Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya’ya petrol ambargosu uygulama planları karşısında Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov Rusya’nın tüm seçeneklerini değerlendireceğini söyledi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin Rusya’ya uygulayacağı yeni yaptırım paketini açıklayarak, Rusya’dan ham petrol alımının 6 ay içinde, işlenmiş petrol ürünlerinin alımının ise yıl sonuna kadar tamamen durdurulmasının hedeflendiğini söylemişti.
Pakette kademeli petrol ambargosunun yanı sıra Rusya’nın en büyük bankasına yaptırım ve Rus yayıncıların Avrupa’da yasaklanması yer alıyor. Bunlar Rusya’ya karşı şu ana kadar açıklanan en sert önlemler olarak değerlendiriliyor.
Rusya, 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal etmiş, önce Kiev’e saldırmış, ancak burada Ukrayna’nın güçlü direnişiyle karşılaşmasının ardından yönünü ülkenin güneyine ve doğusuna çevirmişti. Rusya, işgali Ukrayna’yı milliyetçilerden ve neo-Nazilerden arındırmak için yaptığı ‘‘özel askeri operasyon’’ olarak değerlendiriyor. Batılı ülkeler ise Rusya’nın nedensiz bir savaş başlattığını belirterek, Rusya ekonomisini hedef alan bir dizi yaptırım uyguluyor.
Rusya son olarak Karadeniz’deki filosunda yer alan bir denizaltının Ukrayna’daki belli kara hedeflerine iki Kalibr füzesi fırlattığını bildirdi.
Rusya ilk kez Nisan ayının sonunda Ukrayna’daki hedefleri denizaltı saldırısıyla vurmaya başlamıştı.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, NATO’nun Ukrayna’ya silah taşıyan araçlarının sahada hedef olabileceğini ve imha edilebileceğini söyledi.
Rus RIA haber ajansına göre Şoygu ayrıca Mariupol kentindeki Azovstal çelik fabrikasında bulunan Ukraynalı savaşçıların güvenli şekilde abluka altında tutulduklarını bildirdi. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Rus birliklerine fabrikadaki Ukrayna güçleriyle çatışmaya girilmemesi ancak sanayi bölgesinin sıkı kordon altına alınması talimatını vermişti.
‘‘Rusya güneyde ve doğuda faaliyetlerini arttırıyor’’
Ukrayna ise Çarşamba günü Rusya’nın Mariupol kentini tamamen kontrol altına almaya çalışırken, ülkenin doğusu ve güneyindeki saldırılarını arttıracağı uyarısında bulundu. Batılı ülkeler Kiev’i Rus işgalinden korumak için daha çok askeri yardım yapma kararlılıklarını belirtirken Mariupol’un, Rus güçlerine teslim olan ilk büyük şehir olabileceği yorumu yapılıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan Çarşamba günü yapılan açıklamada, haftalardır kuşatma altında olan Mariupol'da 162 subay dahil Ukrayna'nın 36. Deniz Tugayı’ndan bin 26 askerin teslim olduğu ve limanın tamamen kontrol altına alındığı bildirildi.
Rusya, Azovstal sanayi bölgesinin ele geçirilmesi halinde, Ukrayna'nın Azak Denizi’ndeki ana limanının kontrolunu tamamen ele geçirmiş olacak. Böylece ülkenin güneyinde 2014’te Rusya tarafından ilhak edilen Kırım’la doğuda Rusya’nın desteklediği ayrılıkçılar tarafından yönetilen bölge arasında bir koridor oluşacak.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus güçlerinin Azovstal’a ve limana saldırılarını sürdürdüklerini bildirdi. Savunma Bakanlığı sözcüsü ise kendilerine tesisteki Ukraynalı askerlerin teslim olduğuna dair bir bilgi gelmediğini kaydetti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ise gece saatlerinde yayınladığı video mesajında, Rus güçlerinin yenilgilerinin intikamını almak için ülkenin güneyi ve doğusundaki faaliyetlerini yoğunlaştırdığını söyledi.
Rusya tarafından desteklenen ayrılıkçılara eşlik eden Reuters haber ajansı gazetecileri, Azovstal bölgesinden dumanların yükseldiğine tanık oldu. Tesisteki 36’nci Deniz Tümeni bir gün önce mühimmatlarının bittiğini bildirmişti.
Ukrayna, Mariupol'da binlerce kişinin öldürüldüğünü söylüyor ve Rusya'yı bölgedeki sivillere yardım götüren konvoylarını engellemekle suçluyor.
Belediye Başkanı Vadim Boyçenko Rusya’nın mobil ölü yakma araçları ile savaş suçu delillerinden kurtulmaya çalıştığını öne sürüyor. Ancak Reuters haber ajansı bu açıklamayı doğrulamanın mümkün olmadığını belirtiyor.
ABD'nin Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Büyükelçisi Michael Carpenter’a göre, AGİT tarafından kurulan bir uzman heyetinin ilk raporu, Ukrayna'daki Rus birliklerinin ‘‘insanlık dışı faaliyetlerini’’ belgeliyor.
Carpenter, raporda sivillerin doğrudan hedef alındığı, tıbbi tesislere saldırıldığı, tecavüz, infaz, yağma ve sivillerin Rusya'ya zorla sınır dışı edildiğini gösteren kanıtların yer aldığını belirtti.
Kiev ilçe polis şefi, başkentin çevresinde Rus güçlerinin geri çekildiği bölgede 720 ceset bulunduğunu, 200'den fazla kişinin ise kayıp olduğunu aktardı.
Harkiv’de bombardıman yoğunlaştı
Ukrayna'nın en büyük ikinci şehri olan kuzeydoğudaki Harkiv’in belediye başkanı ise Çarşamba günü bombardımanın yoğunlaştığını ve Maxar firmasının uydu fotoğraflarının bölgede uzun zırhlı araç bloklarını gösterdiğini söyledi.
Ukraynalı yetkililer Harkiv'de son 24 saat içinde iki yaşında bir çocuk dahil en az yedi kişinin öldüğünü ve 22 kişinin yaralandığını bildirdi. Bölge Valisi Oleh Sinehubov, Ukrayna kuvvetlerinin bölgedeki kasabalara saldıran iki Rus uçağını düşürdüğünü öne sürdü.
Reuters ise bu açıklamayı doğrulayamadı.
AP: ‘‘Tiyatroda 600’e yakın kişi öldü’’
Ukrayna savaşında bugüne kadar sivillerin hedef alındığı en ölümcül saldırı ise 16 Mart'ta Mariupol'daki Donetsk Akademik Bölgesel Drama Tiyatrosu'na yapılan Rus bombardımanıydı.
Associated Press haber ajansı konuya ilişkin soruşturmasında saldırının tahmin edilenden çok daha fazla kişinin ölümüne neden olmuş olabileceği sonucuna vardı. AP, saldırının binanın içinde ve dışında 600'e yakın kişinin ölümüne yol açtığına dair kanıtlar bulduğunu bildirdi. Bu, şimdiye kadar belirtilen ölü sayısının neredeyse iki katına işaret ediyor.
AP’nin soruşturması, o gün tiyatronun içinde olanları, hayatta kalan 23 kişinin, kurtarma görevlilerinin ve tiyatronun bomba sığınağı olarak kullanılmasına aşina olan kişilerin açıklamalarıyla yeniden canlandırdı.
AP ayrıca tiyatronun kat planlarını, o gün öncesinde, esnasında ve sonrasında içeride çekilen fotoğraf ve videolar ile uzmanlardan gelen bildirimlerle yeniden çizdi.
AP tarafından elde edilen bir belgeye göre, hükümet yaklaşık 300 kişinin öldüğü erken tahmininde bulunmuş ve bir savaş suçları soruşturması başlatmıştı.
Ancak AP muhabirleri, çoğu tiyatrodan gelen ve insanların nerede barındığını ayrıntılı olarak anlatan doğrudan tanıklar tarafından defalarca gözden geçirilen binanın kat planının 3 boyutlu bir modelinin yeniden çizmesiyle çok daha yüksek bir sayıya ulaştı.
Tüm görgü tanıkları, en az 100 kişinin binanın hemen dışında kurulmuş mutfakta olduğunu ve hiçbirinin hayatta kalmadığını söyledi. Tanıklar ayrıca binanın içindeki odaların ve koridorların dolu olduğunu ve her 3 metrekare boş alana yaklaşık bir kişinin düştüğünü anlatı.
Hayatta kalanların çoğu, hava saldırısı sırasında içeride yaklaşık bin kişinin olduğu tahmininde bulundu ancak kurtarma görevlileri dahil kaçtığı görülenlerin sayısı ise 200 civarındaydı.
AP’nin soruşturması, Rusya'nın tiyatronun Ukrayna güçleri tarafından yıkıldığı veya Ukrayna askeri üssü olarak hizmet verdiği yönündeki iddialarını da yalanlıyor.
Tanıkların hiçbiri binanın içinde Ukraynalı askerlerin faaliyet gösterdiğini görmediklerini belirtti.
Görgü tanıkları içinde çocukların olduğu, herkesin şehrin en büyük bomba sığınağı olduğunu bildiği bir yer olan tiyatronun Rusya tarafından hedef alındığından şüphe duymadıklarını belirtti.
Mariupol, Ukrayna işgali sırasında Rus güçlerinin yol açtığı yıkımın ve Ukrayna'nın direnişinin sembolü olarak öne çıkıyor. Yetkililer, kuşatma sırasında kentte yaklaşık 20 bin sivilin öldüğünü söylüyor. Mariupol'e erişimin kesilmesiyle, daha fazla savaş suçunun işlenebileceğinden endişe ediliyor.
