Amerika, bazı gelişmiş bilgisayar çiplerinin, Çin'e ihraç edilmesini yasaklama kararı aldı. Uzmanlar bu kararın, bulut(cloud) bilişim hizmetleri sunanlardan ileri yapay zeka eğitim modüllerine kadar, hemen hemen tüm Çinli teknoloji firmalarını olumsuz etkileyeceği öngörüsünde bulunuyor.
Çip tasarımcısı Nvidia, Amerikalı yetkililerden, Çin'de yapay zeka üzerine çalışan şirketlere, imal ettiği iki tür çipi ihraç etmeyi durdurma talimatı aldığını bildirdi.
Advanced Micro Devices firması da geliştirdiği MI250 adlı ileri yapay zeka çipinin, Çin'e ihraç edilmesini engelleyen yeni ruhsat şartnamesinin kendilerine ulaştığını kaydetti.
Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Shu Jueting, bugün yaptığı açıklamada, Pekin'in bu uygulamaya karşı olduğunu, uygulamanın Çin firmalarının haklarını çiğnediğini ve küresel tedarik zincirlerinin sekteye uğraması tehdidini beraberinde getirdiğini söyledi.
Amerika'nın ileri teknoloji ürünü çiplerin Çin'e ihraç edilmesini yasaklayan talimatları, Çin'le arasında ileri çip teknolojisine erişim konusunda ortaya çıkan gerginliklerin derinleştiğinin habercisi.
Finans ve strateji danışmanlığı firması D2D Advisory'nin CEO'su Jay Goldberg, "Örneğin Huawei'de olduğu gibi bazı Amerikan firmalarının belirli bir şirkete teknoloji ürünü tedarik etmesini engelleme uygulamasından, belirli Amerikan ürünlerinin Çin'e satışının tamamen yasaklanmasına geçtik" dedi.
Yatırım bankacılığı ve mali hizmetler şirketi Jefferies'den uzmanlar, en kötü senaryonun, Washington'un yasağın kapsamını genişletmesi olacağını ifade ediyor. ABD, başka şirketlerin tasarlayıp geliştirdiği çipleri imal eden Taiwan Yarı İletken İmalat (Taiwan Semiconductor Manufacturing Co.) ve Samsung gibi firmaların da Çinli çip tasarımcıları için imalat yapmasını yasak kapsamına alabilir.
Jefferies'den uzmanlar, "Henüz o noktada değiliz, Amerika büyük olasılıkla radikal bir adım atmayı düşünmeden önde her küçük adımın etkinliğini değerlendirecek" dedi.
Piyasa gözlemcileri, Amerika'nın aldığı son ihracat yasağı kararının, Alibaba, Tencent, Baidu ve Huawei gibi teknoloji devlerine darbe indireceği öngörüsünde bulunuyor.
Jefferies uzmanları ayrıca yasaktan etkilenen şirketlerin, yapay zeka yazılımı geliştirmek ve bunları Çin'e geri ihraç etmek için bulut bilişim hizmeti almak için Alphabet'in Google ya da Amazon'un AWS'ine yöneleceğini söylüyor. Yasağa tabi tutulan çip firmaları ayrıca yasaklı olan gelişmiş çiplerin işlem gücünü elde etmek amacıyla, birkaç düşük performanslı çip kullanma yoluna da gidebilir.
Çip firması AMD'den üst düzey bir yetkili, getirilen kısıtlamaların Çinli teknoloji firmalarının yapay zeka araştırmalarını ilerletmesini engelleyemeyeceğini, ancak kısa vadede araştırmaların maliyetini yükselteceğini ve verimliliği düşüreceğini söyledi.
Reuters'a konuşan yetkili, "Bu bir kaynak etkisi. Aynı projelerde çalışmaya devam edecekler, yine de ilerleme kaydedecekler, sadece yavaşlayacaklar" şeklinde konuştu.
Alibaba, Tencent ve Baidu, Reuters'ın konuya ilişkin açıklama talebine henüz yanıt vermedi. Huawei ise açıklama yapmayı reddetti.
Washington'un hedefindeki Nvidia ve AMD firmalarının ürettiği çipler, yapay zeka ve makina öğrenimi uygulamalarında kullanılıyor. Çinli şirketler, bir yapay zeka alt kategorisi olan doğal dil işleme (natural language processing) için tasarlanan eğitim modüllerinde de Nvidia ve AMD'nin geliştirdiği çiplerden yararlanıyor.
Bu modüller, bomba simülasyonları ve silah tasarımlarında kullanılmak üzere orduların da işine yarayabilir.
D2D'den Jay Goldberg, Nvidia ve AMD'nin çiplerinin yerini hızla alabilecek çipleri üreten az sayıda Çin firması olduğunu, Amerika'nın getirdiği kısıtlamaların, Çin içinde çip geliştirme alanına daha fazla fon aktarılmasına ve Amerikan firmalarıyla olan açığın kapatılmasına yol açacağını söylüyor.
Çin'de, Nvidia ve AMD ile rekabet edebilecek çipleri üretmeye çalışan bazı yeni kurulan firmalar bulunuyor. Çin'deki bu şirketlerin çoğu ise Nvidia ve AMD'nin eski çalışanlarından oluşuyor.
Çin yapay zeka çipi üreticileri Hygon Information Technology ve Loongson Technology Corp. şirketlerinin hisse değerleri bugün yüzde 10 ve yüzde 6 oranında yükseldi.
Çin firması Biden, geçen hafta, geliştirdiği 7 nanometrelik (7 nm) işlemciyi tanıttı. Uzmanlar, bunun, Çin'deki çip sektörü için önemli bir gelişme olduğu görüşünde. İşlemciler, içlerinde bulunan çok sayıda transistörden oluşuyor. Bu transistörler arasında nanometreyle ölçülen mesafe azaldıkça işlemcinin performansı artıyor ve daha az ısı yayıyor. 1 milimetre, 1 milyon nanometreye eşit.
