Çingene Kızı Mozaiğinin eksik olan 12 parçası, ABD Ohio eyaletinde bulunan Bowling Üniversitesi’nden, ait olduğu topraklara getirilmesi amacıyla Zeugma Mozaik Müzesi’nde tanıtım töreni düzenlendi.
Amerika’nın Ohio eyaletindeki Bowling Green Devlet Üniversitesine satılan ve çalıntı olduğu anlaşılana kadar burada sergilenen Çingene Kızı Mozaiği’nin eksik olan 12 parçası ait olduğu topraklara döndü.
Ersoy: ''Her eser kendi vatanında anlamlıdır''
Parçaların tanıtım programında konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Amerika’da yapılan bilimsel incelemeler sonucunda mozaiklerin stilleri, renk özellikleri, mozaik taşların her biri tipleri açısından Zeugma mozaikleriyle uyuştuğu tespit edildiğini hatırlattı.
Kültür tarihinin belleğinde silinmeyen bir parça olan Çingene Kızı’nın yuvasına döndüğünü belirten Ersoy, “Kültürel mirası bir materyal olmanın ötesine geçiren aidiyet duygusudur. Kültürel miras aynı duyguları paylaşmayı sağlayan güçlü bir bağdır. Bugün bu bağın gücüne güç katıyoruz. Çingene kızının resmedildiği kompozisyona ait 12 parça mozaik, bizlerle anayurdunda buluşuyor. 11 ayda, 251 bin ziyaretçi sayısıyla kindi rekorunu kıran Zeugma Mozaik Müzesi’ne olan ilgi kat be kat artacaktır. Toprağımızda yeşermiş tüm uygarlıkların kültürel mirasına sahip çıkmak politikalarımızın temelidir. Bu coğrafyadan koparılan kültür varlıklarının döndürülmesinin ısrarla takipçisi olacağız. Bu bizim ülkemize ve insanlığa karşı sorumluluğumuzun bir gereğidir. Tüm dünyaya, insanlığın ortak kültürel mirası olan eserlerin ait oldukları yerde korunması ve gelecek nesillere aktarılması konusunda hassasiyet göstermeleri için bir kez daha çağrıda bulunuyorum. Çingene Kızı’nın yuvasına dönme sürecine dahil olan Zeugma Kazısı Başkanı Prof. Dr. Kutalmış Görkay ve ekibine, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ile tüm kurum ve kuruluşlara Amerikalı yetkililerine teşekkür ediyorum” dedi.
Şahin: ''60 yıl önce başlayan hasret sona erdi''
Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ise, dünyanın kalbinin bugün Zeugma Mozaik Müzesinde attığını aktararak, “Çok heyecanlıyız, çok mutluyuz, çok onurluyuz. Zenginlik nedir? Ne kadar altınınız var, ne kadar paranız var, ne kadar petrolünüz mü var? Bize göre zenginlik Anadolu'dur, zenginlik tarihtir, zenginlik kültürdür ve zenginlik kültürel mirastır. Bugün bu müzede Roma döneminin en güzel zarafetini, estetiğini, entelektüel yapısını, sanat eserini sosyal hayatını görüyorsunuz. 60 yıl önce başlayan büyük bir hasret sona erdi, Çingene Kızı ailesine kavuşuyor, kız kardeşine kavuşuyor, tablosuna kavuşuyor'' şeklinde konuştu.
Jeffrey M. Hovenier : ''Çingene kızı mozaiği evine hoş geldi''
ABD'nin Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Jeffrey M. Hovenier ise, Gaziantep’te olmaktan mutluluk duyduğunu kaydederek, “Türkiye, dünyanın en önemli hazinelerinden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır. Burada eski uygarlıklar bizlere yeniden seslenmektedir. Bugün Türkiye’nin olağanüstü mirasının bir parçası olan Roma dönemi Çingene Kızı Mozaiği’ne evine hoş geldin demekten çok memnunuz. Kültürel mirasın korunması eşgüdümlü ve uluslararası bir çaba gerektirmektedir. Bu da demek oluyor ki hepimiz eski eser kaçakçılığının durdurulması ve bu eserlerin gerçek evlerine dönmesinin kolaylaştırılması için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Amerika ve yönetimi kültürel mirasın korunması ve muhafaza edilmesi için Türk hükümeti dahil dünyada birçok hükümetle işbirliği yapmaktan gurur duymaktadır. Şunu söylemek istiyorum bu eser bir bölümü Bowling Üniversitesi’ndeydi. Bowling Üniversitesi yetkililerine, Türk hükümetine bu eserin buraya getirilmesi için yardım ettikleri için teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
Öztürk : ''En önemlisi iyi niyet ve işbirliği''
Zeugma Mozaik Müzesi Müdürü Emine Öztürk, iyi niyet ve işbirliği ile kayıp parçaların ülkeye dönmesinden duyduğu mutluluğu dile getirerek, ''Çingene Kızı’nın da içinde yer aldığı bu mozaik taban aslında Fırat Nehri kenarındaki bir konutun bir taban mozaiği. Hatta Zeugma'daki bugüne kadar çıkmış olan taban mozaiklerinin en büyüğü, bir yemek odasının taban mozaiği. 1960 yılında tarihi eser kaçakçıları tarafından birçok parçası kaçırılıyor. Çingene Kızı da aslında o parçaların arasında olabilirdi ama üzerine bir sütun devrildiği için tarihi eser kaçakçıları o parçayı görmemişler, onu kaçıramamışlar. 1965 yılında tarihi eser kaçakçıları tarafından Amerika Birleşik Devletlerinin Ohio eyaletindeki Bowling Green Devlet Üniversitesine satılıyor. Onlar da o parçaları Wolf Sanat Merkezi denilen bir alanda sergilemişler. Daha sonraki süreçte ise 1998 yılında vatandaşların Zeugma Antik Kentinde görmüş olduğu nehir kenarındaki taşlardan bu alanda bir mozaik olduğunu müdürlüğümüze bildiriyorlar. Aynı parçaların Amerika'da da olduğunun fark edilmesi üzerine yapılan bürokratik görüşmeler sonucu geçtiğimiz hafta Çingene Kızı’nın bulunan parçaları müzemize getirildi. Bizim için önemli olan bize ait bir kültürel mirasın iyi niyet ve işbirliği ile anavatanına geri dönmesidir'' ifadelerini kullandı.
Zeugma Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Kutalmış Görkay da getirilen parçalar ve mozaiğin bütünü hakkında Bakan Ersoy'a bilgi verdi. Parçalar arasında bulunan kadın başı figürüne, mozaiklerin çıkarıldığı köyün adı olan "Belkıs"ın ismi verildi.
Törene, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, ABD'nin Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Jeffrey M. Hovenier, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Gaziantep Valisi Davut Gül, AK Parti Gaziantep milletvekillerinden Derya Bakbak, Mehmet Erdoğan, GT-One Derneği Başkanı Demet Sabancı’yla çok sayıda davetli katıldı.