ABD sadece iki hafta içinde tarihi bir temerrüt riskiyle karşı karşıya kalacak. Başkan Joe Biden Pazartesi günü Cumhuriyetçiler borç limitini yükseltmek için yapılacak oylamada Demokratlar’a katılmadıkça, hükümetin 28,4 trilyon dolarlık borç sınırını aşmayacağını garanti edemeyeceğini söyledi.
Senato azınlık lideri Mitch McConnell liderliğindeki Cumhuriyetçiler son haftalarda borçlanma tavanını yükseltmek için sunulan tasarıları, iki kez reddetti.
Cumhuriyetçiler, Demokratlar'ın tek başına hareket etmek için ‘’bütçe uzlaşma yöntemi’’ olarak bilinen bir parlamento hamlesini kullanabileceğini söylüyor. Kıdemli Demokratlar ise bu yaklaşımı desteklemiyor
Biden, Beyaz Saray’da gazetecilere yaptığı açıklamada Cumhuriyetçiler’in izlediği yol için ‘‘Amerikan ekonomisiyle Rus ruleti oynamak’’ benzetmesini yaptı ve ‘‘Bu yaptıkları bence çok sorumsuz ve tehlikeli’’ dedi. Biden, ‘‘Borçlanma sınırını arttırmak zaten borçlu olduğumuz şeyi ödemek demektir, bu yeni bir şey değil’’ diye konuştu.
Biden, ‘‘ABD’nin borçlanma sınırını aşmayacağının garantisini verebilir misiniz?’’ sorusu karşısında ise ‘‘Hayır’’ yanıtını verdi.
Temsilciler Meclisi, 2022'nin sonuna kadar Hazine borçlanmasının sınırını askıya alan bir yasa tasarısını, geçen ayın sonlarında Senato'ya göndermişti. Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer'ın bu hafta bu tasarıyı oylamaya sunması bekleniyordu.
Yellen uyarmıştı
Maliye Bakanı Janet Yellen geçen hafta Kongre üyelerini ABD hükümetinin federal borçlanma kapasitesinin 18 Ekim'e kadar dolmasına yakın olduğu konusunda uyarmıştı.
Borç sınırının aşılmasının önüne geçilememesinin büyük ekonomik bedellerle sonlanmasından endişe ediliyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's geçen ay, bu konuda harekete geçilmemesinin ekonomik faaliyetlerde yaklaşık yüzde 4'lük bir düşüşe, yaklaşık 6 milyon iş kaybına, yüzde 9'a yakın işsizlik oranına, 15 trilyon doları piyasadan silebilecek bir hisse senedi satışına, mortgage faiz oranlarının, tüketici kredilerinin ve ticaret borçlarının yükselmesine neden olabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.
Demokratlar, borcu arttıran büyük vergi indirimlerine karşı çıksalar da Cumhuriyetçi Donald Trump yönetimi sırasında borç sınırını yükseltmek için oy kullandıklarını hatırlatıyorlar.
‘‘Son 4 yılda 8 trilyon dolar yeni borç eklendi’’
Borçlanma sınırının yükseltilmesinin genellikle partilerüstü bir adım olduğunu ve öyle kalması gerektiğini söyleyen Biden, borçlanma tavanının yükseltilmek zorunda kalmasından Trump yönetimi döneminin sorumsuz vergi ve harcama politikalarını sorumlu tuttu.
Biden, son dört yılda ABD’nin yaklaşık 8 trilyon dolar yeni borcun altına girdiğini, bunun ödenmemiş borcun dörtte birinden fazlası olduğunu söyledi.
Biden, ‘‘Trump döneminde Kongre’deki Cumhuriyetçiler Demokratlar’ın desteğiyle borç sınırını üç kez arttırdı” dedi.
McConnell Biden’a Pazartesi günü yazdığı açık mektupta "Senato’daki Demokratlar’ın borç limiti arttırma tasarısını geçirmek için hiçbir biçimde Cumhuriyetçiler’in işbirliğine ihtiyacı yok" dedi.
McConnell mektubunda Demokratlar’ın 51 oy ile salt çoğunluğu geçmesini sağlayacak uzlaşma yöntemini kullanarak tasarıyı geçirebilecekleri şeklindeki söylemini yineledi.
Schumer, Senato'nun hafta sonu boyunca çalışmasının gerekeceğini ve borç limitinin yükseltilmesi konusunda ilerleme kaydedilememesi halinde gelecek hafta tatile gireceğini söyledi.
Reuters haber ajansına konuşan bir kaynağa göre geçen hafta, Senato’nun partiler üstü mevzuat danışmanı Elizabeth MacDonough, Schumer'ın uzlaşma sürecini Senato Genel Kurulu’na bir borç sınırı tasarısını getirmek için kullanabileceğine karar vermişti.
Biden sosyal hizmetleri genişleten ve Demokratlar’ın şu anda geliştirmekte olduğu iklim değişikliğini ele alan iç gündemini de kapsayan trilyonlarca dolarlık tasarıyı da Kongre gündemine taşımayı hedefliyor.
