Sıfır COVID uygulaması nedeniyle vakaların zorla karantina merkezlerine gönderildiği ve benzeri katı uygulamaların tepki çektiği Çin'de pandeminin başlamasından üç yıl sonra ilk kez önlemler gevşetildi.
Çin'in katı önlemleri ülke genelinde protesto gösterilerine ve dünyanın ikinci büyük ekonomisinin gerilemesine neden olmuştu.
Protestoların başlıca nedeni ailelerin haftalarca gıda ve ilaca erişimleri olmadan tecrit edilmeleriydi.
Gevşetilen kurallar arasında hafif semptomlu kişilerin evde karantinada kalması ve iç seyahatte testlerin kaldırılması yer alıyor.
Sağlık kodu uygulaması kalkacak
Okullar, hastaneler ve yaşlı bakımevleri gibi "özel yerler" dışında ziyaretçilerden akıllı telefonlarında bulunan "sağlık kodu" istenmeyecek.
Bu sağlık kodları kişilerin virüs testlerinin ve yüksek riskli bölgelere seyahat edip etmediklerinin takip edilmesini sağlıyor.
Apartman ve ofis binalarını enfeksiyon durumunda mühürleme uygulaması ise devam edecek.
Mahallelerin tamamı kapatılmayacak
Hükümet kapatmaların kapsamının bütün mahalleler yerine apartman katı ya da binalara indirgeneceğini söyledi.
Salgın görülmeyen okulların da uzaktan eğitime son vererek birebir eğitime geçeceği açıklandı.
Ulusal Sağlık Komisyonu açıklamasında, "yerel yetkililer halkın hayatını, güvenliğini ve sağlığını korumak için sert ve ayrıntılı önlemler almalı ancak aynı zamanda epideminin ekonomik ve sosyal gelişime etkisini de en aza indirmeli" ifadelerini kullandı.
Sağlık yetkilileri ölümler ve tıbbi kaynakların yeterliliği konularında eğilimleri yakından izlemeye devam edeceklerini ve gerekli olması halinde daha katı önlemlere geri dönüleceği mesajını verdi.
Ulusal Sağlık Komisyonu tarafından açıklanan değişikliklerin bir kısmı protestoların ardından geçtiğimiz günlerde çeşitli kentlerde ve bölgelerde uygulanmaya başlamıştı.
Sert COVID önlemlerine karşı düzenlenen gösteriler Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in iktidara geldiği 2012'den bu yana en büyük protesto eylemleri olarak değerlendiriliyor.
Halk önlemlerin hafiflemesini coşkuyla karşıladı
Halk, Çin'in COVID-19'un 2019'da Wuhan'da ortaya çıkmasının ardından dünya sahnesine geri dönüşü olarak görülen bu adımı coşkuyla karşıladı.
Açıklama Çin'in sosyal medya platformu Weibo'nun en popüler konusu oldu. Halk milyonlarca kişinin ruh sağlığını tehdit eden politikaların ardından normale dönmeyi umuyor.
Weibo kullanıcılarından biri "Hayatlarımızın normale dönme zamanı, Çin'in de dünyaya dönme vakti geldi" dedi.
Çin neredeyse üç yıl boyunca, COVID-19 salgınıyla veba ya da kolerayla savaşır gibi mücadele etti. Bu yılın başında vakalar artınca bazı mahalleler bütünüyle, aylar boyunca kapatıldı.
Dozens of people also flocked to the Weibo account of Li Wenliang, a doctor in Wuhan who died in 2020 after sounding an early alarm about COVID-19 and whose last post has been an online haven for those looking to vent about personal woes and public policies.
Önlemlerin hafifletileceği haberinin yayılmasıyla kullanıcılar, Wuhan'da 2020 yılında COVID-19 pandemisiyle ilgili dünyayı ilk kez uyaran ve ardından hayatını şaibeli şekilde kaybeden Doktor Li Wenliang'ın Weibo hesabına akın etti.
Bu hesap kamu politikaları ve kişisel sorunları hakkında konuşmak isteyenler için çevrimiçi alanı olmuş durumda.
Bir yorumcu, "Atlattık doktor, yeniden özgür olacağız" derken, bir diğeri "Gün ışığı göründü" diye yazdı.
Şanghay ev karantinası önlemlerini yürürlüğe koyacağını ve kente girenlere uygulanan yasakların kaldırılacağını açıklayan ilk yer oldu.
Şanghay'daki eğlence parkı Disneyland de yarın kapılarını ziyaretçilere yeniden açmaya hazırlanıyor.
Ekonomide canlanma beklentisi
Bazı yatırımcılar da değişimin Çin'in yavaşlayan ekonomisini ve gerileyen para birimini canlandırabileceğini, küresel büyümeyi destekleyebileceğini söyledi.
Pinpoint Varlık Yönetimi başekonomisti Zhiwei Zhang, bu değişimin büyük bir adım olduğu yorumunu yaptı ve Çin'in 2023'ten geçe kalmadan sınırlarını tamamen açmasını umduğunu belirtti.
Çin'deki yabancı şirketler de değişikliklerin daha büyük açılmaya işaret ediyor olmasını umuyor.
Çin Amerikan Ticaret Odası Başkanı Colm Rafferty, "Buradaki iş çevresinin şirketlerin normal faaliyetlerine dönebildikleri daha öngörülür bir düzeye dönmesine ihtiyacımız var" diye konuştu.
Ancak Ulusal Sağlık Komisyonu Sözcüsü Mi Feng, düzenlediği basın toplantısında iç seyahatle ilgili tüm değişikliklerin kademeli olacağını söyledi.
Değişiklikler COVID-19'a karşı verdiği amansız mücadeleyi en önemli başarılarından biri olarak gören Çin Cumhurbaşkanı Xi'nin başkanlık ettiği Komünist Parti Politbüro toplantısının ardından açıklandı.
Bunun temel bir tutum değişikliğine işaret edip etmediği net olmamakla birlikte, son tedbirlerin uygulamaya konulmasının ardından düzenlenen basın toplantılarında sağlık yetkilileri, tüm enfeksiyonları ortadan kaldırmak yerine salgınla mücadele tedbirlerinin "dinamik optimizasyonunu" vurguladılar.
Çin'de Pekin'in ve Şanghay'ın da aralarında olduğu büyük kentlere geçen ay başlayan protesto gösterileri hakim olmuştu. Bu gösteriler yoğun polis varlığına ve müdahalesine rağmen yayılmıştı. Gösteriler karşısında birçok yerde önlemler hafifletilmeye başlanmıştı.
Yetkililer gösterilerle bugün veya önceden açıklanan değişikliklerin hiçbiri arasında bağlantı kurmadı.
Ancak yetkililerin virüsün oluşturduğu sağlık riskleri konusundaki tonu yumuşamış görünüyor. Bunun Çin'i bir yıldan uzun süredir diğer ülkelerin benimsediği kısıtlamaları azaltma ve virüsle birlikte yaşamayı öğrenme noktasına getirmesi umuluyor.
Savunmasız gruplar için risk artacak kaygısı
Ancak önlemlerin hafifletilmesi, özellikle aşısız yaşlılar olmak üzere bazı hassas grupların Pekin'in katı politikasıyla kontrol altında tutulan virüse karşı kendilerini daha savunmasız hissetmelerine neden olacağı sanılıyor.
Öksürük şurubu ve ateş düşürücü satın almak isteyen birçok kişi şimdiden eczaneleri doldurdu.
Pekin Gıda ve İlaç Yönetimi, halka ilaçları orantılı satın almaları ve stoklama yapmamaları çağrısı yaptı.
Yeni COVID dalgası bekleniyor
Çin'de kısıtlamalar vaka sayılarını düşük tuttu ancak bu aynı zamanda doğal bağışıklığın da düşük kaldığı anlamına geliyor. Bu da vakaların fırlaması durumunda yeniden açılma planlarında geri adım atılmasına neden olabilir.
Çin Hastalık Kontrol Merkezi eski yetkilisi Feng Zijian, China Youth Daily gazetesine yaptığı açıklamada hastalık düzeyi istikrara kavuşmadan önce Çin nüfusunun yüzde 60'ının ilk büyük dalgada hastalığa yakalanabileceğini söyledi.
Feng Zijian, "Nihai olarak halkın yüzde 80-90'ı enfekte olacak" diye konuştu.
Hükümet geçen yıl yaşlıları aşılamak için bir kampanya başlatmıştı. Sağlık uzmanları bu kampanyanın Çin'in yurtdışından gelenlere yönelik kısıtlamaları kaldırana kadar tamamlanması gerektiği görüşünde.
Ayrıca Komünist Parti'nin Çin'in hastane sistemini de yeni bir dalgayı kaldırabilecek şekilde iyileştirmesi gerektiği belirtiliyor.
Son olarak Çin'de Ekim ayında vakalarda yeni bir artış yaşandı. Hükümet bugün 25 bin 231 yeni vaka açıkladı, bunların 20 bin 912'sinin asemptomatik olduğu belirtildi.
Xi'nin hükümeti sıfır COVID uygulamasını Çin'in sisteminin ABD ve Batı ülkelerininkine göre üstünlüğünün kanıtı olarak benimsemişti. Çin'de pandeminin başlamasından bu yana ölü sayısı 5 bin 235. ABD'de ise bu sayı 1 milyon 100 bin.
