WASHINGTON —
Başkanı Barack Obama ve Dışişleri Bakanı John Kerry’nin bölgede İsrail ve Filistinli yetkililerle görüşmelerinin ardından, iki taraf arasında barış pazarlıklarıyla ilgili umutlar arttı.
Geçen hafta Ortadoğu’ya yaptığı ziyarette Obama, İsrail ve Filistinliler’e barış anlaşmasının temel noktaları üzerinde doğrudan pazarlık yapmaları gerektiğini söyledi. Ancak uzmanlara göre iki tarafın da yakın zamanda pazarlıklara tam olarak yanaşması beklenmiyor.
Brookings Enstitüsü’nün Orta Doğu Politikaları Merkezi dış ilişkiler uzmanı Natan Sachs, başkanın ziyaretinin diplomasi açısından önemli bir başarı olduğunu savundu. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Sachs, İsrail ve Filistinliler’in değişime yol açabilecek cesur adımlar atmaktan çekindiğini söyledi.
Sachs, “iki devletli çözüm ihtimali, bir çok farklı sebeple Filistinliler, İsrailliler ve bölgedeki diğer çevreler tarafından şüpheyle ve karamsarlıkla karşılanıyor” diye konuştu.
Bu sebeplerin en önemlilerinden biri, İsrail’in komşuları Suriye ve Mısır başta olmak üzere bölgedeki ülkelerde yaşanan iç politika sorunları ve kaos ortamı.
Amerika Filistin Çalışma Grubu (ATFP) Müdürü Gaith el-Omari, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, kendi kurumu tarafından da desteklenen iki devletli çözümün Obama tarafından dile getirilmesinin Filistinliler’i memnun ettiğini söyledi. El-Omari, buna rağmen Filistinliler’in, Obama’nın diğer meselelere karşı olan tutumuna şüpheyle baktıklarını ekledi.
El-Omari, “Obama’nın Filistin’in Birleşmiş Milletler’e katılma isteği ve İsrail’e ait yerleşim alanları konularındaki tutumu hakkında endişeler devam ediyor” diye konuştu.
Filistinliler uzun bir süredir Filistin toprakları olmasını istedikleri bölgelere İsrail’in yerleşim alanları inşa etmesinden rahatsız.
Geçtiğimiz hafta İsrailli öğrencilere yaptığı konuşmada Obama bu konuya dikkat çekerek alkış toplamıştı.
Obama, “İsrailliler yerleşim alanları inşa edilmesinin, barış hedefine zararlı bir hareket olduğunu anlamalı, bağımsız ve gerçek sınırlara sahip bir Filistin fikri ciddiye alınmalıdır” diye konuşmuştu.
Obama’nın öğrencilerden gördüğü desteğe rağmen, El-Omari’ye göre yerleşim alanları konusu pazarlıklarda sıkıntı yaratıyor.
El-Omari, “bu yerleşme durdurulmadan Filistinliler pazarlık masasına geri dönmeyecektir ve İsrail de yerleşimi durdurmayacaktır” diye konuştu.
Filistinli uzman, iki tarafın da pazarlıklarda kısa vadede bir yere varmayacak bir konu üzerinde yoğunlaşmaktan vazgeçmesi gerektiğini söyledi.
El-Omari, “daha az tartışmalı ve iki taraf için de ortak çıkarlar olan konulara yoğunlaşalım. Mesela Batı Şeria’da güvenlik ve Batı Şeria’daki Filistinliler için daha rahat bir yaşam alanı gibi konulara yoğunlaşıp pazarlıklarda gelişme kaydedebiliriz” açıklamasını yaptı.
Uzmana göre, daha az tartışma yaratacak konulara yoğunlaşmak halkların fikirlerini değiştirebilir ve bir iki sene içinde daha ciddi pazarlıklara yol açabilir.
Natan Sachs ise İsrail’deki yeni koalisyon hükümetinin pazarlıkların ilerlemesinin önündeki bir başka engel olabileceğini belirtti. Yeni hükümette, genç girişimci Naftali Bennett’in aşırı milliyetçi Yahudi Evi partisi de yer alıyor.
Sachs, “Naftali Bennett, iki devletli çözüme karşı olan muhalefetini gizlemiyor. Kendisi son derece inatçı bir şekilde buna karşı ve bu yüzden bu hükümetin o yönde bir karar alması veya bir anlaşmanın altına imza atması mümkün görünmüyor” diye konuştu.
Brookings Enstitüsü uzmanı, bunun Amerika’nın değil, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun sorunu olduğunu söylerken, Amerika’nın kendi yolunu izlemesi gerektiğini söyledi.
El-Omari ise Filistinliler’in Amerika’nın verdiği barış sözünden sonra nasıl bir yol izleneceğini merakla beklediğini belirtti.
Geçen hafta Ortadoğu’ya yaptığı ziyarette Obama, İsrail ve Filistinliler’e barış anlaşmasının temel noktaları üzerinde doğrudan pazarlık yapmaları gerektiğini söyledi. Ancak uzmanlara göre iki tarafın da yakın zamanda pazarlıklara tam olarak yanaşması beklenmiyor.
Brookings Enstitüsü’nün Orta Doğu Politikaları Merkezi dış ilişkiler uzmanı Natan Sachs, başkanın ziyaretinin diplomasi açısından önemli bir başarı olduğunu savundu. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Sachs, İsrail ve Filistinliler’in değişime yol açabilecek cesur adımlar atmaktan çekindiğini söyledi.
Sachs, “iki devletli çözüm ihtimali, bir çok farklı sebeple Filistinliler, İsrailliler ve bölgedeki diğer çevreler tarafından şüpheyle ve karamsarlıkla karşılanıyor” diye konuştu.
Bu sebeplerin en önemlilerinden biri, İsrail’in komşuları Suriye ve Mısır başta olmak üzere bölgedeki ülkelerde yaşanan iç politika sorunları ve kaos ortamı.
Amerika Filistin Çalışma Grubu (ATFP) Müdürü Gaith el-Omari, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, kendi kurumu tarafından da desteklenen iki devletli çözümün Obama tarafından dile getirilmesinin Filistinliler’i memnun ettiğini söyledi. El-Omari, buna rağmen Filistinliler’in, Obama’nın diğer meselelere karşı olan tutumuna şüpheyle baktıklarını ekledi.
El-Omari, “Obama’nın Filistin’in Birleşmiş Milletler’e katılma isteği ve İsrail’e ait yerleşim alanları konularındaki tutumu hakkında endişeler devam ediyor” diye konuştu.
Filistinliler uzun bir süredir Filistin toprakları olmasını istedikleri bölgelere İsrail’in yerleşim alanları inşa etmesinden rahatsız.
Geçtiğimiz hafta İsrailli öğrencilere yaptığı konuşmada Obama bu konuya dikkat çekerek alkış toplamıştı.
Obama, “İsrailliler yerleşim alanları inşa edilmesinin, barış hedefine zararlı bir hareket olduğunu anlamalı, bağımsız ve gerçek sınırlara sahip bir Filistin fikri ciddiye alınmalıdır” diye konuşmuştu.
Obama’nın öğrencilerden gördüğü desteğe rağmen, El-Omari’ye göre yerleşim alanları konusu pazarlıklarda sıkıntı yaratıyor.
El-Omari, “bu yerleşme durdurulmadan Filistinliler pazarlık masasına geri dönmeyecektir ve İsrail de yerleşimi durdurmayacaktır” diye konuştu.
Filistinli uzman, iki tarafın da pazarlıklarda kısa vadede bir yere varmayacak bir konu üzerinde yoğunlaşmaktan vazgeçmesi gerektiğini söyledi.
El-Omari, “daha az tartışmalı ve iki taraf için de ortak çıkarlar olan konulara yoğunlaşalım. Mesela Batı Şeria’da güvenlik ve Batı Şeria’daki Filistinliler için daha rahat bir yaşam alanı gibi konulara yoğunlaşıp pazarlıklarda gelişme kaydedebiliriz” açıklamasını yaptı.
Uzmana göre, daha az tartışma yaratacak konulara yoğunlaşmak halkların fikirlerini değiştirebilir ve bir iki sene içinde daha ciddi pazarlıklara yol açabilir.
Natan Sachs ise İsrail’deki yeni koalisyon hükümetinin pazarlıkların ilerlemesinin önündeki bir başka engel olabileceğini belirtti. Yeni hükümette, genç girişimci Naftali Bennett’in aşırı milliyetçi Yahudi Evi partisi de yer alıyor.
Sachs, “Naftali Bennett, iki devletli çözüme karşı olan muhalefetini gizlemiyor. Kendisi son derece inatçı bir şekilde buna karşı ve bu yüzden bu hükümetin o yönde bir karar alması veya bir anlaşmanın altına imza atması mümkün görünmüyor” diye konuştu.
Brookings Enstitüsü uzmanı, bunun Amerika’nın değil, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun sorunu olduğunu söylerken, Amerika’nın kendi yolunu izlemesi gerektiğini söyledi.
El-Omari ise Filistinliler’in Amerika’nın verdiği barış sözünden sonra nasıl bir yol izleneceğini merakla beklediğini belirtti.