Tahran, bir yıl önce ABD'nin insansız hava aracı saldırısında öldürülen İranlı komutan Kasım Süleymani'den övgüyle bahseden bir dizi kısa propaganda filmi yayınladı.
Ancak Irak Kürt bölgesindeki yetkililer, bu yayını, IŞİD’e karşı savaştaki liderliklerine ve ölen yüzlerce Kürt savaşçısına "hakaret" olduğu gerekçesiyle tepkiyle karşıladı.
İran'ın resmi haber ajansı Fars News Cumartesi günü, Süleymani'nin IŞİD'e karşı mücadeledeki rolüne odaklanan mini dizinin bir bölümünü, asıl isminden çok daha akılda kalıcı bir başlık altında, çevrimiçi yayınladı: "Hacı Kasım Süleymani'nin Irak Kürdistanı'nı Kurtarmasının Hikayesi."
Hükümet yanlısı bir film yapımcısı olan Mohammad Bagher Mofidikia’nın mini dizisinin asıl adı ise "Kısa Anlatımlar."
Dizi, Süleymani'yi bir kahraman olarak tasvir ediyor ve 2014’te Irak'ın kuzeyindeki Kürt özek bölgesinin başkenti Erbil'in, durdurulamaz bir IŞİD’in elinden kurtarılmasındaki rolünü abartıyor gibi görünüyor. Dizide Süleymani, IŞİD’in Erbil’e saldırdığı gece mücadele çabalarına liderlik etmek için bir helikopterden inerken görülüyor.
Kurmaca yapım, Irak Kürt Yönetimi’nin eski başkanı Mesud Barzani'yi de cihatçı ilerleyişi durdurmak için uluslararası güçlerden askeri destek sağlamayı çaresizce deneyen ve defalarca başarısız olan ümitsiz bir adam olarak tasvir ediyor.
Bir sahnede Barzani'yi oynayan aktör, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eski ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney gibi önemli siyasi isimlerle birlikte Kürt liderinin gerçek fotoğraflarına bakıyor. Eline aldığı Hamaney'i gösteren resim dışında tüm resimleri bir kenara itiyor.
Baş yardımcılarından biri "İranlılar’la temasa geçmek ister misiniz efendim?" diye sorduğunda Barzani, "Başka seçeneğim var mı?" yanıtını veriyor.
"Zayıf ve değersiz"
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) dizinin bağımsız bir girişim olmadığı ve İran Devrim Muhafızları tarafından finanse edildiği iddiaları nedeniyle, İran hükümetine resmi bir şikayet gönderdiğini açıkladı.
Dizinin kapanış jeneriğinde de Devrim Muhafızları dahil bir grup kişiye ve kuruluşa teşekkür ediliyor. ABD 2019'da Devrim Muhafızları’nı Ortadoğu'daki istikrarı bozucu rolü nedeniyle, terör örgütü listesine almıştı.
Yerel yayın kuruluşu Rudaw'a konuşan IKBY'nin Dış İlişkiler Bürosu Başkanı Safin Dizayi, Erbil’deki İran Başkonsolosu’nu bilgilendirdiklerini ve memnuniyetsizliklerini dile getirdiklerini kaydetti.
Rudaw'a göre İran Başkonsolosu Nasrullah Raşnudi, ülkesinin "Kürdistan Bölgesi'ndeki dostlarıyla ilişkilerinin uzun bir geçmişi olduğunu" söyleyerek, dizinin arkasında Tahran hükümetinin olduğu iddialarını yalanladı.
Peşmerge Komutanı Şirvan Barzani ise yapımı "Kürt liderliğine hakaret" olarak nitelendirdi. Barzani, IŞİD’in sahada mağlup edilmesinde etkili olanların Süleymani'den ziyade Kürt peşmergeler olduğunu vurguladı.
Süleymani'nin Irak Kürt bölgesindeki rolüyle ilgili bölüme "Tevekkül" adı verildi.
Pennsylvania Üniversitesi Annenberg İletişim Fakültesi’nden doktora araştırmacısı Mohammed A. Salih’e göre bu bölüm, Barzani figürü aracılığıyla Iraklı Kürt liderleri, ABD gibi bölgesel ve uluslararası ortakları önünde zayıf ve değersiz göstererek aşağılamayı amaçlıyor.
Amerika’nın Sesi’ne e-posta yoluyla değerlendirme yapan Salih, "Tevekkül adlı propaganda filmi, iki temel açıdan İran'ın önceki İslam Cumhuriyeti propagandasıyla tutarlı. Filmin daha acil ve kayda değer amacı, Kasım Süleymani'nin rolünü ve mirasını anmak. Ancak filmin daha önemli yönü, Süleymani'nin IŞİD ve genel olarak Sünni cihatçıların karşısında süper kahraman benzeri karakteri aracılığıyla İran İslam Cumhuriyeti'ni tüm bölgenin kurtarıcısı olarak tanıtması" ifadelerini kullandı.
İran mı ABD mi?
Iraklı Kürt liderler geçmişte İran'ın kendilerine IŞİD ile savaşmak için cephane sağlayan ilk ülke olduğunu kabul ederken, çatışmanın gidişatını kendi lehlerine çevirenin ABD hava desteği olduğunu söylüyorlar.
Iraklı Kürtler, en büyük ticaret ortakları olan Türkiye'den IŞİD ile mücadelelerinde acil yardım alamamalarını ise özellikle eleştiriyorlar.
7 Ağustos 2014'te eski ABD Başkanı Barack Obama, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, Erbil'in IŞİD karşısında düşmesini engellemek için askeri harekata izin vermişti.
Obama, canlı yayınlanan konuşmasında, "Erbil'deki ilerlemeyi durdurmak için, IŞİD terör konvoylarının şehre doğru hareket etmeleri halinde, ordumuzu hedefe yönelik saldırılar düzenlemeye yönlendirdim" demişti.
Barack Obama, Irak hükümetine ve Kürt güçlerine IŞİD'e karşı mücadeleyi daha etkin bir şekilde yürütebilmeleri için acil yardım sağladıklarını da açıklamıştı.
Washington, IŞİD'e karşı küresel bir koalisyonun parçası olarak hem Irak hem de Suriye'deki Kürt güçlerine mali, askeri ve lojistik destek sağlamaya devam ediyor. Irak'ta IŞİD'e karşı yürütülen savaşta bugüne kadar yaklaşık 2.000 Kürt askeri öldürüldü; 10.000 kadarı yaralandı.
