ABD, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne uygulanan silah ambargosunu geçici olarak kaldırdığını açıkladı. Türk Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklamayla karara tepki gösterdi.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Güney Kıbrıs lideri Nikos Anastasiadis ile yaptığı görüşmede, Rum tarafını kararla ilgili olarak bilgilendirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Pompeo, Rum lideri Anastasiadis’i ABD’nin “2021 yılı mali yılı için Silah Düzenlemesinde Uluslararası Trafik uyarınca kontrol altında bulunan öldürücü olmayan savunma malzemeleri ve savunma hizmetlerinin ihracatı, yeniden ihracatı, sevkiyatı ve geçici olarak ithal edilmesine yönelik kısıtlamaları geçici olarak kaldırdığı” konusunda bilgilendirdi.
Pompeo, görüşmede ABD’nin Kıbrıs adasının birleşmesi konusunda iki toplumlu ve iki bölgeli kapsamlı çözüme yönelik verdiği desteği yineledi. Bakanın, bu tür bir çözümün hem bölge geneline hem de tüm Kıbrıslılar için yararlı olacağı mesajını verdiği belirtildi.
Ankara’dan karara tepki
Türk Dışişleri Bakanlığı ise yazılı bir açıklamayla ABD’nin kararına tepki gösterdi. Açıklamada, kararın “Ada’daki iki halk arasındaki eşitliği ve dengeyi yok saydığı” savunuldu. Kararın Kıbrıs meselesinin çözüme kavuşturulması çabalarını olumsuz etkileyeceği kaydedildi.
Yazılı açıklamada, “Doğu Akdeniz’de gerginliğin azaltılması amacıyla çaba harcanan bir dönemde, ABD’nin bölge barış ve istikrar ortamını zehirleyen bu tür bir kararın altına imza atması müttefiklik ruhuyla da bağdaşmamaktadır. ABD’nin bu kararını gözden geçirmesini, bölgede barış ve istikrarın tesisi için mevcut çabalara destek vermesini bekliyoruz” denildi.
Anastasiadis: "Kıbrıs ve ABD arasındaki ikili güvenlik ilişkisini güçlendiren olumlu bir gelişme"
Rum lider Anastasiadis Twitter hesabından ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmenin ayrıntılarını paylaştı. ABD'nin silah ambargosunu kaldırma kararından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Anastasiadis, "Doğu Akdeniz'deki değişken duruma ilişkin ciddi endişelerimizi her iki taraf da ifade etti. Bölgede Türkiye'nin saldırgan davranışı karşısında gerilimin düşürülmesinin önemini vurguladık. ABD'nin öldürücü olmayan savunma malzemelerini kapsayan ambargoyu kaldırmasını memnuniyetle karşıladık. Kıbrıs ve ABD arasındaki ikili güvenlik ilişkisini güçlendiren olumlu bir gelişme" ifadelerini kullandı.
ABD Kongresi de geçen yılın Aralık ayında Güney Kıbrıs'a 33 yıldır uygulanan silah ambargosunu kaldırma kararı almıştı. Temsilciler Meclisi ve Senato, savunma bütçesi yasa tasarısı kapsamında bu adıma destek vermişti.
ABD, bölgede silahlanma yarışını engellemek ve adada Rumlar ve Kıbrıs Türkleri arasında barışçı bir çözümü teşvik etmek amacıyla Güney Kıbrıs'a 1987 yılından bu yana silah ambargosu uyguluyordu.
ABD Kongresi'nde silah ambargosunun kaldırılması kararına Demokrat Senatör Bob Menendez ve Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio ön ayak olmuş, iki senatör o dönem yaptıkları açıklamalarda "Kıbrıs, Yunanistan ve İsrail arasındaki işbirliğini teşvik etmek istediklerini" belirtmişti.
Bazı Amerikalı yetkililer Kıbrıs Rum Kesimi'ne uygulanan ambargonun AB üyesi olan Güney Kıbrıs'ı Rusya'ya yaklaştırdığı konusunda endişelerini dile getirmişti.