Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, saldırı sonucu yıkılan barajın meydana getirdiği sel baskınının ardından Herson'a gitti. Bölgedeki dev barajın yıkılmasının ardından evler sular altında kalmıştı. Yüzlerce kişi mahsur kaldıkları çatılardan kurtarılıyor.
Drone görüntülerinde binaların yalnızca çatıları görülecek şekilde sular altında kaldığı anlaşılıyor. Bölge valisi 600 kilometrekarelik alanın sular altında olduğunu belirtti.
Barajın yıkılması Ukrayna'nın uzun süredir beklenen karşı taarruzuna hazırlandığı sırada geldi.
NBC haber kanalı üst düzey ordu mensupları ve cephe hattı yakınındaki bir askerin Ukrayna'nın uzun süredir beklenen taarruza başladığını söylediklerini aktardı.
Mahsur kalan kişilerin aileleri ve yakınları isimler, fotoğraflar ve GPS'ten alınan lokasyon bilgilerini çevrimiçi paylaşarak yetkililere ve gönüllülere çağrıda bulunuyor. Son olarak bir gönüllü grubunun koordinatörü Telegram mesajlaşma uygulamasından çağrıların daha acil hale geldiğini çünkü mahsur kalanların gıda ve sularının azaldığını belirtti.
Binlerce kişi bölgeyi terk etti
Rusya ve Ukrayna Sovyet döneminde yapılan hidroelektrik barajının yıkılmasından birbirlerini sorumlu tutuyor. Barajın yıkılmasının ardından Ukrayna'nın güneyindeki savaş bölgeleri Salı gününden itibaren sular altında kaldı, binlerce kişi bölgeyi terk etti.
Moskova ve Kiev bugün de birbirlerini bölgede halkı ve hayvanları halen yükselmekte olan sulardan kurtarmak için yürütülen çalışmalar sırasında kurtarma ekiplerine ateş açmakla suçladı.
Ukrayna Başsavcısı’na göre Ukrayna tarafının tahliye faaliyetleri sırasında Rus birliklerinin ateş açması sonucu baraja yaklaşık 60 kilometre mesafedeki Herson kentinde bir sivil hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.
Kremlin de benzer şekilde Rus kurtarma görevlilerinin faaliyetleri sırasında Ukrayna tarafından ateş açıldığını öne sürdü ancak delil sunmadı.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna güçlerinin gece saatlerinde Herson yakınındaki Zaporijya'daki cephe hattını aşma girişimlerine karşılık verilerek birliklerin geri püskürtüldüğünü kaydetti.
Reuters açıklamayı bağımsız olarak doğrulayamadı.
"Binlerce kişi içme suyundan yoksun kalacak"
Ukrayna, sellerin binlerce kişiyi içme suyundan yoksun bırakacağını, binlerce hektar tarım alanını kullanılamaz hale getireceğini ve en az 500 bin hektar alanın sulama olamayacağı için çölleşeceğini belirtti.
Uluslararası alanda selzedelere yardım edilmesi için hızla çalışılması gerektiğini belirten Zelenski, Herson'da yetkililerle acil toplandı. Herson, Moskova'nın ilhak ettiği ancak tam kontrol sağlayamadığı beş bölgeden biri.
Zelenski, hasarın tespit edilmesi, afetten etkilenenlerin zararının karşılanması için fon tahsis etmek, kayıpları telafi etmek için bir program geliştirmek veya Herson bölgesindeki işletmelerin yerini değiştirmenin önemli olduğunu söyledi.
Kremlin'den yapılan açıklamadaysa Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in bölgeyi ziyaret etmesinin planlanmadığı ancak durumu takip ettiği belirtildi.
Putin, Ukrayna'yı delil sunmaksızın batının isteğiyle barajı yıkmakla suçluyor.
Kiev tarafından ise birkaç ay önce yapılan açıklamada barajın kontrolunu işgalin erken zamanlarında ele geçiren Rus güçlerinin baraja mayın döşediği belirtilmiş ve Ukrayna güçlerinin karşı saldırı sırasında Dinyeper nehrini geçmesini önlemek için barajı havaya uçurabileceği kaydedilmişti.
Can kaybı sayısı henüz bilinmiyor
Sel nedeniyle kaç kişinin hayatını kaybettiği henüz bilinmiyor.
Herson'un Ukraynalı valisi Oleksandr Prokudin sel altında kalan bölgenin yüzde 68'inin Rusya işgalindeki Dinyeper nehrinin sol kıyısında olduğunu belirtti.
Açıklamada ortalama su yüksekliğinin 5,61 metre olduğu kaydedildi.
Tesisin işletmeci şirketi tarafından yapılan açıklamada Kakhova rezervuarında su seviyesinin tehlikeli derecede azaldığı ve bu durumun bölgedeki Zaporijya nükleer santralini ve diğer bölgeleri olumsuz etkileyebileceği belirtildi.
Birleşmiş Milletler atom enerjisi dairesi, Salı günkü açıklamasında Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya'nın birkaç ay daha reaktörlerini soğutmaya yetecek suya sahip olduğunu belirtti.
Mayınlar sular nedeniyle toprağın üstüne çıkarak sürüklendi
Ukraynalı ve Rus yetkililer ayrıca 15 ay süren savaş boyunca döşenen mayınların da toprağın üstüne çıktığı ve sel suları nedeniyle sürüklendiği uyarısında bulundu.
Kızılhaç yetkilisi Erik Tollefsen "Geçmişte tehlikenin nerede olduğunu biliyorduk. Şimdi bilmiyoruz" dedi ve mayınların gelecek uzun yıllar boyunca tehdit oluşturacağını ekledi.
İngiltere Savunma Bakanlığı günlük Ukrayna birifinginde cephenin birçok yerinde ağır çatışma olduğunu bildirdi ve Kiev'in birçok yerde avantajda olduğunu kaydetti.
Ukrayna ordusu Herson'un sel altında kalmasının Rus birliklerinin 15 kilometre çekilmesine ve Rus topçu atışının yarıya inmesine neden olduğunu bildirdi. Bu bilgileri paylaşan Reuters haber ajansı, savaş alanındaki durumu ise bağımsız olarak doğrulayamadığını belirtiyor.
Rusya, Ukrayna ordusunun bu değerlendirmesiyle ilgili yorum yapmadı.
