Reuters haber ajansı 28 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu öncesinde yayınladığı analiz haberinde, Kürtler'in milliyetçi söylemin tırmandığı bir ortamda, Cumhur İttifakı’nın adayı olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kazanması halinde, kendilerine yönelik baskıların daha da güçlenmesinden kaygı duyduğunu kaydetti.
Haberde Türkiye nüfusunun beşte birini oluşturan Kürtlerin, muhalefetin Erdoğan'ın 20 yılı aşkın süredir devam eden iktidarını sonlandırma umudu açısından kritik seçmen kitlesi olarak görüldüğü ifade edildi.
Ancak Reuters'a göre ivme, altı partinin desteği ve HDP’nin onaylamasına rağmen ilk turda ikinci olan Kemal Kılıçdaroğlu karşısında ikinci tur seçim öncesi Erdoğan'ın avantajına görünüyor.
Bazı Kürt seçmenler için, Erdoğan’ın ikinci tur öncesi daha fazla oy almak için milliyetçi tonunu sertleştirmesi büyük riskleri beraberinde getiriyor.
Diyarbakırlı kafe işletmecisi 26 yaşındaki Ardelan Meşe, oy kullanmanın şu anda ‘ölüm kalım meselesi’ olduğunu, Erdoğan'ın seçim kampanyası sırasında Kürtler'e karşı tavrını sertleştirdiğini söyledi.
Arkadaşlarını sandığa gitmeleri için teşvik etmeye çalışan Meşe, Erdoğan'ın zafer ilan ettikten sonra neler yapabileceğini hayal edemediğini kaydetti.
HDP 14 Mayıs'taki milletvekili seçiminde Diyarbakır'da oyların yüzde 61'ini, Erdoğan’ın genel başkanı olduğu AK Parti ise yüzde 23'ünü almıştı. HDP'nin ülke genelinde aldığı oy oranı yüzde 8,9'du.
Kılıçdaroğlu'nun Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'la anlaşarak protokol imzalaması, HDP’nin ikinci turdaki tavrına ilişkin bazı soru işaretlerine yol açsa da, HDP ve Yeşil Sol Parti siyaseten ortaya koydukları tavırda bir değişiklik olmadığını belirterek Kılıçdaroğlu'nu işaret etti.
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Erdoğan bizim için asla bir seçenek değildir. Tek seçenek onu ve temsil ettiği iktidarı değiştirmektir” ifadesini kullandı.
İktidarının ilk yıllarında Kürtler'in siyasi ve kültürel haklarını genişletme yoluna giden Erdoğan, Kürtçe üzerindeki kısıtlamaları kaldırmış ve PKK'yla çözüm sürecini başlatmıştı.
Ancak 2015'te çözüm sürecinin sonlanmasıyla Erdoğan söylem değiştirdi. Binlerce HDP üyesi tutuklandı, HDP'li milletvekilleri ve belediye başkanları görevden uzaklaştırıldı ve hapse atıldı.
HDP'nin Kılıçdaroğlu'na desteğini kendi lehine çevirmeye çalışan Erdoğan, muhalefeti sıklıkla terörle yan yana durmakla suçladı. HDP ise terör bağlantısı iddiasını reddediyor.
Kılıçdaroğlu, kendisini terörle bağlantılıymış gibi göstermek amacıyla montaj bir görüntüyü mitinglerinde kullanan Erdoğan’ı iftira atmakla suçladı.
İlk turu üçüncü sırada tamamlayan ATA İttifakı adayı Sinan Oğan ise, ikinci turda Erdoğan'a destek verme kararının arkasında terörle aralıksız mücadele ilkesinin yer aldığını söyledi.
“Kara propaganda”
Türk siyasetinin güçlü etkenlerinden biri olan milliyetçi duygular, PKK ile uzun yıllardır süren çatışmalar ve 2011'de patlak veren Suriye iç savaşı sonrasında milyonlarca Suriyeli sığınmacının Türkiye'ye akın etmesiyle daha da sertleşti.
İçişleri Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de 5 milyon civarında yabancı sığınmacı yaşıyor. Bunların 3 milyon 400 bini Suriyeli sığınmacılar. Kılıçdaroğlu'nu eleştirenler, ilk turda aldığı hayal kırıklığı yaşatan sonuç sonrasında Millet İttifakı liderinin daha milliyetçi bir söylem benimsediğini kaydediyor.
Kılıçdaroğlu ayrıca başarısızlıkla sonuçlanan çözüm sürecine işaret ederek Erdoğan'ın “terör örgütleriyle masaya oturduğunu” vurguluyor.
HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Tayip Temel, Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’nun terörle bağlantılı olduğunu iddia ederek yürüttüğü “kara propaganda” ile arzuladığı hedefe ulaşmış olmasından endişeli.
Tayip Temel Erdoğan’ın ikinci turda alacağı olası zaferin tek adam yönetimini konsolide edeceği kanısında.
Temel Kılıçdaroğlu'nun ”daha milliyetçi bir söyleme” geçmesinin bazı Kürt seçmenlerin desteğini çekmesiyle sonuçlanabileceği görüşünü de dile getirdi.
Merkezi Diyarbakır'da bulunan Kürt Çalışmaları Merkezi'nin direktörü Reha Ruhavioğlu, ikinci tur seçimler öncesinde çok sayıda Kürt seçmenin sandığa gitme isteğini kaybettiği görüşünde. Ruhavioğlu Kürt seçmendeki bu durumu Kılıçdaroğlu'nun söylem değiştirmesine bağlıyor.
Ruhavioğlu, HDP’nin seçmen tabanını “Kılıçdaroğlu kaybederse biz de kaybederiz” diyerek motive etmesi gerektiğini belirtiyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun bir grup Kürt avukatı PKK'yla bağlantılı olmakla suçlaması, Kürtler'e yönelik yeni baskıların yolda olduğunun işareti olarak algılandı.
Reuters’a konuşan Diyarbakır Barosu Başkanı Nahir Eren kaygı verici olduğunu söylediği bu açıklamaların, yetkililerin yeni bir “terör soruşturması” açmasına neden olabileceğini kaydediyor.
