ABD, Salı günü Rus hükümetinin üst düzey yetkililerine yaptırımlar açıkladı. Yaptırımlara gerekçe olarak, muhalif lider Aleksey Navalny’nin 2020 yılının Ağustos ayında Moskova tarafından sinir gazı kullanılarak öldürülmek istenmesi gösterildi.
Biden yönetimi tarafından açıklanan yaptırımlar eski başkan Donald Trump’ın Rusya politikasından keskin bir sapmaya işaret ediyor. Trump, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le çatışmaya girmemeye gayret ediyordu.
Aleksey Navalny, geçen yıl Ağustos ayında Sibirya’ya gitmek üzere bindiği uçakta hastalanmış, tedavisi için hava yoluyla Almanya’ya götürülmüştü. Burada Navalny’nin bir sinir gazıyla zehirlendiği sonucuna varılmıştı. Kremlin ise Navalny’nin hastalığında rolü olduğunu reddediyor ve zehirlendiğine dair delil olmadığını savunuyor.
Yetkililer Navalny’nin yolsuzlukla mücadele konusundaki eylemleri nedeniyle hedef alınmış olabileceği görüşünde.
Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın Navalny’yi öldürme girişiminin kimyasal silah kullanma konusundaki kaygı verici alışkanlığına işaret ettiğini söyledi.
Yedi üst düzey Rus yetkiliye ABD yönetimi tarafından mal varlıklarının dondurulması gibi yaptırımlar uygulanacak. Bunlar; Federal Güvenlik Hizmetleri Başkanı Aleksandr Bortnikov, Başkanlık Politikası Dairesi Başkanı Andrey Yarin, Cumhurbaşkanlığı Yürütme Ofisi Genel Sekreter Kıdemli Yardımcısı Serhey Kiriyenko, Savunma Bakan Yardımcısı Aleksey Krivoruchko, Savunma Bakan Yardımcısı Pavel Popov,Federal Cezaevleri Başkanı Aleksander Kalaşnikov ve Başsavcı Igor Krasnov.
Rusya’nın biyolojik ve kimyasal silah üretimi ile bağlantılı 14 kuruma da cezalandırıcı tedbirler getirildi. Bunların arasında 13 ticari kurum ve devlete ait bir araştırma enstitüsü var. ABD’nin yaptırım adımı AB ile uyum içinde atıldı. Yaptırımları açıklayan yetkililer Başkan Joe Biden’ın Navalny’nin serbest bırakılması çağrısını da yineledi.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken tarafından yapılan açıklamada ''Rusya'nın giderek artan otoriterliği karşısında AB'nin kaygılarına katılıyoruz ve Rusya'ya yaptırım uygulama kararlılığını memnunlukla karşılıyoruz'' denildi.
Reuters haber ajansına göre konuyla ilgili açıklama yapan yönetimden bir yetkili de ABD’nin Rusya’yla ilişkileri sıfırlamayı ya da gerilimi arttırmayı hedeflemediğini kaydetti, ancak Rusya’nın “sınırı aşan” davranışlarının hesabının sorulması konusunda açık olunması gerektiğini belirtti.
Interfax haber ajansına göre Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise Salı günü ABD yaptırımları ilan edilmeden önce yaptığı açıklamada Rusya’nın ABD’nin Navalny yaptırımlarına benzer adımlarla karşılık vereceğini kaydetti.
Almanya’da gördüğü tedavinin ardından Ocak ayında Rusya’ya dönen Navalny, şartlı tahliye koşullarını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına alınmış ve iki buçuk yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Reuters haber ajansına göre ABD yönetiminden yetkililer, ABD’nin Rusya’nın SolarWinds siber saldırısındaki rolü, 2020 seçimlerine müdahale çabası ve Afganistan’daki ABD askerlerinin başına ödül konulması gibi olayları incelemeye devam ettiğini ve daha fazla yaptırım uygulanabileceğini bildirdi.
AB de muhalif lider Aleksey Navalny'nin tutuklanması nedeniyle Pazartesi günü (1 Mart) dört Rus üst düzey bürokratı hedef alan yaptırımlar açıklamıştı. AB Dışişleri Bakanları toplantısından çıkan yaptırım kararı, AB vize yasağı ve varlıkların dondurulmasını içeriyor. Yaptırımlar bugün (2 Mart) itibariyle yürürlüğe girdi.
İngiltere de ABD ve Avrupa Birliği tarafından Rusya’ya uygulanan Navalny yaptırımlarını memnunlukla karşıladı. Dışişleri Bakanı Dominic Raab tarafından yapılan açıklamada ‘‘Kimyasal silahlar ve insan hakları yükümlülüklerine uymadığı için Rusya’ya uluslararası ortaklarla birlikte hesap sormak için yakın işbirliğine devam edeceğiz’’ denildi.