Başkan Joe Biden Cuma günü ABD Maliye Bakanlığı'na Rusya'nın savunma sanayisini güçlendirme çabalarını kolaylaştıran finans kuruluşlarını hedef alma yetkisi veren bir başkanlık kararnamesi imzaladı.
Yeni yaptırım yetkisi, Kremlin'in Ukrayna'da yaklaşık 22 ay süren çatışmaların ardından Rus ordusunun tükenen cephaneliğini yeniden doldurma çabasını engellemeyi amaçlıyor.
ABD tarafından yapılan bir değerlendirmeye göre Rusya halihazırda tanklar, insansız hava araçları ve füze sistemleri dahil 13 binden fazla askeri donanımını kaybetmiş durumda.
ABD kurumları tarafından yapılan incelemenin ardından karar ayrıca, Rusya'dan ithal edilen elmas ve deniz ürünlerine yönelik mevcut kısıtlamaların da sıkılaştırılmasını öngörüyor.
Maliye Bakanı Janet Yellen kararname ile ilgili yaptığı açıklamada, "Finansal kuruluşların, bilerek ya da bilmeyerek yaptırımları atlatma ve onlardan kaçınmanın kolaylaştırıcıları olmamak için her türlü çabayı göstermelerini bekliyoruz. Rusya'nın savaş mekanizmasına tedariki kolaylaştıran finans kuruluşlarına karşı kararlı ve etkili önlemler almak için bu yetkinin sağladığı yeni araçları kullanmakta tereddüt etmeyeceğiz" dedi.
Elmas ürünleri de hedefte
Bakan Yellen, açıklamasında, ABD'nin yaptırım ihlallerini engellemek için başlattığı geniş kapsamlı girişimin parçası olan başkanlık kararnamesinin, Washington'a, Rusya kaynaklı olan ancak üçüncü ülkelerde işlenen deniz ürünü ve elmas gibi ürünleri yasaklamasını da sağlayacağını kaydetti.
Kararname, bu ayın başında G7 ülkelerinin 1 Ocak 2024'ten itibaren geçerli olmak üzere Rus elmas ürünlerine doğrudan yasak getirilmesi kararını izliyor. G7 kararı uyarınca 1 Mart 2024 tarihinden itibaren de Rus ürünü değerli taşlara dolaylı kısıtlamalar getirilecek.
Amerikalı yetkililer, Amerika'nın sanayide kullanılmayan Rus elmaslarına doğrudan ithalat yasağını zaten getirdiğini, ancak yeni önlemin, başka ülkelerde işlenen Rusya kaynaklı elmasları da kapsayacağını kaydetti.
Washington’da Ukrayna’ya mali yardım görüşmeleri ne aşamada?
Rusya üzerindeki baskıyı arttırmaya yönelik bu son çaba, Biden ve G-7 liderlerinin Ukrayna'ya destek konusunu görüşmek üzere sanal olarak biraraya gelmelerinden sadece birkaç hafta sonra, Washington'da sonu görünmeyen bir savaşta Kiev'i desteklemenin maliyeti konusunda tartışmalar alevlenirken geldi.
Beyaz Saray, Ukrayna'ya daha fazla para aktarılmasını onaylamak için kilit Kongre üyeleri ile görüşmelere yoğunlaşmış durumda. Biden Ukrayna, İsrail ve diğer ulusal güvenlik öncelikleri için 110 milyar dolarlık savaş yardımı paketi önerdi. Cumhuriyetçi temsilciler, Beyaz Saray göçmenlik ve ABD-Meksika sınır politikalarında önemli değişiklikleri kabul edene kadar, fonu onaylamayı reddetti. Savunma Bakanlığı, Ukrayna'nın savunmasını desteklemek için mevcut fonların neredeyse tükendiğini açıkladı.
G-7 liderleri 6 Aralık'taki toplantının ardından yaptıkları açıklamada Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını sürdürmek için uluslararası finans sistemini kullanmasını engellemek için çalışacaklarını ve "Rus askeri tedarik ağlarını ve Rusya'nın makine, ekipman ve kilit donanımları edinmesine yardımcı olanları" hedef alacaklarını söyledi.
Rusya'nın savunma harcamaları 2023'ün ilk yarısında neredeyse yüzde 75 oranında arttı ve Moskova 2024’te de rekor askeri harcama yapma yolunda ilerliyor.
Maliye Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo Financial Times gazetesinde Cuma günü yayınlanan yazısında "Bu başkanlık kararnamesi kritik bir dönemeçte geliyor. Koalisyonumuz, Rusya ile hassas ticareti destekleyen bankalar için riskleri arttırarak ve yeni paravan şirketlere ve tedarik ağlarına yaptırım uygulamaya devam ederek Rusya'nın askeri lojistiğinin çarklarına çomak sokuyor" ifadelerini kullandı.
ABD ve müttefikleri Rusya’ya Ukrayna işgalinden beri çeşitli yaptırımlar uyguluyor
ABD, Avrupa Birliği ve İngiltere gibi müttefikleriyle birlikte 2022 yılı Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinden sonra Rusya'ya yaptırımlar uygulamaya başlamış ve Moskova üzerindeki baskıyı arttırmaya devam etmişti. Yaptırımlar Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'i, mali sektörü ve onlarca Rus oligarkı hedef alıyor.
Biden yönetiminden üst düzey yetkililer, yeni başkanlık kararnamesinin mali kuruluşlara ya Rus savunma sektörüne parça ya da mal göndermeyi durdurmak zorunda oldukları ya da ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalacakları mesajını açıkça ileteceğini kaydetti.
ABD, Rusya'ya uygulanan yaptırımları bertaraf etmeye çalışan firmaları art arda uyarmış ve Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye ve diğer ülkelerde Moskova'nın yaptırımlardan sakınmasına yardım etmekle suçlanan firmaları hedef almıştı.
Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer ülkelere giden üst düzey Amerikalı yetkililer, sözkonusu şirketleri, Amerikan yaptırımlarına tabi olan kuruluşlarla iş yapmaları halinde G7 piyasalarına erişimlerini kaybedebilecekleri yönünde uyarmıştı.
“Yaptırımlardan kaçmak için oluşturduğu ağlar hedef alınacak”
Üst düzey Amerikalı yetkililerden biri, Washington'un Rusya'ya karşı uygulamaya başladığı ilk yaptırımların ve ihracat kontrollerinin etkili olduğunu, Rus ekonomisinin şu anda, savaş öncesinde tahmin edilenden yüzde 5 daha küçük olduğunu ve yüzde 16'lık gösterge faiz oranıyla mücadele ettiğini söyledi.
Adının açıklanmaması şartıyla konuşan Amerikalı yetkili, yeni başkanlık kararnamesinin ABD Maliye Bakanlığı'na ve müttefiklerine, Moskova'nın paravan şirketler ve “kasti ve kasıtsız mali aracılar” vasıtasıyla bu yaptırımlardan kaçınmak için oluşturduğu ağları hedef almasını sağlayacağını kaydetti.
Üst düzey yetkililerden biri, “Bu şirketlerden bazılarını yaptırım kapsamına aldık, ancak bu şirketler ve Rusya'nın yaptırımlarımızdan kaçınma becerisi için nihai tıkanma noktası, mali sistemdir” dedi.
Yetkili, “Yeni kararname, bu kurumları hedef almamızı ve onlara çok net bir seçenek sunmamızı sağlayacak” şeklinde konuştu.
Yetkililer, kararnameyi ihlal eden herhangi bir Amerikan ve da Avrupa kuruluşu bulunmadığını, çoğu Amerikan ve Avrupa firmasının zaten Rusya'yla yaptıkları işlerin büyük bölümünü geri çektiğini söyledi.
Forum