Türkiye’nin Iraklı Peşmerge güçlerinin kendi toprakları üzerinden Kobani’ye girmesine izin vermesi Washington’da olumlu karşılansa da, bu, iki müttefik ülkenin Kobani konusunda görüş ayrılığı yaşadığı konusundaki söylemleri etkilemedi. Washington Post gazetesi Türkiye ve Amerika’nın Suriye hakkında yaşadığı görüş ayrılığının giderek büyüdüğünü ve bunun da iki ülke arasındaki ittifakı olumsuz etkilediğini savundu.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki bu eleştiriyi haksız bulduğunu ve Türkiye’nin sadece güvenilir bir NATO müttefiki ve IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyonun da önemli bir parçası olduğunu belirtse de, Türk-Amerikan ittifakına yönelik spekülasyonlar sona ermiş değil.
Türkiye ve Kürt Meselesi konusunda yayınladığı 11 kitap ve birçok makaleyle tanınan ve bu konudaki önemli Amerikalı akademisyenlerden biri olan Tennessee Teknik Üniversitesi Siyasi Bilimler Profesörü Michael M. Gunter, Türkiye’ye yönelik eleştirileri kısmen haksız bulduğunu, ancak Türkiye’nin de özellikle İncirlik Üssü konusunda üzerine düşen görevi yerine getirmediğini savunuyor.
Kobani’deki gelişmelerin Türkiye’deki Barış Süreci’ni önemli ölçüde etkilediğini de belirten Profesör Gunter, başta Türkiye olmak üzere Amerika ve Avrupa Birliği’nin PKK’yı terörist örgütler listesinden çıkarmasının Kobani’deki olaylardan olumsuz bir şekilde etkilenen Barış Süreci’ni tekrar canlandıracağını söylüyor.
Profesör Doktor Michael M. Gunter, Barış Süreci ve Kobani ile ilgili olarak Amerika’nın Sesi’nden Yenal Küçüker’in sorularını yanıtladı:
VOA: “Bölgedeki son gelişmelere bakarak Türkiye’nin Kobani’de yaşanan bu gelişmelere verdiği tepkiyi nasıl değerlendiriyorsunuz?”
Michael Gunter: “Bildiğiniz gibi Türkiye 150 kadar Iraklı peşmergenin Türkiye üzerinden Kobani’ye girmesine izin verdi. Bunun yanısıra bir grup Özgür Suriye Ordusu askerinin de aynı şekilde Kobani’ye girmesini sağladı. Bence bu açıdan bakıldığında Türkiye IŞİD’e karşı olan tutumunu yeniden değerlendirdi ve IŞİD’in Türkiye’ye Suriyeli Kürtler’den daha büyük bir tehdit oluşturduğunu fark etti. Türkiye’nin Suriyeli Kürtler’e vereceği bu destek, uluslararası kamuoyunda da olumlu karşılanacaktır.”
VOA: “Kobani politikası nedeniyle Türkiye’de istenmeyen olaylar yaşandı ve 30’dan fazla kişi hayatını kaybetti. Sizce bu yaşananlar Türkiye’deki Barış Süreci’ni etkiledi mi?”
MG: “Evet, ne yazık ki etkiledi. Barış Süreci ve ateşkes anlaşması yaklaşık bir buçuk yıldır devam ediyor. Bir süre ilerleme kaydedilmeyen süreçte, Türkiye’nin Kürtler’e Kobani’ye yardıma gitmesine izin vermemesi nedeniyle de gerileme yaşandı ve olaylar çıktı. Bence Türk hükümetini politikasını değiştirmeye yönelten etkenlerden biri de bu oldu. Amaç, PKK ile başlatılan Barış Süreci’nin tekrardan canlanmasını sağlamaktı.”
VOA: “Barış Sürecinde yaşanan bu son gelişmeleri değiştirebilecek bir fırsat görüyor musunuz?”
MG: “Bence Türkiye süreci yeniden başlatma konusunda ciddi bir girişimde bulunmuş durumda. Türkiye’nin bu iyi niyetli tavrına karşılık verme sırası şimdi PKK’da. Ortada 30 yıldan fazla süredir devam eden bir savaş var ve bu nedenle karşılıklı güven zayıf. Öcalan’ın geçtiğimiz yıllarda konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamalara bakarsanız, Barış Süreci’ni kalıcı kılma konusunda kararlı olduğunu görebilirsiniz. Bu nedenle Öcalan’ın sözüne güvenilmeli ve Türkiye de buna karşılık vermeli ve taraflar Barış Süreci’ne geri dönmeli. Bence Türk hükümeti’nin peşmerge geçişi konusunda aldığı karar Barış Süreci’ni yeniden canlandırmaya yardımcı olacak.”
VOA: “Kürtler’in birlik oluşturmaya başlaması açısından peşmergelerin Türkiye’ye girişi sembolik de olsa bir önem taşıyor mu?”
MG: “Peşmergelerin Türkiye’ye giriş tarihinin, yani 29 Ekim’in, bir önem taşıdığını sanmıyorum, sadece bir rastlantı. Bence Türkler’e Kobani konusunda haksızlık yapıldı. Amerika ne yaptı? Evet, hava saldırıları yaptı ve bunların faydası da oldu ama Amerika Kobani’ye asker sokmak istemiyor bu nedenle de bu işi Türkiye’nin yapmasını istiyor. Türkiye bunu neden yapsın? Diğer taraftan, Amerika’nın da haklı olduğu bir nokta var; o da Türk hükümeti’nin Amerika’ya İncirlik Hava Üssü’nü IŞİD’i bombalama operasyonunda kullanma yetkisini vermesi gerektiği.”
VOA: “Bölgede yaşananlar birçok konunun yeniden değerlendirilmesine neden oluyor. Örneğin Almanya IŞİD tehdidi nedeniyle PKK’ya yardım yapılmasını ya da terörist örgütler listesinden çıkarılmasını ele alıyor. Son makalenizde siz de Amerika’nın terörist gruplar listesinde olmayan ancak PKK’nın kardeşi olarak belirttiğiniz PYD’yi silahlandırmasından ve dolaylı olarak Kobani’deki Kürtler’e yardım etmesinden bahsediyorsunuz. Tüm bu olup bitenler Barış Süreci’ni nasıl etkiler?”
MG: “Ben yıllardır Türkiye’nin PKK’yı terörist örgütler listesinden çıkarması gerektiğini savunuyorum çünkü Türkiye PKK ile müzakere yapıyor. Türkiye bunu yaparsa PKK da ciddi anlamda karşılık vermek zorunda kalacak. Dediğim gibi, ortada 30 yıldır devam eden bir çatışmayı sonlandırmak için yapılan bir müzakere ve bir buçuk yıldır devam eden bir ateşkes süreci varken PKK’nın terörist örgütler listesinde tutulmasının bir anlamı yok. Bence Barış Süreci’nde ilerleme kaydedilebilmesi için Amerika ve Avrupa Birliği’nin de aynı şekilde PKK’yı bu listeden çıkarması gerekli.”
VOA: “Sizce bölgede yaşananlar nedeniyle Obama hükümeti alışılagelmiş Kürt politikasını değiştirdi mi?”
MG: “Yavaş yavaş da olsa evet, değiştirdi. Amerika, IŞİD’e karşı düzenlenen hava saldırılarının planlanmasında PKK ve kardeş kuruluşu olan PYD ile üstü kapalı bir şekilde bilfiil işbirliği yaptı.”
VOA: “Makalenizde IŞİD’in zayıf noktalarına dikkat çekiyorsunuz ve yenilmez bir örgüt olmadığının altını çiziyorsunuz. Sizce IŞİD’i zayıflatmak veya sonlandırmak için ne yapılmalı?”
MG: “IŞİD sadece askeri bir sorun değil, aynı zamanda siyasi ve diplomatik bir sorun. Carl von Clausewitz’in “Savaş, siyasetin farklı bir yoludur” dediği meşhur bir sözü var, Amerika bunu hatırlamalı. IŞİD’i yok edebilmek için öncelikle ona verilen desteğin ortadan kaldırılması gerekli; bu da ülkelerindeki siyasetle ciddi anlamda sorunlar yaşayan Suriye ve Iraklı Sünniler’in sorunlarının ele alınması demek. Bu sağlanırsa, IŞİD’in hitap edeceği kitle ortadan kalkmış olur.”
