ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Salı günü yaptığı açıklamada, İsrail'in işgal altındaki Batı Şeria'da yürüttüğü askeri faaliyetlerin gözden geçirilmesini talep etti. Blinken, yerleşimlerin genişletilmesine karşı çıkan protestocu Ayşenur Ezgi Eygi’nin İsrail tarafından vurularak öldürülmesinden duyduğu üzüntüyü ifade etti.
Türk ve ABD çifte vatandaşı olan 26 yaşındaki Aysenur Ezgi Eygi, geçtiğimiz Cuma günü, Filistinliler’in aşırı sağcı Yahudi yerleşimciler tarafından defalarca saldırıya uğradığı Nablus yakınlarındaki Beyta köyünde düzenlenen bir protesto yürüyüşünde vurularak öldürülmüştü.
İsrail ordusu Salı günü yaptığı açıklamada askerlerinin ateş etmiş olma ihtimalinin yüksek olduğunu ancak Eygi’nin ölümünün kasıtsız olduğunu belirtti ve olaydan derin üzüntü duyduklarını dile getirdi.
Washington'un en yakın Ortadoğu müttefiki olan İsrail’in güvenlik güçlerine yönelik bugüne kadarki en sert yorumlarını yapan Blinken, Eygi'nin öldürülmesini “sebepsiz ve haksız” olarak nitelendirdi. Blinken, Washington'un İsrail hükümetine Batı Şeria'daki güvenlik güçlerinin gösterdiği faaliyet biçiminde değişiklik yapması konusunda ısrarcı olacağını söyledi.
“Hiç kimse bir protestoya katıldığı için vurulmamalı ve öldürülmemelidir. Hiç kimse görüşlerini özgürce ifade ettiği için hayatını riske atmak zorunda kalmamalı” diyen Blinken,“Bize göre İsrail güvenlik güçlerinin Batı Şeria'daki faaliyetlerinde, angajman kurallarının değiştirilmesi dahil bazı temel değişiklikler yapması gerekiyor” şeklinde konuştu.
Blinken ayrıca “Bu, İsrail güvenlik güçleri tarafından öldürülen ikinci Amerikan vatandaşı oldu. Bu kabul edilemez” dedi.
Öte yandan gazetecilerle telekonferans yoluyla düzenlediği sohbet toplantısında Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby’ye, ABD’nin Eygi’nin öldürülmesi konusunda neden bağımsız bir soruşturma ya da kendi soruşturmasını açma planı olmadığını söylediği soruldu.
Kirby, ABD’nin ”şu ya da bu şekilde herhangi bir tespitte bulunmadan önce, şu anda İsrail’in yürüttüğü cezai soruşturmanın sonucunu izleyip görmek istediğini” kaydetti.
İsrail’in ”Şu anda tamamen askeri bir soruşturmadan cezai bir soruşturmaya geçmesinin kayda değer olduğuna inandıklarını” belirten Kirby, ”herhangi bir karara varmadan önce soruşturmanın seyrini izlemenin ve nereye varacağını görmenin ihtiyatlı bir davranış olacağına da inandıklarını” kaydetti.
”Bağımsız bir soruşturmaya kesinlikle gerek olmadığını söylemediğinin” altını çizen Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı, ”sadece bu cezai soruşturmanın nasıl ilerlediğini görmek istediklerini ve şu anda bağımsız soruşturma çağrısında bulunmaya gerek olduğuna inanmadıklarını” sözlerine ekledi.
İsrail’den Eygi’nin kasten vurulmadığı açıklaması
Bir İsrail hükümet sözcüsü Blinken'in açıklamaları hakkında yorum yapmayı reddetti.
İsrail ordusundan Salı günü yapılan açıklamada, İsrail Savunma Kuvvetleri komutanlarının olayla ilgili bir soruşturma yürüttüğü belirtildi.
Açıklamada, açılan ateşin Ayşenur Ezgi Eygi’ye değil, “isyanın başlıca kışkırtıcısı” olarak adlandırdığı başka bir kişiye yönelik olduğunun tespit edildiği kaydedildi.
“Olay, onlarca Filistinli şüphelinin Beyta Kavşağı'nda lastik yaktığı ve güvenlik güçlerine taş fırlattığı şiddetli bir isyan sırasında meydana geldi” ifadesi de açıklamada yer aldı.
İsrail'in otopsi yapılması için Filistinli yetkililere talep gönderdiği belirtildi.
Batı Şeria'da yerleşimcilerin Filistinliler’e yönelik şiddet içerikli saldırılarındaki artış, İsrail'in Batılı müttefikleri arasında öfkeye yol açarken, ABD de sertlik yanlısı yerleşimci hareketine katılan bazı İsrailliler’e yaptırım uyguladı.
Filistinliler, bir yerleşimci karakolu olan Evyatar'ın genişlemesi üzerine 2020'den bu yana Beyta'da haftalık protestolar düzenliyor. İsrail'in iktidar koalisyonunun aşırı milliyetçi üyeleri, Evyatar gibi daha önce izinsiz olan ileri karakolları yasallaştırmak için harekete geçti. Washington'a göre bu hareket Batı Şeria'nın istikrarını tehdit ediyor ve çatışmaya iki devletli bir çözüm bulma çabalarını engelliyor.
1967 Ortadoğu savaşından bu yana İsrail, Filistinliler’in gelecekte bağımsız bir devletin çekirdeği olmasını istedikleri Ürdün Nehri kıyısındaki Batı Şeria'yı işgal altında tutuyor.
İsrail burada çoğu ülkenin yasadışı kabul ettiği bir dizi yerleşim yeri inşa etti. İsrail ise bu iddiaya karşı çıkarak bölgeyle tarihi ve dini bağlarını öne sürüyor.
Cuma günü İsrail ordusu yabancı uyruklu bir kadının “bölgede açılan ateş sonucu öldüğü” yönündeki haberleri incelediğini açıklamış ve “olayın ayrıntıları ve kadının vurulduğu koşullar incelenmektedir” demişti.
ABD'li yetkililer daha sonra kapsamlı bir soruşturma çağrısında bulunmuş ve İsrail bulgularını sunana kadar Washington'un herhangi bir hükümde bulunmayacağını söylemişti.
Forum