Ekim ayında yavaşlayan küresel talep ve doların dünya piyasalarında yerini güçlendirmesiyle, ihracatının son yedi ayın en düşük seviyesine inmesi, ABD'de ticaret açığının sert biçimde artmasına neden oldu.
Ancak Ticaret Bakanlığı'nın bugün yayınlanan raporu, tüketici harcamalarından işgücü piyasasına ekonomideki son olumlu haberlerin ardından yılın dördüncü çeyreğine güçlü başlandığı algısını değiştirmedi.
Dış ticaret açığı yüzde 5,4 artarak 78,2 milyar dolar oldu. Ticaret açığında iki ay üst üste yaşanan artış, kısmen ilaç ticaretindeki değişimden kaynaklandı. Bu ürünlerin ihracatı keskin bir şekilde düştü ve ithalatı arttı.
İhracat yüzde 0,7 düşerek 256,6 milyar dolar olurken, mal sevkiyatı yüzde 2,1 düşüşle 176,0 milyar dolar ile Mart ayından bu yana en düşük seviyesini gördü.
Endüstriyel malzeme ihracatında ise büyük ölçüde doğalgaz ve diğer petrol ürünlerinden kaynaklanan düşüşler yaşandı. Ancak ham petrol ihracatı 1,6 milyar dolar arttı.
İlaç ürünlerindeki 2,2 milyar dolarlık düşüşün etkisiyle tüketim ürünleri ihracatı düştü. Gıda ihracatı, soya fasulyesine talebin etkisiyle yükseldi. Sermaye malları ihracatı rekor seviyeye çıktı.
Hizmet ihracatı, seyahat, ulaşım ve diğer hizmetlerin etkisiyle 1,8 milyar dolar artarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 80,6 milyar dolara çıktı.
Doların güçlenmesi küresel piyasadaki ABD ürünlerini olumsuz etkiliyor
Merkez Bankası'nın (FED) enflasyonla mücadelede 1980'lerden bu yana en hızlı faiz artışı döngüsünün sonucu olarak dolar, Aralık 2021'in sonundan itibaren ABD'nin ana ticaret ortaklarının para birimleri karşısında, yüzde 11'den fazla değer kazandı.
Bu ay itibariyle dolar, 2021'in sonuna göre ticaret ağırlıklı olarak yüzde 5,9 değer kazandı.
Doların güçlenmesi ABD'de üretilen malların küresel piyasalarda daha az rekabet edebilmesine neden oluyor. Küresel merkez bankalarının para politikalarını sıkılaştırması da talebi azaltıyor.
İthalat arttı
İthalat yüzde 0,6 artışla 334,8 milyar dolara çıktı. Mal ithalatı yüzde 0,9 artışla 275,6 milyar dolara ulaştı. Bunların başını endüstriyel malzemeler çekti.
Otomotiv araçlarının, parçalarının ve motorlarının ithalatı rekor seviyeye çıktı.
Ancak tüketici mallarının ithalatı azaldı. Bunda cep telefonları ve diğer ev eşyalarıyla, oyuncaklar ve spor eşyaları etkili oldu. İlaç maddelerinin ithalatı yüzde 2,7 milyar dolar arttı.
Tüketim malı ithalatındaki genel düşüş, artan borçlanma maliyetleri nedeniyle mal talebindeki yavaşlamayla paralel gidiyor. Harcamalar da hizmetlere kayıyor. Çin'de COVID-19'dan kaynaklanan sert kapanmaların, Apple'ın yeni iPhone üretiminin aksamasına neden olması piyasada iPhone kıtlığına yol açmıştı.
Hizmet ithalatı, taşımacılıktaki düşüşün etkisiyle 0,2 milyar dolar düşerek 59,2 milyar dolara geriledi. Ancak seyahat hizmetleri, telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri gibi alanlarda artış oldu.
Enflasyondan arındırılmış ürün ticareti açığı Ekim'de 8,3 milyar dolar artarak 112,6 milyar dolara yükseldi. Reel ürün ihracatı denilen bu ihracat 4 milyar dolar azalarak 158,4 milyar dolara geriledi. Reel ürün ithalatı ise 4,3 milyar dolar artarak 271,0 milyar dolara çıktı.
Ticaret açığının daha az olması ekonominin yıllık 2,9 büyüme hızına üçüncü çeyrekte yüzde 2,93 puan katkı sağlamıştı. Dördüncü çeyrek için büyüme tahminleri yüzde 3,4'e kadar çıkıyor.