Çin, ABD’nin Pekin’de yapılacak Kış Olimpiyatları’nı diplomatik boykot kararının ‘‘bedelini ödeyeceğini’’ söyledi.
Beyaz Saray hafta başında, ABD yönetimi yetkililerinin Kış Olimpiyatları’nı, Çin’in insan hakları ihlalleri nedeniyle boykot edeceklerini ancak Amerikalı atletlerin yarışmakta özgür olduklarınıaçıklamıştı.
ABD’nin Kış Olimpiyatları boykotu bir süredir bazı Kongre üyeleri ve insan hakları savunucusu gruplar tarafından teşvik ediliyordu.
ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping arasında geçen ay yapılan video görüşmesiyle, ikili ilişkilerin istikrara kavuşması umuluyordu.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian 2008 Yaz Olimpiyatları’na da ev sahipliği yapan Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, boykota karşı çıktıklarını ve ‘‘kararlı karşı önlemler’’ alacağını bildirdi.
Sözcü ‘‘ABD hatalı davranışlarının bedelini ödeyecek. Bekleyelim ve görelim’’ dedi ancak Çin’in atacağı adımlarla ilgili ayrıntı vermedi.
ABD’ye politikayı spordan uzak tutma çağrısı
ABD, Los Angeles’ta yapılacak 2028 Yaz Olimpiyatları’na ev sahipliği yapacak ve 2030 Kış Olimpiyatları’nın Salt Lake City’de yapılması için başvuruda bulunacak.
Çin’in ABD’de yapılacak olimpiyat oyunlarını diplomatik olarak boykot edip etmeyeceği sorulduğunda Zhao, ABD’nin boykotunun sportif paylaşım ve işbirliğinin temeline zarar verdiğini söyledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao, ABD’ye politikayı spordan uzak tutma çağrısı yaptı ve boykot eyleminin Olimpiyatlar’ın prensibine aykırı olduğunu söyledi.
Biden yönetimi boykotun nedeni olarak Çin’in batısındaki Şincan eyaletinde Müslüman azınlığa soykırım uygulanmasını gösteriyor. Çin ise insan hakları ihlalleri iddialarını reddediyor.
George W. Bush, 2004 yılında Salt Lake City'de ev sahibi olarak Olimpiyatlar’ın açılış törenine katılan son ABD başkanıydı. Güney Kore'nin tatil beldesi Pyeongchang'da yapılan 2018 Kış Olimpiyatları’na ise Başkan Yardımcısı Mike Pence katılmıştı.
Diplomatik boykota başka ülkeler katılacak mı?
ABD’nin diplomatik boykotuna başka ülkelerin katılıp katılmayacağı bilinmiyor ancak Dışişleri Bakanı Antony Blinken müttefiklerle ortak bir yaklaşım geliştirmek için yapılan temasların sürdüğünü belirtti.
Kanada Dışişleri Bakanlığı Çin’deki insan hakları ihlalleri haberlerinden büyük rahatsızlık duyduğunu, konuyu ortaklar ve müttefiklerle görüşeceklerini kaydetti.
Avustralya, İngiltere ve Japonya ise henüz karar vermediklerini bildirdi.
Yeni Zelanda Başbakan Yardımcısı Grant Robertson ülkesinin hükümet yetkililerini Pekin Kış Olimpiyatları’na göndermeyeceğini; ancak bu kararın ABD’nin boykot kararından önce, pandemi önlemleri nedeniyle alındığını söyledi.
Avrupa Birliği Dış Eylem Hizmetleri Genel Sekreteri Stefano Sannino ise boykotların üye ülkelerin kendilerini ilgilendirdiğini ve AB’nin ortak bir politikası olmadığını söylemişti.
Şu ana kadar Pekin Kış Olimpiyatları davetiyesini kabul eden tek büyük ülke lideri Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin oldu.
Bazı siyasi uzmanlar boykotun olimpiyatlar için büyük tehdit oluşturmadığını; ancak Pekin için misilleme tehditlerini körükleyen bir prestij meselesi olduğunu söylüyor.
Öte yandan diplomatik boykotun olimpiyat sponsorlarını zor durumda bıraktığı da konuşuluyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, hükümetin özel sektöre kurallar dayatamayacağını ancak firmaların Şincan’da yaşananlar konusunda bilinçli davranması gerektiğini belirtti.
Comcast’in sahibi olduğu NBCUniversal kanalı da Kış Olimpiyatları’nı planlandığı gibi yayınlayacağını bildirdi.
