Erişilebilirlik

Batılı Ülkeler IAEA’nın İran’a Baskı Uygulamasını İstiyor


Reuters haber ajansının ulaştığı bir taslak karar metnine göre ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya, Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi (IAEA) yönetim kurulundan ülkede bulunan uranyum parçacıklarının kökeniyle ilgili soruları yanıtlaması için İran’a baskı yapmasını istiyor.

Bu hamlenin, genellikle bu tür kararlara tepki gösteren İran'ı kızdırması muhtemel. Karar, 2015’te İran’la imzalanan nükleer anlaşmayı (JCPOA) canlandırma çabalarına zarar verebilir. İran ile ABD arasında anlaşmayı yeniden canlandırmayı hedefleyen dolaylı görüşmeler şimdiden durmuş durumda.

İran Dışişleri Bakanlığı, gelecek haftaki IAEA yönetim kurulu toplantısında alınacak herhangi bir "yapıcı olmayan eylem kararına" yanıt vereceğini açıkladı.

İran her ne kadar nükleer programının tamamen barışçı olduğunu söylese de, Batılı güçler Tahran’ın nükleer silah üretme kabiliyetine yaklaştığını söylüyor.

Batılı güçler, Viyana’daki JCPOA’yi canlandırma görüşmelerini raydan çıkarmaktan kaçınmak için IAEA’nın 35 ülkenin temsil edildiği yönetim kurulunun önceki üç aylık toplantılarına bir taslak karar metni sunmayı ertelemişti.

Ancak Viyana’daki görüşmeler Mart ayından beri ilerlemiyor.

Mart ayında Viyana’daki görüşmelerde taraflar, çözümlenmemiş sorunları giderme amacıyla görüşmeleri yeniden başlatmak konusunda anlaşmışlardı.

IAEA'nın bu hafta üye ülkelere İran'ın bildirilmemiş üç bölgede bulunan parçacıklar hakkında güvenilir cevaplar vermediğini söylemesinden bu yana Tahran’ın nükleer programına ilişkinsorun artık doruk noktasına ulaştı.

IAEA yönetim kurulu, bugün üye devletlere gönderilen taslak karar metninde "İran'ı yasal yükümlülüklerini yerine getirmek için acilen harekete geçmeye ve IAEA genel direktörünün tüm bekleyen güvenlik önlemlerini açıklığa kavuşturmak ve çözmek için daha fazla diyalog teklifini derhal kabul etmeye çağırıyor" ifadelerini kullandı.

Reuters’ın ulaştığı bu 31 Mayıs tarihli bu metnin hangi ülkeler tarafından hazırlandığı açık değil.

Reuters’a konuşan iki diplomat, metnin ABD ve E3 ülkeleri olarak bilinen Fransa, İngiltere ve Almanya tarafından hazırlandığını söyledi.

Taslak metin önümüzdeki Pazartesi başlayacak toplantı için henüz resmi olarak paylaşılmadı.

IAEA yönetim kurulu üyeleri karar taslağı metnini itirazsız kabul edebilir veya oylamaya sunabilir. Metnin üzerinde kurula sunulmadan önce değişiklik yapılması muhtemel.

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sayid Hatipzade bakanlığın Telegram kanalında, "IAEA yönetim kurulu tarafından herhangi bir yapıcı olmayan eyleme doğal olarak güçlü ve uygun bir şekilde yanıt vereceğiz" dedi.

XS
SM
MD
LG