“Elbette evlerimize patlayıcı yerleştirilmiş olmasından korkuyoruz. Ama köyümüze dönene evimize girene kadar mutlu olmayacağız.” Böyle diyor Bedirhan Musa. Musa iki yıl önce IŞİD militanları köyünü basınca yalınayak kaçmak zorunda kalmış.
IŞİD’in geçen yıl patlattığı bir köprü ile bir peşmerge kontol noktası arasında, toprak bir park yerinde, Musa ve komşuları iki saat bekletildi. Bekleyişin nedeni, IŞİD’in Musul civarında çekildiği bölgedeki evlerine seyahat için gereken izinleri almak.
Aileler ellerinde izin kağıtlarıyla savaş bölgesine girerken, Irak ve peşmerge güçleri de IŞİD’le savaşta kazanımlarını açıklıyor.Ordu, Musul’un 20 kilometre doğusundaki Karakuş’ta ve 75 kilometre güneyindeki Keyyara’da ilerlediğini açıkladı. Peşmerge de üç cepheden harekete geçiyor olduklarını duyurdu.
Ancak IŞİD militanları, Irak’I alt üst etmeyi sürdürüyor. Kerkük’te çatışmalar ikinci gününde de sürüyor. Yaklaşık 1000 kişi, Musul civarında toksik duman soluma nedeniyle tedavi altına alındı. ABD ordusu, IŞİD militanlarının kaçarken bir sülfür tesisini ateşe verdiğini açıkladı.
Tehlikeye rağmen ziyaret
Bazı köylerin IŞİD’den temizlenmesiyle, siviller de korku içinde de olsa evlerini görmeye geliyor. Zira IŞİD çekilme öncesi etrafa bubi tuzakları kurmuş olabilir.
İzinli Irak askeri Ali Muhammed de evini görmek isteyenlerden.“Elbette gerginiz ama kendi sorumluluğumuzu alıyoruz” diyor. Sadece saatler önce, eskiden IŞİD kontrolünde olan köye bir havan topu isabet etmiş.
Askeri bölgelere seyahat izni peşmerge güçlerinden alınıyor. Ancak peşmerge hemen çatışmanın gerisindeki köylere giriş izni verirken güvenliği garanti edemiyor. Muhammed, herkes gibi evine gidip geride bir şey kaldıysa toplamak ve gece olmadan dönmek niyetinde. Ama birkaç saat sonra, toplanacak bir şey kalmadığını söylüyor. Değerli her şey çalınmış, bir çok ev bombalanmış. “Evimden geriye 3-4 battaniye bir de su damacanası kalmış. Tüm köy bu halde” diyor.
Komşusu Abbas geçici işçi. Yıkılmış da olsa evlerini görmek içini rahatlatmış. İki buçuk yıldır köyümüzden ayrıyız. Köyümüzü özlüyoruz” diye ifade ediyor duygularını.
Yerel yardım örgütü direktörü Azat Umar Molud’a göre Musul’a yönelik savaşta cephe hattının civarı görece sakin olsa da bu uzun sürmeyebilir. Molud bunu söylerken, bir patlama sesi duyuluyor.
Musul’un 30 kilometre dışında henüz boş olan bir kamptaki çadırlar şimdiden toz toprak içinde. Askeri güçler şehre ilerledikçe, kampın dolması da uzun sürmeyecek.
Molud, “Bu kamp mülteciler için yeterli olmayacak, ama yardım için elimizden geleni yapıyoruz” diyor.
Irak ve peşmerge güçleri çatışarak Musul’a ilerlerken başarılı olursa ya da başarılı olduklarında, bir milyon insan evlerini terk etmek zorunda kalacak. Yardım örgütleri, savaş bölgesini saran çöle 12 bin çadır kurmak için mücadele veriyor.
Kampların yanıbaşındaki bir köyde birkaç asker ele geçirdikleri camiyi tamirhane olarak kullanıyor. Camide peşmergeye ait araçların tamiri yapılıyor. Askerleri köydeki diğer binaların ve evlerin hala güvenli olmadığı konusunda uyarıyor.
