Erişilebilirlik

AB Dışişleri Bakanları Doğu Akdeniz İçin Toplandı


Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları, Fransa'nın da savaş gemisi göndermesiyle tırmanan Doğu Akdeniz'deki Tükiye-Yunanistan gerginliğini görüşmek üzere toplandı.

Toplantı çağrısı yapan Atina hükümeti, Avrupa Birliği'nden net bir yaptırım kararı almasını beklerken Ankara, Türkiye'nin bölgede 'oldu bittiye' izin vermeyeceğini, AB'nin alacağı her türlü yaptırım kararıyla Doğu Akdeniz'de sismik arama yapan Oruç Reis gemisine yönelik her türlü müdahaleye karşılık vereceği açıklamasında bulundu.

AB Dışişleri Konseyi, Lübnan'daki patlama ve Belarus (Beyaz Rusya) cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından yaşanan olayların yanı sıra, Doğu Akdeniz'de Türkiye ve Yunanistan arasında tırmanan gerilim konusunu görüşmek üzere, video konferans yöntemiyle biraraya geldi.

Doğu Avrupa turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun da AB'li meslektaşlarıyla bugün video konferans yoluyla görüşmesi bekleniyor.
Almanya'nın arabuluculuğunda Temmuz ayı sonunda yatışan Doğu Akdeniz sorunu, Yunanistan'ın Ağustos başında, Mısır ile yeni bir "kara suları anlaşması" imzalaması nedeniyle yeniden alevlendi. Anlaşma üzerine Ankara, bir NAVTEX mesajı yayınlayarak, Oruç Reis gemisini, Türk donanmasının koruması altında Girit adasının doğusuna petrol aramak üzere gönderdiğini duyurdu.

Bunun üzerine harekete geçen Yunan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, AB'ye başvurarak dışişleri bakanlarının acil toplanmasını ve Türkiye'ye karşı ortak bir yaptırım kararı alınmasını istedi. AB yönetimi, Yunanistan'ın toplantı talebini kabul ederek, Belarus ve Lübnan için yapılacak toplantı gündemine Doğu Akdeniz konusunu da aldı.

Çarşamba gecesi Miçotakis'le görüşen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, Doğu Akdeniz'e iki Fransız savaş gemisi, La Fayette ve La Tonnere ile, iki Rafale avcı savaş uçağı gönderme kararı aldığını açıklaması da Ankara'yı harekete geçirdi.

Kemal Reis ile Limnos sürtüşmesi

Bu arada Türkiye'nin Oruç Reis'i koruyan gemilerinden Kemal Reis ile Yunanistan'ın Limnos gemileri arasında Akdeniz sularında yaşanan sürtüşme de uluslararası toplumu hareketlendirdi. Pentagon Sözcüsü Jonathan Hoffman, Fransa'nın "işbirliğine dayalı olmayan bir ortamda Akdeniz'e savaş gemisi göndermesini doğru bulmadıklarını ve bunun tansiyonu düşürmeye yardımcı olamayacağını düşündüklerini" açıkladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da "Akdeniz'de bir oldu-bittiye asla izin vermeyeceklerini, kimsenin hakkında gözleri olmadığını ama Türkiye'nin hakkını da kimseye yedirmemekte kararlı olduklarını" açıklayarak geri adım atmayacaklarının işaretini verdi. Erdoğan, "Oruç Reis gemimiz 23 Ağustos'a kadar orada sismik araştırma yapacak. Kimse buna engel olamaz. Engel olmaya kalkan aynı yanıtı alır" dedi.

Yunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise Tükiye'nin bölge barışını tehdit ettiğini, "Türk girişimi karşısında hiçbir tolerans göstermeyeceklerini" söyledi.

AB içinde ortak bir görüş yok

AB içinde Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan'a destek verilmesi, ancak Akdeniz'de Türkiye ile bir çatışmaya girilmesinin de engellenmesi görüşü hakim. Fransa ve Yunanistan, Türkiye'ye sert yeptırımlar uygulanmasını istese de, arabulucu rolünü üstlenen AB dönem başkanı Almanya Başbakanı Angela Merkel, tarafların biraraya gelerek masada diyalog yoluyla bu sorunu çözmelerini istiyor. Merkel'in tezine İspanya, Malta, İtalya, Macaristan gibi ülkeler de destek veriyor. Kulislerde, toplantıdan "Türkiye'ye bir uyarı cümlesinin yanı sıra masaya oturulması" çağrısının çıkacağı konuşuluyor. Diplomatlar, yaptırım konusunun konuşulması içinse çok erken olduğunu dile getiriyor.

Atina ve Ankara'nın kartları masada

Yunanistan, Türkiye'nin donma noktasında olan üyelik müzakerelerinin tümüyle askıya alınmasından bazı fonların kesilmesine kadar pek çok yaptırım seçeneği için baskı yapıyor. Atina hükümeti, özellikle Türkiye'nin en büyük ekonomik ortağının AB olduğuna dikkat çekerek, "zaten ekonomisi zor durumda olan Türkiye'ye ekonomik yaptırımlar uygulanarak sonuç alınmasını" istiyor.

Ancak Türkiye, Merkel ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel'e, bu yaptırımlar uygulanırsa, aynı şekilde karşılık vereceğini belirterek göçmenler, terörle mücadele ve ekonomik ilişkiler kartını masaya koyuyor.

Ankara ile temasta olan Brüksel ve Berlin ise konuyu Ağustos ayı sonunda Berlin'de yapılacak resmi olmayan Dışişleri Bakanları toplantısında ele almaya hazırlanıyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel, haftaya Perşembe günü, Macron'un tatilini sürdürdüğü Bregançon Şatosu'na gelerek konuyu ele alacak.

XS
SM
MD
LG