Fransa ve ardından Avusturya'da yaşanan cihatçı terör saldırılarının ardından, Avrupa Birliği'nin bu saldırılara ortak yanıt vermesi gerektiğini savunan AB liderleri, Schengen sınırlarına giriş ve çıkışların kontrol altına alınacağı yeni bir düzenleme üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile AB Konsey Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen, video konferans yöntemiyle "mini" bir terör zirvesi gerçekleştirdi.
Paris'e gelerek Elysee Sarayı'nda Macron ile görüşen Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, daha sonra Merkel, Rutte ve AB yöneticileriyle video konferans yöntemiyle yapılan zirveye katıldı. Zirvenin ardından Kurz ve Macron Elysee Sarayı'nda, Merkel, Rutte, Michel ve Von der Leyen ise video konferansı aracılığıyla basın toplantısı düzenledi.
Ev sahibi olarak ilk sözü alan Macron, Avrupa'da yeniden artan terör saldırılarına karşı AB liderlerinin "hızlı ve işbirliği" içinde bir yanıt vermesi için biraraya geldiklerini söyledi. Macron, "Paris'ten Brüksel'e, Berlin’den Viyana, Barselona, Kopenhag'a kadar terörizm, yanıt vermemiz gereken bir Avrupa gerçeğidir. Ortak, koordineli ve hızlı bir tepkiye ihtiyacımız var" dedi. Öncelikle AB'nin dış sınırlarının iyi korunması gerektiğini vurgulayan Macron, Schengen sınırlarında giriş-çıkışların iyi kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.
Fransa cumhurbaşkanı özellikle "ortak veri tabanlarının geliştirilmesi, bilgi alışverişi ve ceza politikalarının güçlendirilmesi" gerektiğini, zaten alınan önlemlerin de eksiksiz ve titiz bir şekilde uygulanmasının zorunlu hale geldiğini savundu. Macron ayrıca, "terör saldırılarıyla kaçak göçmenler arasındaki bağın da soğukkanlılıkla değerlendirilmesi gerektiğini" belirterek, mülteci ve sığınma hakkının daha iyi bir çerçeveye oturtulacağını, savaşta olmayan ülkelerden gelen talepleri daha farklı değerlendireceklerini söyledi.
Macron, dış sınırlardaki güvenlik zafiyetinin, tüm Avrupa ülkeleri için bir tehdit oluşturduğunu belirterek, "Schengen sınırları, iç sınırlarımız yeterince güvenlik altına alınamadı. Böyle devam ederse, gereken önlemler alınmazsa, sınırlarımızı kapatmak zorunda kalırız. Schengen reformu yapılmalı ve güvenlik ön plana çıkarılmalı. Önümüzdeki günlerde reform önerisini hazırlayarak diğer AB üyelerine sunacağız" dedi.
Merkel'den "Müslüman temsilcilerle temas" vurgusu
Almanya Başbakanı ve AB dönem Başkanı Angela Merkel, Aralık ayında toplanacak AB liderler zirvesinde bu konunun ele alınacağını belirterek, Schengen sınırlarına giriş ve çıkışların daha iyi kontrol edilmesi için yeni önlemler almanın kaçınılmaz olduğunu söyledi. Komisyonun bu konuda çalışacağını belirten Merkel, "Biz Almanya olarak bu konuyu Müslüman örgütlerle sürekli temas halinde görüşerek çözmek istiyoruz. Bunun için sürekli bir konsey oluşturduk. İmamların eğitimi konusu çok önemli. Bu konuda Müslüman ülkelerle sürekli bir görüş alış verişinde olmak lazım. Çünkü bu sorunun sosyal bir yanı da var. Sadece hukuk ve ceza boyutu yok" dedi.
Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz ise, Avusturya ve Fransa'da yaşanan terör saldırılarının, uzun yıllardır istenilen düzenlemelerin ne kadar hayati olduğunu gösterdiğini söyledi. Avrupa'nın sürekli bir terör tehdidiyle karşı karşıya olduğunu savunan Kurz, "Yabancı cihatçı savaşçılar, Suriye ya da diğer topraklardan Avrupa'ya geri döndü. Bunların bir bölümü hapse atıldı ve şimdi salıverildiler. Bunlar patlamaya hazır bomba olarak toplumda geziyor. Bu insanların temsil ettiği tehlike konusunda herkes bilinçli olmalı. İkincisi dış sınırlarımızın iyi korunması gerekir. Schengen sınırlarından yapılan giriş-çıkışları bilmezsek hepimiz tehdit altındayız. Üçüncüsü de terörizm politik İslamcı bir temele oturuyor. İmamların eğitimi çok önemli. Dış finansman ve internet üzerinden radikalleşme de diğer iki önemli konu. Gençlerin manipülasyonu internet üzerinden yayılıyor. Bunu engellememiz lazım. Aksi taktirde, bu saldırıları engelleyemeyiz" diye konuştu.
Kurz, önümüzdeki Cuma günü AB İçişleri Bakanları'nın bu konuda toplanacaklarını ve alınacak ortak önlemler üzerinde çalışacaklarını belirtti. Hollanda Başbakanı Mark Rutte de, Schengen sınırlarından giriş-çıkışların çok iyi takip edilmesi gerektiğini söyledi. Rutte, "Bunun için bir AB sistemi kurulmalı ve istihbarat paylaşımı olmalı" dedi.
Aralık'ta terörle mücadele zirvesi
Zirveden bir gün önce "Avrupa İmam Formasyonu Enstitüsü" kurulması önerisi getiren AB Konsey Başkanı Charles Michel, Aralık ayındaki zirveye kadar bu konu üzerinde çalışacaklarını söyledi. Michel, "Bana göre bir kaç nokta çok önemli. Terörü övme suçunu, özellikle internet üzerinden yapılan terör övgüsünü azaltmalıyız. Uluslararası diyaloğa gitmeliyiz. Avrupa, inanç özgürlüğünü, inanma ya da inanmama hakkını savunuyor. Bunu farklı anlatan manipülasyonlara karşı çok açık bir diplomasi yürütmeliyiz" diye konuştu.
AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen de, AB Komisyonu'nun 9 Aralık'ta toplanarak, terörle mücadele konusunda yeni bir program önereceğini bildirdi. Yeni programın, "önlemler, dış sınırların korunması ve harekete geçme" olmak üzere üç temel konu üzerine oturacağını kaydeden Von der Leyen, "Diğer taraftan kötülüğün köklerine de inmek lazım. Radikalleşmeden önce, gençlere gelecek için bir perspektif sunmamız lazım. AB olarak gençlere daha çok gelecek umudu verecek projeler üzerinde çalışıyoruz. Ayrıca öğretmen, polis, özel görevli gibi pek çok uzmandan oluşan 5 bin kişilik bir ekibin gençlere eşlik ettiği bir entegrasyon projesi üzerinde de çalışıyoruz. Bütün bunları Aralık ayına kadar somutlaştıracağız" dedi.
Von der Leyen, internette terörü öven yayınların hızla kaldırılmasının da önemine işaret etti. Ayrıca Kasım ayı sonunda "Schengen Forumu"nu toplayarak, Mayıs 2021'de yeni bir Schengen planını uygulamaya koymak için çalışacaklarını da vurguladı. Alman politikacı bu çerçevede, Europol polis teşkilatının yetkilerini daha da genişleteceklerini, özellikle AB'nin dış sınırlarının kontolu için daha etkin bir görevlendirme yapılacağını da sözlerine ekledi.
