Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna'nın güneyinde bulunan Avrupa'nın en büyük nükleer enerji santrali Zaporijya'ya yönelik topçu saldırısından Ukrayna'yı sorumlu tutarak Ukrayna'nın, Avrupa'da bir nükleer felaket riskini tırmandırdığını söyledi.
Ukrayna'yı "nükleer terörizmle" suçlayan Şoygu, Rusya'nın Zaporijya santralinde ağır silahlar konuşlandırdığı şeklinde Batılı ülkeler ve Ukrayna'dan gelen açıklamaları da yalanladı.
Şoygu, "Nükleer enerji santralinde ya da civardaki bölgelerde ağır silahlarımız bulunmuyor. Umarım Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi misyonu buna ikna olur" dedi.
Kiev'in nükleer santrale saldırmak için Batılı ülkelerin tedarik ettiği silahları kullandığını söyleyen Şoygu, Ukrayna'nın son altı hafta içinde 120 topçu mermisi attığını, SİHA'ların da 16 "kamikaze" tarzı saldırıda bulunduğunu iddia etti.
"Bunun nükleer terörizmden aşağı kalır yanı yok" diyen Şoygu, Amerika ve Avrupa Birliği'ni ayrıca ”bu tür sorumsuz eylemleri teşvik etmekle” suçladı.
Reuters haber ajansı, cepheden gelen haberleri bağımsız kaynaklardan doğrulatamadı. Kiev ve Moskova, santrale yönelik saldırılar konusunda birbirini suçlamaya devam ediyor.
Grossi başkanlığındaki IAEA heyeti Zaporijya santralinde
Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, etrafındaki çatışmalar dolayısıyla radyasyon sızıntısı tehdidi oluşturan Ukrayna’daki Zaporijya nükleer santralinde denetim yaptı.
Grossi, başkanlık ettiği IAEA heyetinin denetiminin ardından yaptığı açıklamada, “Zaporijya nükleer santralinin bütünlüğünün birkaç kez ihlal edildiğini açık olduğunu” söyledi.
Ukrayna'nın kontrolundaki bölgeye dönüşünde yaptığı açıklamada Grossi, "Tesisin bütünlüğünün birkaç kez ihlal edildiği açık. Bu devam edemeyecek bir durum” dedi.
Grossi tüm sahayı gezebildiğini, acil durum sistemleri ve kontrol odaları gibi kilit alanları görebildiğini dile getirdi.
IAEA Başkanı ayrıca kendisinin döneceğini, ancak IAEA ekibinin teknik çalışmalarını sürdürmek için tesiste kalacağını belirtti.
Grossi, Ukrayna’daki temasları kapsamında önceki gün Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile de görüşmüştü.
“Endişelendik”
Bu arada IAEA ekibinin Ukrayna kontrolundaki bölgeye dönüşü, çatışmalar nedeniyle birkaç saat gecikti.
Grossi, "Ateş altına olduğumuzu hissettik, ağır makineli tüfek, topçu havan topları, iki ya da üç kez gerçekten hepimiz için çok endişe vericiydi" dedi.
Santralin reaktörlerinden biri dün bombardıman nedeniyle kapatılmak zorunda kaldı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Batılı müttefikler ve Birleşmiş Milletler tarafından da desteklenen bir taleple, tüm askerlerin santralden çıkarılması çağrısını yineledi.
Zelenski video konuşmasında, "En önemlisi, santralin bulunduğu bölgenin askerden arındırılmasıdır" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise dün yaptığı açıklamada, Moskova'nın santralin güvenli bir şekilde çalışabilmesi ve IAEA müfettişlerinin görevlerini tamamlayabilmeleri için elinden geleni yaptığını söyledi.
“Çernobil gibi olur” korkusu
Santral, savaştan önce Ukrayna'nın elektriğinin beşte birinden fazlasını sağlıyordu.
Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan kompleksin yakınlarındaki çatışmalar nedeniyle olası radyasyon sızıntısından endişe duyuluyor.
Şubat ayında başlayan savaşın hemen ardından Mart ayında Zaporijya santralini ele geçiren Rusya, o zamandan beri tesisi kontrol ediyor. Ancak santrali hala Ukraynalı teknisyenler işletiyor.
İki taraf günlerdir birbirlerini, saldırılarıyla felakete davetiye çıkarmakla suçluyor.
Çernobil felaketinin hala hafızalardan silinmediği ülkede nükleer kaza korkusu artarken, Zaporijya yetkilileri iyot tabletleri dağıtıyor ve halka radyasyon sızıntısı durumunda bunları nasıl kullanacaklarını öğretiyor.
