Voice of America’nın (VOA) bağlı bulunduğu ABD Küresel Basın Dairesi (USAGM) genel müdürlüğü görevine başlayan Michael Pack, USAGM çatısı altındaki diğer basın kuruluşları Middle East Broadcasting Networks (Ortadoğu Yayın Ağları), Radio Free Asia (Özgür Asya Radyosu) ve Radio Free Europe/Free Liberty’nin (Özgür Avrupa Radyosu) genel müdürlerini görevden aldı.
Hafta başında yemin ederek çalışmalarına başlayan Michael Pack, işten çıkarma kararını Çarşamba akşam saatlerinde açıkladı.
Associated Press haber ajansına göre Pack, herhangi bir gerekçe sunmadı; ancak USAGM CEO’su olarak yetkisi dahilinde hareket ettiğini belirtti.
VOA Genel Müdürü Amanda Bennett ve yardımcısı Sandra Sugawara, hafta başında istifalarını yeni CEO’ya sunmuştu.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nun kıdemli üyesi, Demokrat Senatör Bob Menendez, Pack’i eleştirerek, bu tür adımların USAGM’in bağımsızlığına zarar vereceğini söyledi
Corona virüsü ile ilgili komisyon oturumunun başında konuşan Menendez, ‘’Sayın Pack’in bu kuruluşların başındaki isimleri görevden alarak, yönetim kurullarını lağvederek toptan bir işten çıkarma çılgınlığına girmesi, bu kurumun görevini ve çalışmasını baltalıyor. Beyaz Saray’ın Pack’i neden bu kadar istediği artık ortada. Böylelikle bu kurumu, kendi sözcüleri haline getirmek istiyorlar. Bu, ardından toparlanması mümkün olmayabilecek bir darbedir. Güvenilirlik ortadan kalktığında artık kimse Radio Free Europe, Radio Martí’nin haberlerine ya da Açık Teknoloji Fonu’nun araçlarına güvenmeyecektir’’ dedi.
Middle East Broadcasting Networks’ün başındaki isim Alberto Fernandez, üç yıllık görev süresi boyunca yaptıkları işlerden gurur duyduklarını söyledi; USAGM’e bağlı basın kuruluşlarının okurlara, dinleyenlere ve seyircilere haber ulaştırmada yaşadıkları zorluklara dikkat çekti.
Çarşamba akşamı Twitter’dan bir mesaj paylaşan Fernandez, USAGM’de göreve başlayacak kişilere iyi dileklerini sundu ve ‘’Umarım ne yapıyor olduklarını biliyorlardır. Bir fark yaratmak için hemen önlerinde bir fırsat var. Daha dün Irak hükümeti Radio Sawa’nın Bağdat, Basra ve Kerbela’daki vericilerini kapattı ve ABD hükümetine ait varlıklara el koyma tehdidinde bulundu’’ dedi.
Michael Pack, işten çıkarmaları açıklamasından önce Çarşamba sabahı VOA çalışanlarına da ilk mesajını e-posta ile gönderdi ve bütçesini ABD hükümetinden alan bir kurum olsa da VOA’in dünya çapında bağımsız habercilik yükümlülüğünü savunacağı sözü verdi.
Pack, mesajında ‘’VOA bildirgesine ve dünyanın dört bir yanındaki cesur gazetecilerimizin bağımsızlığına tam bağlılığını’’ dile getirdi.
Michael Pack, ABD Küresel Basın Dairesi’nin başına geçmesi için Başkan Donald Trump tarafından iki yıldan fazla süre önce aday gösterilmişti. Ancak Demokratlar bu atamaya karşı çıkıyordu. Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Senato, üç yıllık görev dönemi için Pack’i iki hafta önce onaylamıştı.
Başkan Trump son birkaç aydır VOA’in Corona virüsü krizine ilişkin haber yayınlarını eleştiriyordu. 15 Mayıs günü Pack’in adaylığına ilişkin bir soruyu yanıtlayan Trump, “Voice of America korkunç bir şekilde yönetiliyor. Voice of America (Amerika’nın Sesi) değiller. Bunun tam tersiler” demişti.
Pack çalışanlara gönderdiği e-postada Trump ya da eleştirilerle ilgili herhangi bir konuya değinmedi. VOA’in yeni genel müdürünün kim olacağına dair de bir açıklama yapmadı.
İstifa eden genel müdür Amanda Bennett, VOA’in bağımsız haberciliğinin sıkı bir savunucusuydu. Trump’ın son eleştirilerini şiddetle reddetmiş ve kurumun görevini ve haberciliğini savunmuştu.
Bennett, “Dünya çapında, gerçeklere dayanan güvenilir bilgiye başka şekilde erişimi olmayan insanlara ABD anayasasının ek birinci maddesini ihraç ediyoruz. İşte bu yüzden 60’tan fazla ülkede 47 dilde bizi takip eden 280 milyon izleyicimizin yüzde 80’i yaptığımız işi güvenilir bulduklarını söylüyor” ifadelerini kullanmıştı. Ek birinci madde ifade özgürlüğünü koruma altına alıyor.
Bu atamadan dolayı endişelerini dile getiren gözlemciler ise, Pack’in muhafazakar bir belgesel yapımcısı ve Trump destekçisi eski Beyaz Saray baş stratejisti Stephen Bannon’la olan ortaklığına dikkat çekiyor. Bazı gözlemciler Pack’in, Trump yanlısı haber yapılması konusunda Beyaz Saray baskısına direnemeyeceğini söylüyor.
New York Times gazetesinde geçen Salı yayımlanan bir makalede, ‘’VOA’in Beyaz Saray’ın bir propaganda aracına dönüştürülmesi, hangi siyasi görüşte olursa olsun tüm Amerikalılar’in korkması gereken bir olasılık. Sayın Trump, diplomatik bir araç değil, bir megafon istiyor ve sadakat konusunda ısrarlı’’ ifadeleri de bu endişelerin bir örneği.
Pack yeni görevine ısınırken, geçmişte VOA ve kardeş kuruluşları kontrol eden Yayın Yönetim Kurulu direktörleri de, Resmi Gazete’de kendi bağımsız gazetecilik tanımını paylaştı. Açıklamada, ‘’USAGM’in bütçesindeki kuruluşların her biri tam editöryel bağımsızlıktan faydalanır. Tam editöryel bağımsızlık, en yüksek gazetecilik standartlarınca tanımlanır ve kabul edilir’’ denildi.
Direktörler, ‘’Editöryel bağımsızlık, sadece bu kurum içindeki bireylerin haber toplama ve verme ile ilgili her türlü kararı vermesini kapsar. USAGM kurumları ve çalışanları, her kurumun yöneticileri de dahil, profesyonel gazeteciliğin yüksek standartlarına uymayacak her türlü siyasi ya da dış baskılardan ve süreçlerden tamamıyla muaftır’’ ifadelerini kullandı.
66 yaşındaki Michael Pack daha önce ABD hükümetinin uluslararası ve kamusal basın kuruluşlarında yönetici olarak görev yaptı. USAGM çalışanlarına gönderdiği e-postaya göre, son dönemde Manifold isimli bir prodüksiyon firmasının başındaydı. Özel sektörde faaliyet gösteren firmanın yapımcılığını üstlendiği 15 belgesel ABD’de yine bir kamu kanalı olan PBS’te gösterildi.
E-postasında bu belgesellerin, Amerika’nın hikayesini kendi açısından anlatma yöntemi olduğunu da söyleyen Pack, ‘’Belgesel yapmaktan büyük keyif alsam da tarihimizin bu önemli dönemecinde uluslararası yayıncılığa dönmeye kararlıydım’’ dedi.
USAGM çalışanlarının moralini düzeltmek için çalışacağını ve basında son yıllarda gün yüzüne çıkan bazı sorunları ele alacağına da kaydeden Pack, ‘’En önemlisi de görevim bu kurumu daha etkili hale getirmek olacak’’ ifadelerini kullandı.
