İSTANBUL —
Türkiye’de Gezi sürecinin artçı sarsıntıları hem ekonomide hem siyasette kendisini hissettirmeye devam ederken Başbakan Recep Tayip Erdoğan, yeni anayasa konusunda sürpriz bir çıkış yaptı. Memur-Sen’in düzenlediği iftarda Meclis’te bulunan partilere çağrı yapan Erdoğan, “Haftada en az beş gün günde 10-15 saat çalışın. Bu yaz mevsimi içinde Anayasa işini halledelim” dedi.
Aslında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 7 Mayıs’ta Portekiz’in başkenti Lizbon’da kendisini izleyen gazetecilere yaptığı, “Tamamen yeni anayasa yapılamıyor. Daha öncekilerde yapıldığı gibi mevcut anayasada değişiklik yapma yoluna gidilebilir” açıklamasıyla sil baştan anayasa yapma umudunun rafa kalktığı izlenimi oluşmuştu.
Ancak önce TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in liderler turu ardından da Başbakan Erdoğan’ın bu çıkışı yeni anayasayı yeniden Türkiye’nin gündemine sokmayı amaçlıyor.
Erdoğan: ‘Yeni anayasa yapamıyorsak uzlaştığımız 48 maddeyi Meclis’ten çıkaralım’
Yeni anayasa yapmak Erdoğan’ın olmazsa olmaz teklifi değil. Başbakan, üzerinde mutabakat sağlanmış maddelerin de hızlı bir şekilde onaylanmasına sıcak bakıyor. Üstelik Meclis’te 330 milletvekilinden oluşan bir gruba sahip olan Başbakan, anayasa değişikliğinin geçmesi için gerekli oy sayısı olan 367’yi de bu işin yeterli gördüğü de iftar konuşmasında apaçık ortaya çıktı.
“Hadi atalım bu adımı. 48 tane mutabık kalınan madde var. Bunu çıkarın 68'e 78'e çıkaramıyorsanız 48. 48'i gelin hemen Meclis'ten geçirelim. Olağanüstü olarak Meclis'i toplayalım. Madem 48'inde mutabıkız. Hemen süratle bu 48 maddeyi Meclis'ten bir hafta içinde çıkarırız. Ne kadar samimi olduğunuzu veya olduğumuzu orada ispat edelim. İlla bunun için de dört siyasi partinin dördünün de gelmesine gerek yok. Hadi gelin yapalım. 'Yok dördü gelmedi' Genel Kurul'da bunu yapmaya muktedir olan partiler olarak bunu yapalım.”
Erdoğan Kılıçdaroğlu’nu anayasa konusunda samimi bulmuyor
Başbakan Erdoğan’ın konuşmasının satır aralarına bakıldığında ana muhalefette bulunan CHP dışındaki bir mutabakat ihtimaline de olumlu yaklaştığı görülüyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "Başkanlık sisteminden vazgeçsin oturup konuşuruz" sözlerini hatırlatan Erdoğan, "İnanın doğru olduğuna inansam hemen ilk adımı atan ben olurum. Çünkü akşam başka sabah başka" diyerek ana muhalefetle köprüleri atmış görünüyor.
BDP ve MHP’den yaz mesaisi için yeşil ışık
Yaz döneminde Yeni Anayasa Komisyonu’nun çalışmalarını sürdürmesine en sıcak yaklaşan parti kuşkusuz BDP. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’le yaptıkları görüşmede komisyon çalışmalarının sürmesine destek verdiklerini açıklayan BDP Eş Başkanı Gültan Kışanak, gelinen noktanın toplumun beklentilerine cevap vermekten uzak olduğunu söylemişti. Kışanak, “Uzlaşma sağlanan madde sayısının yalnızca 48 olması büyük bir problem. Yeni Anayasa 30 yıllık beklenti. 12 Eylül darbesinden beri özgürlükçü, sivil ve demokratik bir anayasa arzulandı” şeklindeki sözleriyle parlamentoyu göreve çağırmıştı.
MHP de masadan kalkmayacağını açıkladı. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’le görüştükten sonra kısa bir açıklama yapan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, sürecin sabırla devam etmesini destekliyor. Bahçeli’ye göre, “Kesip atmak çözüm değil. MHP komisyondan ayrılmayacak ve fedakarlıklar çerçevesinde gereken gayreti gösterecek.”
CHP: ‘Yeni anayasaya evet ama kırmızı çizgilerimizden vazgeçmeyiz’
Erdoğan’ın eleştirilerine rağmen Cumhuriyet Halk Partisi de Anayasa Uzlaşma Komsiyonu’nun yaz dönemi çalışmasına destek veriyor. Ancak CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kırmızı çizgilerini de kamuoyundan saklamıyor. Anayasayı temel uzlaşma metni olarak gören ana muhalefet liderine göre, güçler ayrılığı ilkesi, yargı bağımsızlığı ve medya özgürlüğü, partisinin olmazsa olmazları.
Kılıçdaroğlu, “Geleceğimiz olan gençler Gezi sürecinde özgürlük istediler. Gerçekten özgürlüğü ve demokrasiyi bu ülkeye getireceksek bunun ilk adımı anayasa olacak. O yüzden ‘seçim geliyor, tatil geliyor’ bahanelerine saklanmak olmaz” diyerek CHP’nin sürecin içinde olacağını teyit etti.
Şimdi gözler, TBMM Başkanı ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda. Artık anlaşıldığı üzere komisyon çalışacak ve üzerinde uzlaşma sağlanan 48 maddeyi daha da arttırmaya çalışacak. Ancak bu sayı artsa da artmasa da er ya da geç masaya çok önemli bir konu gelecek. Üzerinde uzlaşılan maddeleri teker teker oylamak. Bakalım o zaman partiler nasıl tavır belirleyecek?
Aslında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 7 Mayıs’ta Portekiz’in başkenti Lizbon’da kendisini izleyen gazetecilere yaptığı, “Tamamen yeni anayasa yapılamıyor. Daha öncekilerde yapıldığı gibi mevcut anayasada değişiklik yapma yoluna gidilebilir” açıklamasıyla sil baştan anayasa yapma umudunun rafa kalktığı izlenimi oluşmuştu.
Ancak önce TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in liderler turu ardından da Başbakan Erdoğan’ın bu çıkışı yeni anayasayı yeniden Türkiye’nin gündemine sokmayı amaçlıyor.
Erdoğan: ‘Yeni anayasa yapamıyorsak uzlaştığımız 48 maddeyi Meclis’ten çıkaralım’
Yeni anayasa yapmak Erdoğan’ın olmazsa olmaz teklifi değil. Başbakan, üzerinde mutabakat sağlanmış maddelerin de hızlı bir şekilde onaylanmasına sıcak bakıyor. Üstelik Meclis’te 330 milletvekilinden oluşan bir gruba sahip olan Başbakan, anayasa değişikliğinin geçmesi için gerekli oy sayısı olan 367’yi de bu işin yeterli gördüğü de iftar konuşmasında apaçık ortaya çıktı.
“Hadi atalım bu adımı. 48 tane mutabık kalınan madde var. Bunu çıkarın 68'e 78'e çıkaramıyorsanız 48. 48'i gelin hemen Meclis'ten geçirelim. Olağanüstü olarak Meclis'i toplayalım. Madem 48'inde mutabıkız. Hemen süratle bu 48 maddeyi Meclis'ten bir hafta içinde çıkarırız. Ne kadar samimi olduğunuzu veya olduğumuzu orada ispat edelim. İlla bunun için de dört siyasi partinin dördünün de gelmesine gerek yok. Hadi gelin yapalım. 'Yok dördü gelmedi' Genel Kurul'da bunu yapmaya muktedir olan partiler olarak bunu yapalım.”
Erdoğan Kılıçdaroğlu’nu anayasa konusunda samimi bulmuyor
Başbakan Erdoğan’ın konuşmasının satır aralarına bakıldığında ana muhalefette bulunan CHP dışındaki bir mutabakat ihtimaline de olumlu yaklaştığı görülüyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "Başkanlık sisteminden vazgeçsin oturup konuşuruz" sözlerini hatırlatan Erdoğan, "İnanın doğru olduğuna inansam hemen ilk adımı atan ben olurum. Çünkü akşam başka sabah başka" diyerek ana muhalefetle köprüleri atmış görünüyor.
BDP ve MHP’den yaz mesaisi için yeşil ışık
Yaz döneminde Yeni Anayasa Komisyonu’nun çalışmalarını sürdürmesine en sıcak yaklaşan parti kuşkusuz BDP. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’le yaptıkları görüşmede komisyon çalışmalarının sürmesine destek verdiklerini açıklayan BDP Eş Başkanı Gültan Kışanak, gelinen noktanın toplumun beklentilerine cevap vermekten uzak olduğunu söylemişti. Kışanak, “Uzlaşma sağlanan madde sayısının yalnızca 48 olması büyük bir problem. Yeni Anayasa 30 yıllık beklenti. 12 Eylül darbesinden beri özgürlükçü, sivil ve demokratik bir anayasa arzulandı” şeklindeki sözleriyle parlamentoyu göreve çağırmıştı.
MHP de masadan kalkmayacağını açıkladı. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’le görüştükten sonra kısa bir açıklama yapan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, sürecin sabırla devam etmesini destekliyor. Bahçeli’ye göre, “Kesip atmak çözüm değil. MHP komisyondan ayrılmayacak ve fedakarlıklar çerçevesinde gereken gayreti gösterecek.”
CHP: ‘Yeni anayasaya evet ama kırmızı çizgilerimizden vazgeçmeyiz’
Erdoğan’ın eleştirilerine rağmen Cumhuriyet Halk Partisi de Anayasa Uzlaşma Komsiyonu’nun yaz dönemi çalışmasına destek veriyor. Ancak CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kırmızı çizgilerini de kamuoyundan saklamıyor. Anayasayı temel uzlaşma metni olarak gören ana muhalefet liderine göre, güçler ayrılığı ilkesi, yargı bağımsızlığı ve medya özgürlüğü, partisinin olmazsa olmazları.
Kılıçdaroğlu, “Geleceğimiz olan gençler Gezi sürecinde özgürlük istediler. Gerçekten özgürlüğü ve demokrasiyi bu ülkeye getireceksek bunun ilk adımı anayasa olacak. O yüzden ‘seçim geliyor, tatil geliyor’ bahanelerine saklanmak olmaz” diyerek CHP’nin sürecin içinde olacağını teyit etti.
Şimdi gözler, TBMM Başkanı ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda. Artık anlaşıldığı üzere komisyon çalışacak ve üzerinde uzlaşma sağlanan 48 maddeyi daha da arttırmaya çalışacak. Ancak bu sayı artsa da artmasa da er ya da geç masaya çok önemli bir konu gelecek. Üzerinde uzlaşılan maddeleri teker teker oylamak. Bakalım o zaman partiler nasıl tavır belirleyecek?
