayında günlük yeni vaka artışı yüzde 1,2’ye kadar geriledi. Bu oran Temmuz’da 1,7, Haziran’da 1,8, Mayıs’ta 2,1, Nisan’da 4,6, Mart ayındaysa yüzde 7,7’ydi.
Eylül’de can kaybı 1 milyona yaklaştı
Yaz aylarını gevşetilmiş tedbirlerle geride bırakan Avrupa’da vaka sayılarının Mart ayı seviyelerine döndüğü 2 Eylül’de açıklandı. 3 Eylül’de Corona virüsü salgınında vaka sayısı tüm dünyada 26 milyonu aştı. Salgın, resmi verilere göre dünya üzerinde 200’den fazla ülkede görüldü.
4 Eylül’de Corona virüsü vakalarındaki artışa rağmen tüm okullarda eğitime başlanan Fransa'da ilk haftada 22 okul Corona virüsü nedeniyle kapandı. Ülkede 9 bin yeni vakayla 24 saatteki en yüksek artış yaşandı.
10 Eylül’de Corona virüsü salgınında can kaybı sayısı 900 bini aştı. Dünya genelinde bugüne kadar virüse yakalanan kişi sayısı da 28 milyonu geçti.
Dünya Sağlık Örgütü 17 Eylül’de tüm dünyada ortalama her 7 Corona vakasından birinin sağlık çalışanı olduğunu açıkladı. Yine aynı rakamlara göre, bazı ülkelerde her üç vakadan biri sağlık çalışanıydı.
19 Eylül’de İngiltere'nin başkenti Londra'da binlerce kişi Corona virüsüyle mücadele için hayata geçirilen yeni tedbirleri protesto etmek için sokaklara döküldü. Aşı, maske ve diğer kısıtlamalara karşı olduğunu belirten göstericiler, Londra'daki Trafalgar Meydanını doldurdu. Öfkeli kalabalığın dağılma çağrısına uymaması üzerine İngiliz polisi müdahale etti. Göstericiler arasında polisle doğrudan çatışanlar gözaltına alındı.
26 Eylül’de Dünya Sağlık Örgütü (WHO) etkili bir aşı bulunup yaygın biçimde kullanılıncaya kadar dünyada Corona virüsüne bağlı can kayıplarının 2 milyona ulaşabileceği uyarısında bulundu.
Eylül sonuna gelindiğinde dünya genelinde 33 milyondan fazla vaka ve 900 bine yakın can kaybı kayıtlara geçmişti. Reuters haber ajansının verileri ve hesaplamalarına göre dünya genelinde her 24 saatte Corona virüsü salgını nedeniyle 5,400’den fazla kişi hayatını kaybediyordu. Bu da saatte 226, her 16 saniyede de bir kişinin öldüğü demekti.
Ekim’de salgında ikinci dalga
9 Ekim’de Avrupa günlük 100 bin Corona virüsü vaka sayısını ilk kez aştı. İngiltere ve Rusya’da son beş günde hızla artışa geçen günlük vaka sayısında azalma olmaması bu rekorun aşılmasının nedenlerinden.
11 Ekim’de Almanya'da Corona vakalarının hız kesmeden sürekli yükselmesi, özellikle başkent Berlin ve başka büyük kentlerde Mart ve Nisan aylarındakilere benzer kısıtlamalara geri dönülmesine yol açtı.
Ekimin ikinci haftasında Virology Journal dergisinde yayınlanan bir araştırma, Corona virüsünün 20 derece sıcaklıkta, kağıt para, cam ve çelik yüzeylerde 28 gün boyunca yaşamaya devam edebildiğini ortaya koydu. Aynı ortamlarda ve hava sıcaklığında grip virüsü 17 gün hayatta kalabiliyor.
13 Ekim’de Avrupa’da Corona virüsünün yeniden yayılma hızını arttırmasıyla birlikte, hükümetler de ikinci dalgaya hazırlanmak için kolları sıvadı. Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları, seyahat kısıtlaması kararı için ortak kurallar belirledi.
17 Ekim’de küresel çapta Corona virüsü vaka sayısı rekor sayıda günlük artış gösterdi. Son verilere göre 400 bin yeni Corona vakası kayıtlara geçti. 19 Ekim’de Dünya genelinde Corona virüsü vaka sayısı 40 milyonu geçti. Kuzey yarımkürede kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte vaka sayılarında ciddi artışlar görülmeye başladı.
22 Ekim’de dünya genelinde doğrulanmış Corona enfeksiyonu vaka sayısı 1 milyonun üzerinde olan ülkelerin sayısı 7'ye yükseldi. Johns Hopkins Üniversitesi'nin topladığı verilere göre İspanya ve Fransa, 1 milyon vaka eşiğini aşan son iki ülke oldu.
Amerika, 8 milyon 300 binden fazla vakayla dünyada en çok Corona vakası görülen ülkeydi. Amerika'yı Hindistan, Brezilya, Rusya ve Arjantin izliyordu. İspanya ve Fransa aynı zamanda Batı Avrupa'da 1 milyondan fazla Corona vakası bildiren ilk ülkeler oldu.
25 Ekim’de Corona vakalarının hızla arttığı İspanya’da ülke genelinde gece saatlerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
29 Ekim’de Dünya Sağlık Örgütü salgının merkez üssünün yeniden Avrupa’ya kaydığını açıkladı. 30 Ekim’de Avrupa Birliği Sağlık Bakanları, Dünya Sağlık Örgütü’nün hızla reforma gitmesini istedi. AB yetkilileri, WHO’nun pandemiyle mücadelede daha fazla yetki sahibi olması ve üye ülkelerin salgınla mücadeledeki eksiklerini bildirmesi gerektiğini bildirdi.
Dünya, Ekim ayını 45 milyondan fazla vaka ve 1 milyon 200 binden fazla can kaybıyla tamamladı.
Kasım’da 15 milyondan fazla vaka
4 Kasım’da Fransa, ülke genelinde ikinci karantina uygulamasını devreye soktu. Vizon kürkü ticaretinde dünyanın önde gelen ülkelerinden olan Danimarka’da Başbakan Mette Frederiksen virüsü taşıdığı belirtilen yaklaşık 15 milyon vizonun öldürüleceğini açıkladı.
6 Kasım’da Dünya Sağlık Örgütü tıbbi kaynakların büyük ölçüde Corona virüsü salgınına ayrılması nedeniyle, küresel aşı programlarının sekteye uğradığını duyurdu. Bu durum, dünyanın en yoksul bölgelerindeki çocuklar arasında, çocuk felci ve kızamık salgınlarına yol açmaya başladı.
7 Kasım’da Yunanistan’da Corona virüsü enfeksiyonu vakalarında kaydedilen ani artışın ardından ülke genelinde üç haftalık evden çıkmama kısıtlaması yeniden devreye sokuldu.
8 Kasım’da dünya çapında vaka sayısı 50 milyonu geçti. 10 Kasım’da bir ülke çapında karantina kararı da Belçika’dan geldi.
13 Kasım’da Fransa’da iki haftalık sokağa çıkma yasaklarının sonunda hastaneye kaldırılan hasta sayısındaki artış ciddi biçimde yavaşladı. 12 ve 13 Kasım’da 22 kişi hastaneye yatırıldı. 11 Kasım’da bu sayı 736’ydı. İtalya’da ise son 24 saatte 40 bin yeni vaka kaydı geçti ve salgının başlamasından bu yana günlük vaka sayısında rekor kırılmış oldu.
24 Kasım’da Almanya'da Kasım’dan bu yana geçerli olan kısmi karantina önlemleri en az 20 Aralık’a kadar uzatılmasına karar verildi. 28 Kasım’da İngiltere’nin başkenti Londra’da Corona virüsü salgını nedeniyle yürürlüğe konan karantina tedbirlerini protesto eylemleri düzenlendi. Polis, kentin farklı noktalarında eş zamanlı olarak düzenlenen gösterilerde 150'nin üzerinde eylemciyi gözaltına aldı.
Kasım ayı sonunda can kaybı 1 milyon 400 bini, vaka sayısı 63 milyonu geçti.
Aralık’ta aşı umutlandırdı mutasyon endişelendirdi
Yılın sonuna gelindiğinde dünya aşılama haberleriyle umutlanırken, virüsün mutasyonu uğrayarak daha bulaşıcı hale gelmesi endişeleri arttırdı; vaka ve can kayıplarında artış sürdü.
1 Aralık’ta Corona virüsü salgını dünyada insani yardıma ihtiyaç duyanların sayısını yüzde 40 oranında arttırdı. Birleşmiş Milletler, yaklaşık 35 milyar dolarlık kaynağa ihtiyaç olduğunu kaydetti. 4 Aralık’ta Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Corona virüsü aşılarıyla ilgili gelişmelerin olumlu olduğunu ancak pandeminin sonuna gelindiği gibi bir algı oluşmaması gerektiğini söyledi. Birleşmiş Milletler yetkilileri de, "2021 insani felaketler yılı olabilir" uyarısında bulundu.
8 Aralık’ta İngiltere, Corona virüsünün mutasyona uğramış, daha bulaşıcı olan yeni bir türünü tespit etti. Ülke 16 Aralık’ta yeni türün neden olabileceği 3. dalga salgını önlemek için başkent Londra’daki önlemleri en yüksek seviyeye çıkardı.
14 Aralık’ta Güney Afrika ülkesi Esvatini (eski adıyla Svaziland) Başbakanı Ambrose Dlamini, Corona virüsünden hayatını kaybeden ilk devlet lideri oldu.
17 Aralık’ta Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Corona virüsü testinin pozitif çıktığı açıklandı. Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada Macron'un kendisini karantinaya aldığı belirtildi.
18 Aralık’ta aynı mutasyon haberi Güney Afrika’dan geldi. Ülke yeni varyantın gençleri daha fazla etkilediği ve daha bulaşıcı olduğu belirtildi. Aynı gün Hindistan, ABD’den sona vaka sayısının 10 milyonu geçtiği ikinci ülke oldu.
20 Aralık’ta mutasyona uğrayan virüs nedeniye birçok AB ülkesi ile Türkiye’nin aralarında bulunduğu başka ülkeler de İngiltere’den uçuşlara yasak getirdi. 21 Aralık’ta WHO, virüsün aha bulaşıcı olduğunu doğruladı ancak aşıların etkinliğini düşürmesinin beklenmediğini bildirdi.
26 Aralık’ta Corona virüsünde vaka sayısı 86 milyonu, can kaybı 1milyon 750 bini aştı. Dünya olağanüstü bir yılı pandemi gölgesinde geride bıraktı.
