Çin Komünist Partisi Dış İlişkiler Merkez Komisyonu Ofisi Direktörü Wang Yi, Endonezya'da yapılan Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) zirvesi çerçevesinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştü.
Wang Yi, bu hafta yapılan ve Amerika, Rusya, Avustralya, Japonya ve Hindistan gibi büyük ortak ülkelerin katılımıyla gerçekleşen zirvede Çin'i temsil ediyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, yaptığı açıklamada, Blinken ve Wang'in “samimi ve yapıcı” bir ortamda geçen görüşmesinde hem farklılıkları hem de olası işbirliği alanlarını ele aldıklarını kaydetti.
“Görüşme, Amerika’nın geniş kapsamlı birçok meseleye ilişkin çıkarlarına açıklık getirmek ve yanlış anlaşılma riskini azaltarak sorumluluk çerçevesinde rekabeti yönetmek için iletişim kanallarının açık kalması amacıyla yürütülen çabaların bir parçasıydı” diyen Miller ayrıca Blinken’in Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarı korumanın önemini de vurguladığını belirtti.
Wang ve Blinken, görüşmeleri öncesinde basına konuşmamıştı. Görüşme, Blinken'in Pekin'e yaptığı ziyaretin üzerinden bir ay geçmeden gerçekleşti. Bu ziyarette Çin ve Amerika, aralarındaki rekabetin çatışmaya dönüşmemesi amacıyla istikrara kavuşturulması üzerinde anlaşmış, ancak toplantıdan büyük bir gelişme çıkmamıştı.
Haziran'daki toplantıda hem Amerika hem de Çin, Tayvan meselesinden ticarete kadar tüm konulardaki tutumlarını değiştirmeyeceklerinin sinyalini vermişti.
Ancak uzmanlar, son dönemde yapılan görüşmeleri, Başkan Joe Biden ile Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping arasında yılın ilerleyen aylarında yapılabilecek bir zirvenin önünü açma çabaları olarak değerlendiriyor.
Wang-Lavrov görüşmesi
Çinli diplomat Wang bugün ayrıca Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile de görüştü.
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan Lavrov ve Wang arasında yapılan görüşmeye ilişkin açıklamada, “İki taraf, devlet başkanları tarafından varılan önemli uzlaşmayı izlemeli, yüksek seviyedeki görüşmeleri sürdürmeli, stratejik iletişim ve eşgüdümü güçlendirmeli” ifadeleri kullanıldı.
Myanmar ile iletişim
ASEAN zirvesi, bugün Myanmar'da devam eden krize de değinen bir bildiri üzerinde anlaşması beklenen Güneydoğu Asya ülkeleri dışişleri bakanlarının toplantısını izliyor.
Ancak bugün itibarıyla herhangi bir açıklama sinyali gelmedi. Gecikmenin nedeni netlik kazanmasa da bir ASEAN yetkilisi, nihai bildiri metni üzerinde çalışıldığını ve kısa sürede yayınlanacağını kaydetti.
ASEAN başkanı olan Endonezya dün üye ülkelerin dışişleri bakanlarını, Myanmar'da tırmanan şiddeti sona erdirme konusunda ortak tutum sergilemeye devam etmeye ve Myanmarlı askeri liderleri, 2021 yılı başındaki darbe sonrasında üzerinde anlaşılan beş maddeli barış planını uygulamaya çağırdı.
Myanmar'daki cuntaya karşı olan Malezya ise ASEAN'ı şiddet eylemleri dahil cuntanın giriştiği eylemleri sert bir dille kınaması çağrısında bulundu.
Malezya Dışişleri Bakanı Zambri Abdül Kadir, dün geç saatte yaptığı açıklamada, “ASEAN bakanlar toplantısının ortak bildirgesine bu konuda daha sert bir açıklamanın ilave edilmesi için ısrar ettim” dedi.
Cunta yetkilileri, şiddetin durdurulması ve kapsayıcı diyalogun başlatılmasını öngören plan üzerinde yeterli ilerleme sağlamadığı gerekçesiyle üst düzey ASEAN görüşmelerine dahil edilmemişti.
Bölgesel ayrışmalar göze çarpıyor
ASEAN ülkeleri içinde Myanmar'la ilgili anlaşmazlıklar, Tayland'ın geçen ay Myanmarlı askeri yetkilileri bir toplantıya davet etmesi üzerine baş göstermişti.
Birçok ASEAN üyesi toplantıya katılmamıştı. Ancak Tayland Dışişleri Bakanı Don Pramudwinai, ülkesinin sınırlar, ticaret ve mülteci meseleleri nedeniyle zorluklar yaşadığını kaydederek toplantıyı savunmuştu.
Tayland Dışişleri Bakanı dün, iki yıldan uzun süre önce ordu tarafından gözaltına alınan Myanmar'ın hapisteki eski lideri Aung San Suu Kyi'yle kısa süre önce görüştüğünü söyledi.
Myanmar'ın Suu Kyi'nin devrik hükümetine sadık olan isimlerden oluşan gölge hükümeti Ulusal Birlik, ASEAN'ı, tüm siyasi tutuklular serbest bırakılmadığı sürece cunta ile iletişime girmemesi konusunda uyardı.
Forum