WASHINGTON —
Suriye barış görüşmeleri, Devlet Başkanı Beşar Esat’a yönelik ayaklanmaların patlak vermesinden yaklaşık üç yıl sonra İsviçre’de başladı. Amerika’nın Sesi Dışişleri Bakanlığı muhabiri Scott Stearns’e göre Şam Hükümeti görüşmelerin terörle mücadeleye odaklanması gerektiğini savunuyor ve iktidarı paylaşmayı reddediyor.
Beşar Esat’a göre El Kaide’ye bağlı köktendinci militanların da dahil olduğu muhalefet içinde devam eden şiddet eylemleri, görüşmelerin terörle mücadeleye odaklanması gerektiğinin göstergesi.
Beşar Esat, görüşmelerde, teröristleri destekleyen ülkelerin engellenmesinin de ele alınması gerektiğini söyledi: “Cenevre Konferansı, Suriye’de terörle mücadelede kesin sonuçlar elde edilmesini sağlamalıdır. Suriye’deki terörü, terör örgütlerine para, silah ve militan göndererek destekleyen ülkelere baskı uygulanmalıdır.”
Ancak Esat karşıtlarını destekleyen Batılı ülkelere göre görüşmelerin amacı, Suriye’de geçiş hükümeti oluşturularak Esat’ın bertaraf edilmesi ve iç savaşın sona erdirilmesi.
American Üniversitesi’nden Profesör Hillary Mann Leverett, Esat’ın, terörle mücadele konusunu siyasi güç paylaşımının önünde tutarak Suriye’deki sorunu daha geniş bir çerçeveye oturtmak istediğini söylüyor: “Terör, Ortadoğu’daki bütün dinamiklerin merkezinde yer alıyor. Beşat Esat da babası da terör konusundan ellerinden geldiğince yararlanmaya çalıştı. Cenevre’de de terörü kullanarak Suriye’yi olayların merkezine yerleştirmeye çalışacaklar. Amerika için terör, şu anda bir numaralı gündem maddesi.”
Savaşa katılan Amerikalı cihatçıların sayısının artması da dikkat çekiyor.
Hillary Mann Leverett: “FBI ve CIA, teröristler tarafından eğitilen ve iyice acımasız hale gelen Amerikalılar’ın ülkeye geri dönmesi yüzünden son derece kaygılı. Esat Hükümeti, bu konuyu çok iyi kullanacak.”
Amerika Barış Enstitüsü’nden Steve Heydemann, Irak ve Şam İslam Devleti gibi örgütlerin de dahil olduğu muhalefetin içindeki çatışmaların, daha ılımlı muhalifleri birleştirebileceği görüşünde: “Irak ve Şam İslam Devleti’nin Suriye’de giriştiği şiddet eylemleri çok büyük tepki topladı. Örgüt, devrimin amacına ulaşmasının ve silahlı muhalefetin birlik ve güvenliğinin önünde büyük bir engel olarak algılanıyor. Bu nedenle silahlı muhalefet de şimdi Irak ve Şam İslam Devleti’ne karşı tavır aldı.”
Profesör Leverett, bu tavrın, Esat’ın Suriye’yi yabancı teröristlere karşı savunma politikasının böldüğü muhalefetin de işine yarayacağını söylüyor: “Muhalefet, farklılıklarını gidermeyi başaramadığı için birleşemiyor. Baştan beri çok radikaller. Esat, muhalefetin bu özelliğini kullanıp kendisini hem güçlü, hem de laik cephenin krizleri aşabilen lideri olarak sunmayı iyi biliyor.”
İlk görüşmeler Montrö’de dışişleri bakanlarının biraraya gelmesiyle yapıldı, Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği Özel Temsilcisi Lakhdar Brahimi de Suriyeli yetkililer ve muhalefetten delegelerle Cenevre’de biraraya gelecek.
Beşar Esat’a göre El Kaide’ye bağlı köktendinci militanların da dahil olduğu muhalefet içinde devam eden şiddet eylemleri, görüşmelerin terörle mücadeleye odaklanması gerektiğinin göstergesi.
Beşar Esat, görüşmelerde, teröristleri destekleyen ülkelerin engellenmesinin de ele alınması gerektiğini söyledi: “Cenevre Konferansı, Suriye’de terörle mücadelede kesin sonuçlar elde edilmesini sağlamalıdır. Suriye’deki terörü, terör örgütlerine para, silah ve militan göndererek destekleyen ülkelere baskı uygulanmalıdır.”
Ancak Esat karşıtlarını destekleyen Batılı ülkelere göre görüşmelerin amacı, Suriye’de geçiş hükümeti oluşturularak Esat’ın bertaraf edilmesi ve iç savaşın sona erdirilmesi.
American Üniversitesi’nden Profesör Hillary Mann Leverett, Esat’ın, terörle mücadele konusunu siyasi güç paylaşımının önünde tutarak Suriye’deki sorunu daha geniş bir çerçeveye oturtmak istediğini söylüyor: “Terör, Ortadoğu’daki bütün dinamiklerin merkezinde yer alıyor. Beşat Esat da babası da terör konusundan ellerinden geldiğince yararlanmaya çalıştı. Cenevre’de de terörü kullanarak Suriye’yi olayların merkezine yerleştirmeye çalışacaklar. Amerika için terör, şu anda bir numaralı gündem maddesi.”
Savaşa katılan Amerikalı cihatçıların sayısının artması da dikkat çekiyor.
Hillary Mann Leverett: “FBI ve CIA, teröristler tarafından eğitilen ve iyice acımasız hale gelen Amerikalılar’ın ülkeye geri dönmesi yüzünden son derece kaygılı. Esat Hükümeti, bu konuyu çok iyi kullanacak.”
Amerika Barış Enstitüsü’nden Steve Heydemann, Irak ve Şam İslam Devleti gibi örgütlerin de dahil olduğu muhalefetin içindeki çatışmaların, daha ılımlı muhalifleri birleştirebileceği görüşünde: “Irak ve Şam İslam Devleti’nin Suriye’de giriştiği şiddet eylemleri çok büyük tepki topladı. Örgüt, devrimin amacına ulaşmasının ve silahlı muhalefetin birlik ve güvenliğinin önünde büyük bir engel olarak algılanıyor. Bu nedenle silahlı muhalefet de şimdi Irak ve Şam İslam Devleti’ne karşı tavır aldı.”
Profesör Leverett, bu tavrın, Esat’ın Suriye’yi yabancı teröristlere karşı savunma politikasının böldüğü muhalefetin de işine yarayacağını söylüyor: “Muhalefet, farklılıklarını gidermeyi başaramadığı için birleşemiyor. Baştan beri çok radikaller. Esat, muhalefetin bu özelliğini kullanıp kendisini hem güçlü, hem de laik cephenin krizleri aşabilen lideri olarak sunmayı iyi biliyor.”
İlk görüşmeler Montrö’de dışişleri bakanlarının biraraya gelmesiyle yapıldı, Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği Özel Temsilcisi Lakhdar Brahimi de Suriyeli yetkililer ve muhalefetten delegelerle Cenevre’de biraraya gelecek.
