Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Avrupa’ya gaz akışının azalabileceği uyarısının ardından Avrupa Birliği (AB) üye ülkelere doğalgaz kullanımını Mart ayına kadar yüzde 15 azaltmaları tavsiyesinde bulundu.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Rusya'nın Avrupa'ya Kuzey Akım boru hattı üzerinden doğalgaz tedarikinde yeniden kısıtlamalar olabileceği hatta akışın tamamen kesilebileceği uyarısında bulunmuştu.
Yıllık bakım gerekçesiyle 10 gün süreyle kesilmiş olan Kuzey Akım 1 boru hattındaki doğalgaz sevkiyatı Rusya'nın AB'ye doğalgaz ihracatının üçte birinden fazlasını oluşturuyor. Sevkiyatın yarın yeniden başlaması bekleniyor.
Kuzey Akım'dan yapılan sevkiyat, bakım nedeniyle gelen bu son kesintiden önce de yaptırımlar nedeniyle aksamıştı. Bu aksaklıkların devam edebileceği sanılıyor. Öte yandan Avrupa'ya Ukrayna üzerinden doğalgaz sevkiyatı da Rusya'nın komşusunu işgal ettiği 24 Şubat'tan bu yana aksıyor.
Kesintiler, Avrupa'nın kıştan önce gaz stoklarını doldurma çabalarına gölge düşürüyor, doğalgazın karne sistemiyle verilmesi riskini arttırıyor.
Moskova'nın Ukrayna'daki savaş nedeniyle uygulanan Batı yaptırımlarına misilleme olarak akışı daha da azaltmasının kırılgan ekonomik büyümeye bir darbe daha vuracağı düşünülüyor.
Avrupa Komisyonu, 2016-2021 arasındaki aynı dönemde yapılan ortalama tüketime kıyasla, Ağustos'tan Mart'a kadar doğalgaz kullanımını yüzde 15 oranında azaltmak için tüm AB üyesi ülkelere gönüllü bir hedef önerisinde bulundu.
''Rusya şantaj yapıyor''
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ''Rusya bize şantaj yapıyor. Rusya enerjiyi silah olarak kullanıyor. Bu nedenle Rus doğalgazında büyük kesintiler olması ya da tamamen kesilmesi gibi durumlara karşı Avrupa'nın hazırlıklı olması gerekli'' dedi.
Komisyonun önerisiyle Brüksel, tedarikle ilgili bir acil durumda ya da büyük doğalgaz kesintileri riski ilan edilmesi halinde hedefi zorunlu hale getirebilecek.
Öneri Cuma günü görüşülecek ve 26 Temmuz'da AB ülkeleri tarafından oylanacak.
Bir AB yetkilisi Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada ''Tam kesintinin olası olduğuna inanıyoruz. Eğer beklersek bedeli daha ağır olacak ve bu da bizim Rusya'ya ayak uydurmamız gerekeceği anlamına gelecek'' diye konuştu.
AB ülkeleri doğalgaz stoklarını 1 Kasım'a kadar yüzde 65'ten yüzde 80 doluluk seviyesine çıkarmaya çalışıyor.
Avrupalı politikacılar, Rusya'nın teslimatları kesmek için teknik sorunları
bahane ettiği görüşünde. Kremlin ise Rusya'nın güvenilir bir enerji tedarikçisi olduğunu söylüyor ve gaz akışının azalmasından yaptırımları sorumlu tutuyor.
Rusya'nın ihracat planları hakkında bilgi sahibi iki Rus kaynak Reuters'a yaptıkları açıklamada, Kuzey Akım 1 üzerinden akışın Perşembe günü yeniden başlamasının beklendiğini, ancak kapasitenin günlük 160 milyon metreküpün (mcm) altında olacağını söyledi.
Rus devletine bağlı doğalgaz şirketi Gazprom, Siemens Energy'nin Kanada'daki bir türbininden kaynaklanan gecikmeleri bahane ederek Haziran ayında bu güzergahtan doğalgaz ihracatını yüzde 40 kapasiteye indirmişti.
Yaptırımlara takılan bu türbinin bu hafta yeniden faaliyete geçeceği bildirilmişti. Ancak Gazprom bugün yaptığı açıklamada türbinin yeniden kurulumu için gerekli belgeleri alamadığını, boru hattının güvenli şekilde çalışması için türbinin ve diğer ekipmanın bakımının yapılması gerektiğini bildirdi.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Baltık Denizi'nin altından Almanya'ya giden boru hattının sevkiyatlarında daha fazla kısıtlama olabileceği hatta sevkiyatın tamamen durabileceği uyarısında bulundu.
Ekipmanın Kanada'dan geldiğini belirten Putin, ancak geri dönen malzemenin kalitesi ve diğer parametrelerin boru hattının gelecekte de kapanmasına neden olabileceğini söyledi.
“Bozuk ekipman iddiası”
Siemens Energy ise Kuzey Akım 1 için türbinlerin bakımının yapılmasının normalde rutin bir mesele olması gerektiğini söyledi. Yaptırımlar altında mümkün olduğu sürece bakıma devam edeceklerini ve mümkün olduğunca hızlı çalışacaklarını bildirdi.
Putin daha önce yaptığı açıklamada Kuzey Akımı 1 hattında Siemens Energy’nin işlettiği beş gaz pompalama ünitesinden birinin bozuk olduğunu ve bir diğerinin de 26 Temmuz’da onarımdan geçeceğini söylemişti.
Avrupa'ya giden boru hattı ağlarındaki doğalgaz transit kapasitesindeki azalmadan Rusya’nın gaz ihracatında tekel sahibi olan Gazprom'un sorumlu olmadığını belirtiyor ve Ukrayna'dan giden bir hattı kapattığı için Kiev'i suçluyor. Ukraynalı yetkililer ise bu kapanmadan Rusya işgalini sorumlu tutuyor.
AB'den Rusya'ya yeni yaptırım
Öte yandan Brüksel'de toplanan AB diplomatları Moskova'ya Ukrayna işgali nedeniyle yeni bir tur yaptırım uygulama kararı aldı. Yaptırım paketinde Rusya'dan altın ithalatının yasaklanması ve ülkenin önde gelen bankası Sberbank'ın mal varlıklarının dondurulması yer alıyor.
AB dönem başkanı Çek Cumhuriyeti yarından itibaren yürürlüğe girecek yaptırımların savaşla bağlantılı daha fazla kişinin ve kurumun kara listeye alınmasını da kapsadığını bildirdi.
Bu Avrupa Birliği'nin Ukrayna işgalinden bu yana Rusya'ya uyguladığı yedinci yaptırım paketi.
