İranlı yetkililer Natanz’daki nükleer tesisi hedef alan sanal sabotajdan İsrail’i sorumlu tuttu.
Natanz’daki nükleer tesiste uranyum zenginleştirmek için kullanılan santrifüjlerin hasar gördüğü saldırıyla ilgili olarak İsaril’den resmi bir açıklama gelmiş değil. Ancak İsrail basını, tesisin elektrik sistemine İsrail’in siber saldırı düzenlediği yolunda haberler yayınladı.
Saldırı ve sonrasında İran Dışişleri Bakanlığı’ndan İsrail’e yönelik yapılan suçlamanın, İran’ın nükleer programıyla ilgili Viyana’da yürütülen uluslararası müzakerelere gölge düşürmesinden endişe duyuluyor.
Diğer taraftan, dün ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile görüşen İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, nükleer anlaşmanın yeniden etkin bir şekilde uygulamaya konulması için gereken herşeyi yapma vaadinde bulundu.
İsrail ziyareti sırasında Nevatim Hava Üssü’nde düzenlenen basın toplantısında konuşan ABD’li Bakan Austin, Natanz’daki saldırının Başkan Joe Biden yönetiminin nükleer anlaşmayla ilgili İran’la yeniden diyaloğa girme çabasını olumsuz etkileyip-etkilemeyeceği sorusuna, “Çabalarımız devam edecek” şeklinde yanıt verdi.
Dün Natanz’daki nükleer tesiste tam olarak ne yaşandığı henüz bilinmiyor. Ancak İranlı yetkililer elektrik şebekesine bağlı olarak bir kesinti yaşandığını belirtti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Katipzade konuyla ilgili olarak, “Natanz’da olanlar karşısındaki yanıt, İsrail’den intikam almaktır. İsrail yanıtı kendi yoluyla almış olacak” ifadelerini kullandı.
Katipzade açıklamasında, uranyum zenginleştirilmede kullanılan IR-1 santrifüjlerinin saldırı sonucu zarar gördüğünü söyledi ancak ayrıntı vermedi. İran devlet televizyon kanalından da henüz tesisten görüntü yayınlanmadı.
İran Devrim Muhafızları eski komutanlarından Muhsin Rezai ise Twitter üzerinden paylaştığı mesajında, saldırının tesiste yangına da sebep olduğunu ileri sürerek güvenlik önlemlerinin arttırılması çağrısında bulundu. Dün yaşananların, Natanz’daki tesise bir yıl içinde düzenlenen ikinci saldırı olduğunu hatırlatan Rezai, bunun tesise yönelik “ciddi bir sızma sorunu” olduğunun göstergesi olduğuna vurgu yaptı.
“İran intikamını alacak”
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif de tesisin daha ileri teknoloji makinelerde donatılarak yeniden inşa edileceğini söyledi. Zarif’in, bu sayede İran’ın daha çabuk bir şekilde uranyum üreteceği yönündeki iddiası ise nükleer anlaşmayla ilgili mevcut sorunların daha da karmaşık bir hal alabileceği anlamına geliyor.
İran devlet haber ajansı IRNA’da yayınlanan habere göre Zarif, “Siyonistler, İranlılar’ın yaptırımları kaldırtma konusunda başarılı bir yol izlemeleri nedeniyle İran’dan intikam almak istedi. Ama buna izin vermeyiz ve Siyonistler’in bu eylemi karşısında intikam alacağız” şeklinde konuştu.
İran’ın sivil nükleer programından sorumlu üst düzey yetkili Ali Ekber Salihi de bugün yaptığı açıklamada saldırının tesiste uranyum zenginleştirilmesini durdurmadığını, bir acil durum jeneratörünün devreye sokulduğunu belirtti.
İran’ın nükleer faaliyetlerinin askeri amaçlı olup olmadığını denetleyen, Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi (IAEA) de daha önce yayınladığı bir açıklamada, kurum yetkililerinin Natanz’daki elektrik kesintisiyle ilgili basında yer alan haberlerin farkında oldukları ve İranlı yetkililerle bununla ilgili olarak görüştükleri kaydedildi. IAEA’in açıklamasında başka ayrıntıya yer verilmedi.
Daha önce de saldırıların hedefi olan İran’ın Natanz nükleer tesisine 2010 yılında da, ABD-İsrail ortak yapımı olduğu tahmin edilen Stuxnet adlı bilgisayar virüsüyle siber saldırı düzenlenmişti.
Tesiste geçen yıl Temmuz ayında da beklenmedik bir patlama yaşandı. Bu saldırının da sabotaj olduğunu ileri süren İranlı yetkililer, Kasım ayında ülkenin en kıdemli nükleer araştırmacısının öldürülmesinden de İsrail’i sorumlu tutuyor.
Natanz’da dün yaşanan olayla ilgili olarak İsrail’de çeşitli basın kuruluşlarında, İsrail’in siber saldırısı sonucu tesiste elektrik kesintisi meydana geldiği yönündeki haberler dikkat çekti. İsrail’in devlete bağlı yayın kanalı Kan’da çıkan haberlerde, saldırının ardında İsrail’in istibarat birimi Mossad’ın olduğu ileri sürüldü. Kanal 12 TV’de ise, uzmanların saldırı sonucu tesisteki tüm sistemin çöktüğünü söyledikleri iddia edildi.
İsrail yetkilileri genel olarak askeri ya da istihbarat operasyonlarını açıklamamayı tercih ediyor. Bu nedenle de, istihbarat birimleriyle yakın temasta oldukları bilinen devlete bağlı basın kuruluşlarından gelen ve herhangi bir resmi kaynağa dayandırılmayan haberlerin doğruluk payının yüksek olduğu değerlendirmesi yapılıyor. Aynı gün Netanyahu’nun, Mossad Başkanı Yossi Cohen ve diğer üst düzey güvenlik güçleri yetkilileriyle biraraya gelerek İsrail’in başarılarını kutladığı konuşması da dikkat çekti.
