Altı Avrupa Birliği (AB) yetkilisinin Reuters haber ajansına verdiği bilgiye göre, AB, Ukrayna saldırısından sonra Rusya'nın Uluslararası Para Fonu'ndaki (IMF) etki sahası ve mali erişimini kısıtlamanın yollarını araştırıyor.
Şu anda üzerinde görüşmelerin devam ettiği senaryo, Rusya'nın ekonomik ve mali sistemi üzerindeki baskıları daha da arttırırken, Moskova'nın uluslararası arenada karşı karşıya olduğu tecriti daha da derinleştirecek önemli ve simgesel bir adım olarak değerlendiriliyor.
Ele alınan seçeneklerden biri, Rusya'yı IMF'den tamamen çıkarmak. Ancak bazı yetkililer, bu adımın çok zor, hatta imkansız olabileceği görüşünde.
Çin'in de aralarında bulunduğu bazı ülkelerin geniş desteğine duyulacak ihtiyaca atıfta bulunan üst düzey Avrupalı bir yetkili, ”Rusya'yı IMF'den tamamen çıkarmak, gerekli kota sebebiyle gerçekçi değil’ dedi.
Yetkililere göre bir başka seçenekse Rusya'nın oy kullanma haklarının askıya alınması ve IMF tarafından oluşturulan ve fiziki olmayan rezerv birimi Özel Çekme Hakları’na (Special Drawing Rights- SDR) erişiminin engellenmesi.
IMF, bu konuda herhangi bir yorumda bulunmadı.
Ukrayna işgali ikinci haftasına girerken IMF'de getirilecek kısıtlamalar, Rusya'ya uygulanacak bir başka yaptırım olabilir.
Rusya'ya şimdiye kadar getirilen yaptırımlar arasında Merkez Bankası varlıklarının dondurulması, Avrupa Birliği, Kanada ve Amerika hava sahalarının kapatılması, bazı Rus bankalarının uluslararası ödemeler sistemi SWIFT'ten çıkarılması ve bazı Rus oligarklara yönelik kısıtlamalar yer alıyor.
Ancak Amerika ve AB, 630 milyar dolarlık rezervlerinin çoğuna erişim yolları kesilen Rusya'nın geçen yıl IMF tarafından COVID-19 pandemisiyle mücadele amacıyla tahsis edilen 17 milyar dolarlık SDR rezervlerine erişim sağlamasından kaygılanıyor.
IMF rezerv birimi olan SDR; dolar, euro, sterlin, yen ve yuan cinsinden para birimlerinin oluşturduğu bir sepet. Rusya'nın 17 milyar dolarlık SDR'leri harcayabilmesi için öncelikle bunu bu para birimlerine çevirmeye istekli bir ortak ülke bulmak zorunda. Ancak bu olasılık düşük görülüyor.
Baskılar artıyor
Yetkililer, bir yandan Rusya'nın IMF'deki üyelik haklarının kısıtlanması ve SDR'lere erişiminin engellenmesi ele alınırken, aslında tartışmanın, Moskova'nın üyeliğine ilişkin, daha kapsalı bir düzeyde ilerlediğini söylüyor.
Bir başka Avrupalı yetkili, "Rusya'yı tüm uluslararası mali kurumlardan atmaya ilişkin bir tartışma sürüyor" dedi. Yetkili, IMF'yle ilgili tartışmaların, çoğunlukla Moskova'nın SDR'leri kullanmasının nasıl engelleneceğine odaklandığını belirtti.
Ancak bir başka yetkili, Rusya'yı IMF'den tamamen çıkarmanın hukuki olarak mümkün olamayabileceğinin altını çizdi.
Üçüncü bir yetkili, "Hukuki açıdan bakıldığında bu mümkün değil. Soykırım suçu işleyen IMF üyeleri için bile bu yapılamadı çünkü bir ülkeyi IMF'den çıkarmak için IMF anlaşmasının hukuki olarak ihlal edildiğine ilişkin kanıt gerekiyor, bunun olasılığı çok düşük" dedi.
Reuters'a konuşan ilk yetkili, görüşmelerin ne zaman sonlanacağına ilişkin soruya, meselenin acil olduğu, ancak IMF'ye üye 190 ülke arasında itirazda bulunanların çıkabileceğini söyledi.
Yetkililer, Rusya'nın Merkez Bankası'na getirilen yaptırımlardan kaçınmak için IMF'yi kullanabileceği kaygıları nedeniyle IMF'deki haklarının incelendiğini söyledi.
İlk yetkili, "Amerika da bu meseleye eğiliyor. Ancak Çin, Hindistan ve diğerleri sorun çıkarabilir" dedi.
Amerika'da Cumhuriyetçi Partili Kongre üyeleri de Maliye Bakanı Janet Yellen'a Rusya'nın geçen yıl tahsis edilen 17 milyar dolarlık SDR'leri kullanmasını engelleme çağrısı yapmıştı.
Cumhuriyetçiler, IMF üyelerine tahsis edilen 650 milyar dolarlık SDR'lerin daha önce Rusya'ya yönelik yaptırımların delinmesine yol açtığını kaydetmişti.
"ABD Rusya'nın IMF varlıklarına erişimini kesmeye kararlı"
Amerikan Hazine Bakanlığı, Rusya'nın Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Özel Çekme Hakları (Special Drawing Rights- SDR) rezervlerini kullanmasını engellemek için her yola başvurma taahhüdü verdiğini açıkladı. Bir bakanlık yetkilisi, Moskova'nın önünde SDR rezervlerine erişimini kısıtlayan büyük engeller olduğunu söyledi.
Hazine Bakanlığı yetkilisi, Rusya’nın IMF’nin geçen yıl tahsis ettiği 17 milyar doları harcayabilmesi için öncelikle bu SDR rezervlerini faizli kredi olarak değişeceği bir ortak ülke bulması gerektiğini hatırlatarak, IMF'nin SDR işlemleri sisteminin büyük çoğunluğunu oluşturan Amerika ve ortaklarının Rusya ile böyle bir değiş tokuşa kalkışmayacağını söyledi.
