Haftalardır tartışılan ve Almanya gündeminin neredeyse en önemli konusu haline dönüşen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Berlin ziyareti geride kaldı. Erdoğan’ın Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier’in daveti üzerine dört yıl aradan sonra Berlin’e gerçekleştirdiği ziyaret siyasetçileri olduğu kadar medyadaki yorumcuları da böldü. Birçok yorumcu son yıllarda bozulan ikili ilişkilerin bu ziyaret sonrasında da düzelmediğini iddia ederken, bazıları her iki tarafında ilişkilerde yeni bir gerilime yol açmamak için hassas davrandığı ve genel olarak olumlu bir tablo ortaya çıktığını belirtiyor.
Nitekim Rhein Zeitung gazetesi,Steinmeier ve Merkel’in, Erdoğan'a Ankara’nın Berlin’in değerlerini paylaşmadığını ve Avrupa Birliği'nin uzağında olduğu mesajını verdiğini öne sürerken, Stuttgarter Zeitung, Avrupa'nın güvenliğinin NATO müttefiki Türkiye'yle sağlanabileceğini savunurak, "Erdoğan'ı sevmek gerekmiyor ama eğer kendisini rakip olarak görmezse, çok yararı olabilir" şeklinde görüş belirtti.
Alman medyasındaki genel kanı, Erdoğan’ın üç günlük resmi Almanya ziyaretinde hem Alman hem de Türk tarafının uzlaşmacı bir ton kullandığı şeklinde.
Üzerinde vurgu yapılan bir durum, özellikle Başbakan Merkel’in, fikir ayrılıklarına ve Alman kamuoyunu doğrudan etkileyen sorunlara rağmen Erdoğan'la ilişkileri koparmamaya önem verdiğini ifade etmesi. Merkel, Erdoğan’la ortak basın toplantısında aralarında demokrasi, insan hakları ve basın özgürlüğü gibi pek çok konuda “derin görüş ayrılığı”nın olduğunu söyledi, ancak aynı zamanda Almanya ve Türkiye ilişkilerinin yeniden canlandırılmasını arzuladığını belirtti.
Yorumlarda, Merkel’in ve öncelikli olarak Cumhurbaşkanı Steinmeier’in insan haklarına vurgu yapmalarının ve Türkiye'ye demokratik normalliğe geri dönme çağrılarının, Erdoğan’a açık mesaj olduğu da belirtiliyor. Cumhurbaşkanıyla iki kez ve toplam beş saate yakın bir süre bir araya gelen Merkel, ekonomisi istikrarlı bir Türkiye'nin Almanya'nın çıkarına olduğunu yineleyerek, Berlin’in Ankara’nın yanında olduğu, ticari ve ekonomik işbirliğinin genişleyeceği sinyalini de verdi.
Analistler, Federal Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier'in başkanlığında 86 şirket temsilcisinin katılımıyla büyük bir ekonomik delegasyonun Ekim ayının sonuna doğru Türkiye'ye gideceğini hatırlatarak,Türkiye'nin Almanya'dan ekonomi alanındaki beklentilerinin yerine gelebileceğini tahmin ediyorlar. Bu arada, Suriye’nin geleceği konusunda önümüzdeki haftalar içinde Fransa, Rusya, Almanya ve Türkiye’nin katılımıyla ‘Dörtlü Zirve’nin yapılacağının Merkel tarafından açıklanması, ziyaretin en önemli ve somut sonuçlarından biri olarak tanımlanıyor.
Ziyaret Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli göçmenler açısından da değişik yorumlara neden oldu. Bazı yorumlarda, Erdoğan’la ilgili tartışmaların Almanya’daki Türk toplumunu böldüğü iddia edilirken, ziyarete karşı düzenlenen protestolara katılanların sayısının beklenenden çok daha düşük kalması ve gösterilerin olaysız bir şekilde sona ermesi dikkat çekti.
Almanya Türk Toplumu Başkanı Gökay Sofuoğlu, iki ülke arasında gerilime yol açan görüş ayrılıkları tümüyle aşılamamış olsa da, liderlerin bir araya gelerek sorunları konuşabilmesini Almanya’daki Türkiye kökenli göçmenler açısından önemli bir adım olarak nitelendirdi.
