Washington Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunca düzenlenen panelde konuşan Amerika Dışişleri Bakanlığı’nda askeri danışman Yarbay Rich Outzen, Türkiye’yle Amerika arasındaki bir dizi sorunla ilgili olarak “Kongre’nin sabrı taşıyor” ifadesini kullandı.
Washington Enstitüsü tarafından düzenlenen panelin konusu erken seçimler, Suriye ve Türkiye’nin zorlukları ve karşılaştığı risklerdi.
Panele Amerika Dışişleri Bakanlığı’nda askeri danışman olan Yarbay Rich Outzen, düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nden Aaron Stein ve Ortadoğu Enstitüsü’nden Gönül Tol katıldı.
Panelin moderatörlüğünü de Washington Enstitüsü’nden Soner Çağaptay yaptı.
Outzen, panelde Türkiye’yle Amerika arasında son dönemde yaşanan sorunlara dikkat çekti. Tarihten örnekler vererek Türkiye’yle Amerika arasında daha önce gergin dönemler yaşandığını hatırlatan Outzen, yine sıkıntılı bir dönemden geçildiğini söyledi.
Outzen, “Çok açık, sıkıntılı bir dönemden geçiyoruz. Bunun için iki faktörden bahsettim. Birincisi Amerikan vatandaşlarının ve diplomatik çalışanlarının tutuklanması. Rahip Brunson artan endişelerden biri. Günün sonunda biz büyük bir gücüz ve Türkiye’nin de büyük bir dostuyuz. Vatandaşlarımız tutuklanmamalı. 2003’te Irak’ta Türk özel güçlerin yakalanması nasıl bir hataysa bu da öyle bir hata. Bu, karar alma konumundakileri sorunları çözmek için gizli diplomasi yürütenlerden uzaklaştırabilir. İkinci konu da S-400’lerle ilgili. Amerika müttefiklerine en iyi yüksek teknolojili savunma parçalarını önerir. Sorun füzeler değil, radar. Düşünün, birçok Rus yapımı bilgisayar ve sensörlerle donatılmış büyük bir Rus radarı. Çok gelişmiş teknolojilerimizi izleme olanağına sahip. Bu, şu anda geliştirilmekte olan koşullarda önemli değişikliğe neden olacak” dedi.
Outzen, Kongre’nin sabrının taşmakta olduğuna dikkat çekti ve durumu çok ciddi olarak niteledi.
Outzen, “S-400’ler ve tutuklamalar, sabır taşıyor. Bu, Türkiye’nin düşüncelerine değer vermediğimizden değil. Türkiye kendi gerekçelerini anlattı. Muhtemelen Kongre bizim dışişleri bakanlığında bu konularla ilgili yaptığımızdan tatmin olmuş durumda değil. Türkiye’nin dostları olarak bu durumda yapacağımız en iyi şey bu iki konunun Kongre için ne kadar önemli hale geldiğini iletmek. Bu ilişkileri hem asker olarak hem de akademisyen olarak 1990’dan buyana takip ediyorum. Bu ciddi bir durum” dedi.
Rich Outzen, Menbiç konusunda görüşmelerin devam ettiğine de dikkat çekti.
Outzen, “Sanırım Türkiye’yle Menbiç’in Menbiçliler tarafından yönetilmesi gerektiği konusunda anlaşıyoruz. Bu da görüşmeler yoluyla mümkün. 2 farklı tarafla görüşüyoruz, biri müttefik diğeri yerel ortak. Bir geçiş süreci olmalı karşılıklı güven içinde. Gelecek aylarda bu gerçekten diplomasi için zorlu olacak. Rejimin ve IŞİD’in oraya dönmesini istemiyoruz. Gelişmeler bizlerin de önüne geçebilir. Ruslar ve İranlılar’ın da çıkarları var. Türk tarafının sınırdaki güvenlik endişelerini gidermemiz gerekiyor, sınırda güvenli olmalarını, ideolojik olmayan yerel bir yönetimi gerçekten istiyoruz. Sanırım bu çeşit bir güven yaratılabilir” ifadelerini kullandı.
Aaron Stein da S-400’ler konusunda Amerika’nın haklı olduğu mesajını verdi ve Outzen gibi bunun radarla ilgisi olduğunu söyledi. Stein, Türk hükümetinin bunu neden dinlemediğini anlamadığını da kaydetti.
Türkiye’de 24 Haziran’da yapılacak seçimlere de değinen Stein, muhalefetteki partilerin kendi adaylarını çıkarmasının önemli olduğunu belirtti.
Stein, “Ortak bir aday yerine ilk turda partilerin kendi adayını çıkarması daha yararlı olur. Çoğunluğun oy kullanmasını sağlamak önemli. Erdoğan güçlü görünüyor ama seçimlerde sürprizler de olabilir. 2016 seçimlerinde herkes Hillary Clinton’ın kazanacağını düşünüyordu ama öyle olmadı” dedi.
İlk turda ortak bir adayın muhalefet açısından daha yararlı olabileceğini kaydeden Gönül Tol da, seçimlerin ikinci tura kalması halinde Erdoğan’ın rakibinin kim olacağının önem taşıdığını vurguladı.
Tol, “Erdoğan’ın ikinci turdaki rakip adayları hem aşırı Türk milliyetçilerinden hem de aşırı Kürt milliyetçilerinden oy alabilecek biri olmalı. Bu kolay olmayacak” dedi.
Soner Çağaptay da Afrin operasyonunun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim kazanma şansını arttırdığını ve erken seçimlerin bu açıdan sürpriz olmadığını söyledi.
