İSTANBUL —
Suriye’de sürmekte olan iç savaşa bir çözüm bulmak için tasarlanan İkinci Cenevre Konferansı artık daha yakın. Çünkü uzun zamandır Beşar Esat ve Baaş rejiminin yer alacağı bir konferansta yer almayı reddedeceğini söyleyen Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu, kısa adıyla Suriye Ulusal Konseyi (SUK) bu kararından vazgeçtiğini duyurdu.
Cenevre-2 Konferansı’na katılım konusunda İstanbul’da bir araya gelen Suriye Ulusal Koalisyonu adına bir açıklama yapan SUK Sözcüsü Halid Salih, “Cenevre Konferansı’nın organizatörü ve karar mercii Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un bize davet göndermesi gerekir ancak şu ana dek bize resmi bir çağrı ulaşmadı” dedi.
Karar değişikliğinde ABD’nin Şam büyükelçisi Ford’un etkili olduğu söyleniyor
Bu sözler çok önemli çünkü Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Ahmet Carba geçen hafta Kahire’de Esat Rejimi’nin temsil edilmediği konferans düzenlenme talebinde bulunmuş ve “Esat görevinden istifa edeceğine dair bir takvim açıklamazsa müzakerelerde yer almayacağız” demişti. Carba, İran’ın da Cenevre Konferansı’nı katılmasını kabul etmeyeceklerini açıklamıştı. Ancak bu açıklamaların ardından İkinci Cenevre Konferansı’nın ABD’yle birlikte mimarı olan Rusya’nın dışişleri bakanı Sergei Lavrov, “önkoşulları kabul edilemez” bulmuştu.
Suriye Ulusal Konseyi’nin bu ani karar değişikliğinin nedeni olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin Şam Büyükelçisi Robert Stephen Ford olarak gösteriliyor. 10. Genel Kurul Toplantısı’nı İstanbul’da yapan Suriye Ulusal Konseyi’nin Ford’un ikna ettiği belirtiliyor.
Halid Salih: ‘Rusya, Esat’a baskı yapsın’
Ancak yine de SUK’un bazı beklentileri var. SUK Sözcüsü Halid Salih, “Esat rejiminin daha çok Suriyeli sivil öldürmek için zaman kazandığını herkes biliyor. Biz Cenevre’ye gitmek istiyoruz ama yalnız Esat rejiminin değil tüm müttefiklerin ciddiyet içinde olmasını istiyoruz. Ayrıca Rusya’nın Esat rejiminin kimyasal silah stoklarını imha etmesi için Rusya’nın baskı uygulamasını talep ediyoruz” dedi.
Suriyeli Kürtler, Cenevre’de nasıl yer alacak?
Kürtlerin durumu ise belirsizliğini koruyor. Türkiye, PYD’nin etkili olduğu Kürt Yüksek Konseyi’nin SUK içinde yer alarak Cenevre’ye katılmasını isterken Yüksek Konsey, bu teklifi en başından beri reddediyor. VOA Türkçe’ye konuşan Kürt Yüksek Konseyi’nden İlham Ahmed, “Bu teklifi kabul etmemiz mümkün değil. Çünkü Suriye Ulusal Konseyi de Esat rejimi gibi Kürtlerin varlığını tanımıyor. Biz konferansa bağımsız olarak gitme kararımızda ısrarcıyız” dedi.
Barzani’ye yakınlığıyla bilinen Suriye Kürdistan Demokratik Partisi ise Azadi grubuyla birlikte Türkiye’nin önerisine sıcak bakıyor. Ancak bu iki siyasi yapının Suriye’nin kuzeyindeki temsil gücü Kürt Yüksek Konseyi’ne göre sınırlı.
Türkiye ve Rusya dışişleri bakanları telefonda görüştü
Esat’lı bir çözüme en çok karşı olan Türkiye’nin dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu ve Rus mevkidaşı Sergei Lavrov, bir telefon görüşmesi yaptılar. İki dışişleri bakanı, Cenevre öncesinde yakın işbirliğini sürdürme kararı aldılar. Ay sonunda Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın da katılımıyla Moskova’da düzenlenecek Türkiye-Rusya Üst Düzeyli İşbirliği Konferansı da iki ülkenin Cenevre öncesindeki son pozisyonlarını birbirine aktarma açısından da önemli bir rol oynayacak.
Cenevre-2’nin 2013 bitmeden toplanması hedefleniyor
İkinci Cenevre Konferansı için önce 15 Kasım tarihi telaffuz edilmiş daha sonra bu tarih 21 Kasım olarak revize edilmişti. 3 gün önce bir açıklama yapan BM-Arap Ligi Ortak Temsilcisi Lakhdar Brahimi ise yılsonuna kadar Cenevre Konferansı’nı düzenlemeye çalıştıklarını belirtmişti.
Cenevre-2 Konferansı’na katılım konusunda İstanbul’da bir araya gelen Suriye Ulusal Koalisyonu adına bir açıklama yapan SUK Sözcüsü Halid Salih, “Cenevre Konferansı’nın organizatörü ve karar mercii Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un bize davet göndermesi gerekir ancak şu ana dek bize resmi bir çağrı ulaşmadı” dedi.
Karar değişikliğinde ABD’nin Şam büyükelçisi Ford’un etkili olduğu söyleniyor
Bu sözler çok önemli çünkü Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Ahmet Carba geçen hafta Kahire’de Esat Rejimi’nin temsil edilmediği konferans düzenlenme talebinde bulunmuş ve “Esat görevinden istifa edeceğine dair bir takvim açıklamazsa müzakerelerde yer almayacağız” demişti. Carba, İran’ın da Cenevre Konferansı’nı katılmasını kabul etmeyeceklerini açıklamıştı. Ancak bu açıklamaların ardından İkinci Cenevre Konferansı’nın ABD’yle birlikte mimarı olan Rusya’nın dışişleri bakanı Sergei Lavrov, “önkoşulları kabul edilemez” bulmuştu.
Suriye Ulusal Konseyi’nin bu ani karar değişikliğinin nedeni olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin Şam Büyükelçisi Robert Stephen Ford olarak gösteriliyor. 10. Genel Kurul Toplantısı’nı İstanbul’da yapan Suriye Ulusal Konseyi’nin Ford’un ikna ettiği belirtiliyor.
Halid Salih: ‘Rusya, Esat’a baskı yapsın’
Ancak yine de SUK’un bazı beklentileri var. SUK Sözcüsü Halid Salih, “Esat rejiminin daha çok Suriyeli sivil öldürmek için zaman kazandığını herkes biliyor. Biz Cenevre’ye gitmek istiyoruz ama yalnız Esat rejiminin değil tüm müttefiklerin ciddiyet içinde olmasını istiyoruz. Ayrıca Rusya’nın Esat rejiminin kimyasal silah stoklarını imha etmesi için Rusya’nın baskı uygulamasını talep ediyoruz” dedi.
Suriyeli Kürtler, Cenevre’de nasıl yer alacak?
Kürtlerin durumu ise belirsizliğini koruyor. Türkiye, PYD’nin etkili olduğu Kürt Yüksek Konseyi’nin SUK içinde yer alarak Cenevre’ye katılmasını isterken Yüksek Konsey, bu teklifi en başından beri reddediyor. VOA Türkçe’ye konuşan Kürt Yüksek Konseyi’nden İlham Ahmed, “Bu teklifi kabul etmemiz mümkün değil. Çünkü Suriye Ulusal Konseyi de Esat rejimi gibi Kürtlerin varlığını tanımıyor. Biz konferansa bağımsız olarak gitme kararımızda ısrarcıyız” dedi.
Barzani’ye yakınlığıyla bilinen Suriye Kürdistan Demokratik Partisi ise Azadi grubuyla birlikte Türkiye’nin önerisine sıcak bakıyor. Ancak bu iki siyasi yapının Suriye’nin kuzeyindeki temsil gücü Kürt Yüksek Konseyi’ne göre sınırlı.
Türkiye ve Rusya dışişleri bakanları telefonda görüştü
Esat’lı bir çözüme en çok karşı olan Türkiye’nin dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu ve Rus mevkidaşı Sergei Lavrov, bir telefon görüşmesi yaptılar. İki dışişleri bakanı, Cenevre öncesinde yakın işbirliğini sürdürme kararı aldılar. Ay sonunda Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın da katılımıyla Moskova’da düzenlenecek Türkiye-Rusya Üst Düzeyli İşbirliği Konferansı da iki ülkenin Cenevre öncesindeki son pozisyonlarını birbirine aktarma açısından da önemli bir rol oynayacak.
Cenevre-2’nin 2013 bitmeden toplanması hedefleniyor
İkinci Cenevre Konferansı için önce 15 Kasım tarihi telaffuz edilmiş daha sonra bu tarih 21 Kasım olarak revize edilmişti. 3 gün önce bir açıklama yapan BM-Arap Ligi Ortak Temsilcisi Lakhdar Brahimi ise yılsonuna kadar Cenevre Konferansı’nı düzenlemeye çalıştıklarını belirtmişti.
