Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry, ekonomik büyüme, güvenlik ve diğer konularda görüşmelerde bulunmak üzere Avrupa, Asya ve Ortadoğu’yu ziyaret ediyor. Kerry İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ve Avrupa Birliği Dışpolitika Temsilcisi Catherine Ashton ile görüşüyor. Görüşme kritik bir döneme rastlıyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya’dan oluşan grup 24 Kasım’a kadar İran’la bir nükleer anlaşmaya varmak zorunda.
Dışişleri Bakanı John Kerry, İran ile süregelen nükleer sorunu çözme konusunda iyimserlik değil umut ifade edeceğini söylüyor:
“İran’ın alması gereken zor kararları alıp almayacağı önümüzdeki günlerde belli olacak. Ancak her zaman söylediğim gibi anlaşma olmaması kötü bir anlaşmadan daha iyidir.”
Nükleer uzman Robert Einhorn’a göre görüşmecilerin Kasım sonuna kadar İran’la kapsamlı bir anlaşmaya varma şansı zayıf:
“Bence tarafların 24 Kasım’a kadar tüm ayrıntılarıyla kapsamlı bir anlaşmaya varmaları gerçekten de imkansız.”
Kapsamlı bir anlaşma, İran’ı yakıt üretimi için ihtiyacı olduğunu söylediği uranyum zenginleştirme düzeyi konusunda tatmin etmenin yanısıra Batı’nın İran’ın nükleer silah geliştirmeye çalıştığı yolundaki kaygılarını da gidermesini öngörüyor.
Einhorn’a göre bu mümkün değil:
“Görüşmecilerin yapabileceği en iyi şey, anlaşmanın bazı temel unsurları üzerinde uzlaşmaya varmak, sonra bu unsurları daha ayrıntılı şekillendirmek için birkaç daha ay üzerinde çalışmak olur.”
Uluslararası güvenlik uzmanı Melissa Dalton’a göre, İran ile Kasım’da anlaşmaya varmak, zor olsa da imkansız değil:
“Görüşmelerin başarıyla sonuçlanması şansını yüzde 50 görüyorum.”
Ancak Dalton, İran’ın uranyum zenginleştirme kapasitesi üzerinde yoğunlaşmayı ciddi bir engel olarak görüyor:
“Elbette, bu, hedefi nükleer silah yeteneğine giden tüm yolları kesme ve İran’ın nükleer programının sadece sivil amaçlı olmasını sağlama olan uluslararası topluluk açısından sorun yaratan bir konu.”
İran görüşmeler konusunda iyimser. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani geçenlerde önümüzdeki haftalarda bir anlaşmaya varılabileceğini umduğunu söyledi.
