Amerikan piyasaları bu hafta dikkatlerini ABD ve Çin arasında misillemelerle devam eden ticaret savaşından ayırıp çeyrek raporlarına çevirmeye çalışsa da, yatırımcıların gözü Washington’daydı. Başkan Trump’ın Çin, Rusya ve İran’a karşı başlattığı ticari savaşa bu sabah Türkiye’de eklendi.
Başkan Trump’un bu sabah sosyal medya platformu Twitter üzerinden Türkiye ile alüminyum ve çelik ticaretinde gümrük vergilerinin iki katına çıkarılmasına onay verdim” şeklindeki yorumu üzerine Dow endeksi 300 puan düştü. Başkan Trump "Türk lirası, çok güçlü dolarımız karşısında hızla değer kaybederken, Türkiye'den çelik ve alüminyum ithalatında gümrük vergilerinin iki katına çıkarılmasına onay verdim! Alüminyumda oran yüzde 20, çelikte de yüzde 50. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde iyi değil!" tweetinin hemen ardından, Dolar, 6.38 TL ve Euro da 7.31 TL seviyesine çıktı.
Öğlen saatlerinde S.&P. 500 endeksi % 0.5 oranında, Dow Jones endüstriyel endeksi de düşüşünü sürdürüyor. Yatırımcılar Türkiye ve gelişmekte olan piyasa hisselerini, yani risk taşıyan hisseleri ellerinde çıkartıyor.
Bu sabah itibarıyla yaşanan düşüşlere rağmen haftaya pozitif çeyrek raporlarının etkisinde iyi bir başlangıç yapan Amerikan piyasaları, çarşamba sabahı Çin Ticaret Bakanlığı’nın Başkan Trump’un vergi yükseltme hareketine misilleme olarak petrolden çeliğe, otomobilden tıbbi malzemeye kadar 16 milyar dolar değerinde Amerikan ürününe yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulamaya hazırlandığını açıklamasıyla gerildi. Amerikan enerji sektörü hisselerinde sert düşüşler gözlemlenirken, iki ülke arasındaki ticaret savaşının büyümesi uluslarası piyasaları da etkiledi.
Trump yönetiminin Temmuz ayında Çin mallarına 34 milyar dolar tutarında vergi uygulaması başlatması üzerine başlayan ticari savaşta beklentilerin tersine Çinli yetkililer Beyaz Saray’a meydan okumaya devam ediyor ve uzmanlar savaşın büyümesi halinde bu savaştan yenik çıkacak tarafın Amerika olacağını düşünüyor.
Öyle ki 2016 seçimlerinde Trump’i destekleyen ülkenin Ortabatı eyaletlerinde çiftçilerin ve birçok Amerikan şirketinin, bu ticari savaş yüzünden önümüzdeki yıl içinde büyük kayıplar yaşamaları söz konusu.
Enerji ve perakende sektöründe bu haberler yüzünden yaşanan düşüşlere rağmen, teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq endeksi için başarılı bir hafta geçti. 8 seans boyunca yükselen endeks, Ekim ayından bu yana en iyi seviyesine yükseldi. Bu hafta Nasdaq’ta işlem gören birçok şirketin açıkladığı pozitif çeyrek raporları teknoloji sektörünün ticari savaştan çok uzak ve yükselişte olduğunu gösteriyor. Dün Market Watch dergisinde yayınlanan bir yazıya göre, JP Morgan analistleri beklentilerin üzerinde bir çeyrek sezonu olduğunu, birçok şirketin 2009’un üçüncü çeyreğinde kırdıkları rekorun üzerine çıktığını belirtiyor.
Amerika’nın ekonomik verileri son birkaç ay boyunca özellikle istihdam alanında olumlu seyrediyor. Bu sabah, birkaç saat önce açıklanan Amerika Çalışma Bakanlığı’nın Temmuz ayı tüketici fiyat endeksinde neredeyse değişiklik yok, %0,2’lik bir yükseliş söz konusu. Uzmanlar bu pozitif istihdam ve kontrol altında görünen enflasyonun iyiye işaret ettiğini, piyasalarda yaşanan dalgalanmalara rağmen henüz endişelenmek için erken olduğunu düşünüyor. Normalde sakin geçen ağustos ayında yaşanan hareketleri ise Çin ve ABD arasındaki ticari savaşa bağlayan uzmanlar, iki ülke arasında büyüyen bu savaşı yakından takip etmek gerektiğinde hemfikir görünüyor.
Mayıs ayında başlayan satış trendi, “sell in May and go” olarak adlandırılıyor ve yaz boyunca yaşanan %10 a varan düşüş, piyasaların eylül ayında toparlanmasıyla Ekim ayında tekrar yükselişe geçiyor, eğer Eylül ayında yükseliş olmazsa işte o zaman endişelenmek gerekiyor diyor uzmanlar.
Endişelerden bahsederken, son bir notumuz daha var o da TESLA ile ilgili: Tesla CEO’sunun çarşamba günü Twitter üzerinden yaptığı şirketi özelleştireceğine dair haberler piyasalar tarafından pozitif algılanmadı: Tesla hisseleri %4,8’lik bir düşüş daha gerçekleştirdi ve bu sabah itibarıyla da düşüşü sürdürüyor. Yatırımcılar Elon Müşk’ın yaptığı açıklamaları batan bir geminin SOS sinyalleri olarak görmüş olabilir.
Petrol fiyatlarında ABD ile Rusya, Kanada ve Suudi Arabistan arasındaki gerilim ve Amerika’nın İran’a tekrar uygulamaya başlayacağı yaptırımlar fiyatları yükseltmişti, fakat uzmanlar bu yükselişin devam etmeyeceğini ve fiyatların 65 dolar seviyesinde tutulacağını öngörüyor.
