İran'la Görüşmelerde İlerleme Umudu Var mı?

P5+1 olarak bilinen Birleşmiş Milletler’in 5 daimi üyesi ve Almanya, İran’la, yarın New York’ta nükleer programıyla ilgili görüşmeler yapacak. Amaç, Kasım olarak belirlenen son tarih öncesi bir uzlaşmaya varabilmek. Arabulucuların birkaç kilit konu ile ilgili anlaşmaya varamaması üzerine görüşmeler ertelenmişti.

Uzlaşmacıların önünde engel oluşturan en önemli noktalardan biri İran’ın uranyum zenginleştirme kapasitesi ile ilgili. İran yakıt üretebilmek için endüstriyel büyüklükte zenginleştirme programına gereksinimi olduğunu söylüyor. Ancak Batılı güçler İran’ın nükleer silah yapmak istediğinden şüpheleniyor.

Temmuz’dan beri taraflar ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Ancak, Brookings Enstitüsü’nden Robert Einhorn New York’ta fazla ilerleme kaydedilmesini beklemiyor: “Ne yazık ki tarafların tutumlarını tekrarlaması ve atılabilecek adımların bundan sonraki toplantılara kalması mümkün.”

Silah Kontrol Derneği’nden Kelsey Davenport, Temmuz tarihinin ertelenmesinin uzlaşmacılara politikalarını gözden geçirmek için yeterli zaman vermiş olabileceğini söylüyor: “Bazı zor konularda ilerleme kaydedileceğini düşünüyorum. Uranyum zenginleştirme bunlardan biri ancak Kasım 24’ten önceki dönem çok zor bir 2 ay olacak.”

Ancak Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan James Acton, P5+1 ülkeleri ve İran’ın seçenekleri gözden geçirmek için son dakikayı bekleyebileceğini söylüyor: “Eğer büyük ödünler verilecekse bunların Kasım’daki son tarihten hemen önce verilmesi olasılığı yüksek.”

Acton, İran’ın bu anlaşmaya varılmasının önünde büyük bir engel oluşturması durumunda uluslararası kamuoyunun Tahran’a yeni yaptırımlar uygulanması yoluna gidebileceğini belirtiyor.