Mısırlı eski bir diplomat olan Butros Gali, Birleşmiş Milletler’in sadece tek dönem görev yapan en yetkili ismiydi 1992-1996 yıllarındaki döneminde yaşananlar yıllarca tartışıldı
Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri Butros Gali 93 yaşında hayata veda etti.
Ülkesinin İsrail ile barış anlaşması yapmasına yardımcı olan eski Mısırlı diplomat Butros Gali, 1992’den 1996’ya kadar Birleşmiş Milletler’in altıncı genel sekreteriydi.
Butros Gali’nin genel sekreterliği sırasında Sovyetler Birliği dağıldı, soğuk savaş sona erdi, Amerika tek süper güç olarak ortaya çıktı, Afrika ve Balkanlar’da büyük insani krizler yaşandı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon selefinden övgüyle bahsetti ve Gali’nin Birleşmiş Milletler’e tarihin en fırtınalı dönemlerinden birinde liderlik yaptığını ve Birleşmiş Milletler barış misyonunun artmasına öncülük ettiğini söyledi.
Ancak Butros Gali’nin görevdeki yılları hala tartışılıyor. Amerika’yla yaşadığı çelişkiler, ikinci dönem seçilmesini engelledi. İkinci kez seçilememesi Butros Gali’yi Birleşmiş Milletler tarihinde bir dönem görevde kalan tek Genel Sekreter yaptı. Yerine 1997’de Kofi Annan geldi.
Butros Gali 1994’te yarım milyon Tutsi ve Hutu’nun 100 günde öldüğü Ruanda’daki katliamları önleyememekle de eleştirildi.
Yıllar sonra Butros Gali, katliamı “Birleşmiş Milletler’deki en büyük başarısızlığım” olarak niteledi.
Fakat Gali, Amerika, İngiltere, Fransa ve Belçika’yı müdahale için imkansız şartlar ileri sürerek Birleşmiş Milletler’i felç etmekle suçladı. Dönemin Amerika Başkanı Bill Clinton ve diğer Dünya liderleri küçük Afrika ülkesine asker göndermeye veya katliamları durdurmak için müdahaleye muhalefet etmiş, Clinton daha sonra müdahale olmadığından dolayıüzgün olduğunu söylemişti.
Butros Gali, görevden ayrıldıktan sonra anılarında Washington’u Birleşmiş Milletler’i kendi çıkarları için kullanmakla suçlamıştı.
1999’da yayınlanan “Yenilmemiş” adlı kitabında Gali, güçlü devletlerin özellikle de Amerika’nın diplomasinin değerini anladığını düşünmekle hata yaptığını belirtiyor. Gali devamında da “Roma İmparatorluğu’nun diplomasiye ihtiyacı yoktu, Amerika’nın da” diyor.
Butros Gali Kıbrıs’ta çözüm için Ada’daki iki lideri biraraya getirmiş ama sonuç çıkmamıştı.1989’dan 1993’e kadar Kıbrıs Rum Kesimi Lideri olan Yorgo Vasiliu Gali için “büyük bir adam” nitelemesinde bulundu, “Denedi ama birçoğu gibi Kıbrıs problemini çözemedi” ifadesini kullandı. Vasiliu,Gali’nin fikirlerini kendilerinin müzakereler için temel olarak olarak kabul ettiğini ama dönemin Kıbrıs Türk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın reddettiğini söyledi.
Gali, Kahire’de leğen kemiği kırığı nedeniyle birkaç gün önce kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
