İSTANBUL - Türkiye’de artan yurt ve ev kiraları özellikle büyük şehirlerde üniversite kazanan öğrenci ve ailelerini zora sokuyor.
Devlet yurtlarının sayısının ve kapasitesinin az olması ve özel yurt fiyatlarının bu yıl iki katına çıkması, aileleri çaresiz bırakıyor.
VOA Türkçe’nin konuştuğu öğrenciler ve aileler, devlet yurtlarına başvuru yaptıklarını, ancak şanslarının düşük olduğunu ifade ediyor. Yurt yöneticileri ise özel yurtların fiyatlarının bu yıl iki katına çıktığına dikkat çekiyor.
Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre, 2019-2020 eğitim ve öğretim döneminde Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü'ne (KYK) bağlı 793 yurt bulunuyordu. 2020-2021 döneminde gelindiğinde ise bu sayı 773’e geriledi.
Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre 2016’dan bu yana yurt sayısında kayda değer bir artış yok. Devlet yurtlarının sayısı özel yurtlara göre yıllar içinde daha az oranda artmış durumda.
22 Ağustos’ta başlayan ve 26 Ağustos’ta sona erecek olan üniversite kayıtları için İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampüsü önünde bekleyen öğrenci yakınları, KYK yurtlarının sayısının yetersiz olması sebebiyle çocuklarını devlet yurtlarına yerleştirememe endişesi taşıdıklarını söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan aileler, özel yurt ve ev kiralarının da çok yüksek olduğunu ifade etti.
“Özel yurt ya da kiralık eve verecek bütçemiz yok”
Eczacılık bölümünü kazanan kızının okul kaydını yaptırmak için Trabzon’dan İstanbul’a gelen Kadir Sekban, maddi nedenlerden dolayı özel yurt ya da kiralık ev tutmayı düşünmediklerini söyledi.
Sekban, “Belediyenin yurtlarına müracaat ediyoruz. KYK başvuruları henüz açılmadı, ona da müracaat edeceğiz. Ama özel yurtları düşünmüyoruz. Çünkü ona verecek bütçe yetişmeyebilir. Kira da düşünemeyiz. Çünkü İstanbul'da ev fiyatları çok yüksek. En son arkadaşım 6 bin TL’ye ev tuttu. 15 bin TL bile isteyenler var. Tutacak durumda değiliz” diye konuştu.
“KYK yurtlarının çıkma ihtimali düşük”
Malatya’da yaşayan Nazmiye ve Hamza Çalışkan çifti, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni kazanan kızlarının hem kaydını yaptırmak hem de kalacak bir yer bulmak için 3 gün önce İstanbul’a gelmiş.
KYK yurtlarının çıkma ihtimalini düşük gören anne Nazmiye Çalışkan, şartlarını zorlayarak çocuklarını özel bir yurda yerleştirdiklerini söyledi.
“Maaşımızın birini kızımıza ayıracağız”
Baba Hamza Çalışkan da tek başına çalışması durumunda kızlarını İstanbul’da okuması için göndermeye gücünün yetmeyeceğini belirtti.
Çalışkan, “Eşimle birlikte devlet memuru olarak çalışıyoruz. Maaşımızın birini kızımıza ayıracağız. Öteki ile de idare etmeye çalışacağız. Başka çaremiz yok” şeklinde konuştu.
“Ev kiralamak isterdim ama çok pahalı”
Hale Sekban, Trabzon’dan geldiğini, eczacılık fakültesine kayıt yaptıracağını belirterek, her öğrencinin yurt yerine kiralık evde kalmayı isteyeceğini ancak ev fiyatlarının yüksek olması sebebiyle kendisinin devlet yurdunda kalmayı tercih etmek zorunda olduğunu dile getirdi.
Sekban, “Herkes evde kalmak ister ama fiyatlardan dolayı kesinlikle yurtta kalmayı tercih ederim. Çünkü çok pahalı. Bir de sadece kirayı karşılasam bile. Bunun elektriği, suyu, market alışverişi var. Çok zor ve sıkıntılı” diye konuştu.
“KYK çıksın diye dua edeceğiz”
Aydın’dan İstanbul’a oğlunun üniversite kaydı için geldiğini kaydeden Gül Ulukaya, İstanbul’daki ev kiralarının Aydın’a göre 4 kat daha pahalı olduğunu ifade etti.
Ulukaya, “Aydın gibi bir yerde yaşadığım için burada kiralar 3-4 misli diyebilirim. Tabii ki ilk amacımız devletin bize tanıdığı KYK hakkı olacak. O da çıkarsa diye dua edeceğiz artık. Birazcık işimiz şansa kalıyor gibi. Yine özel yurt arayışımız da olacak ama çok paralar gerektirecek bir yurt olmayacak” dedi.
İstanbul Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’ne kaydını yaptıran Kaya Kılınç ise, sadece İstanbul değil Türkiye’nin her noktasında artık okumanın mali açıdan zor olduğunu ifade etti. Kılınç, “Türkiye'nin her bir yerinde okumak beni aslında ürküten bir durum. Tabii İstanbul bu diğer şehirlere göre bir tık daha pahalı. Barınma anlamında da çok zor” diye konuştu.
“Okullara yakın merkezlerde yurtlar inşa edilmeli”
Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü 1. sınıf öğrencisi Zeynep Tüzel, kirası daha düşük olması sebebiyle Sancaktepe’de ev tuttuklarını anlattı. Tüzel, “İstanbul yorucu bir şehir, özellikle alışık değilseniz. Dolayısıyla dışarıdan gelen öğrencilerin yurt gibi bir imkana gerçekten ihtiyacı var. Özellikle okullara yakın merkezi yerlerde. Türkiye’de yatırım imkanları çok limitli deyip eski bahanelerin arkasına sığınmak hiç kimseye bir katkıda bulunmayacaktır. Dolayısıyla bir yerden başlamak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Şehirlere göre fiyatlar değişkenlik gösterse de İstanbul gibi büyükşehirlerde özel yurt kiralarının aylık 3 bin 500 ila 10 bin TL arasında olduğu belirten yurt işletmecileri ise fiyatların daha da artabileceği uyarısında bulunuyor.
“Yurt fiyatları 2 kat arttı”
Fatih’te özel bir öğrenci yurdunun müdürü olan Ahmet Gürsoy, maliyetlerin yükselmesi nedeniyle fiyatların geçen yıla oranla 2 kat arttığını söyledi.
Gürsoy, “Yurt binaları genelde kira olduğu için kiralarımız, çalışanların maaşları, genel faturalar, doğalgaz, elektrik gibi bütün giderler iki kat arttığı için otomatikman fiyatlar da iki kat arttı. İstanbul'da özel yurtlar için aylık 3 bin 500 lira başlangıç seviyesi diyebilirim. Bu fiyatlar 10 binlere kadar çıkıyor”dedi.
Yurtların ekonomik anlamda önlerini çok net göremediğini de kaydeden Gürsoy, fiyat artışlarından çok etkilenmemek için zam yapabilmek için normalde öğrencilerle 1 yıl üzerinden yapılan sözleşmelerin 6 aylık yapılmaya başlayabileceğini de sözlerine ekledi.
